Scenariusz lekcji – Chcemy być sobą, czyli jak wyrażać własne uczucia?

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń wie:

1. Jakie są sposoby wyrażania uczuć w sztuce: plastyce, muzyce i literaturze;

2. Czym różnią się emocje negatywne od pozytywnych;

3. W jaki sposób rozpoznać środki artystycznego wyrazu.

b) Umiejętności

Uczeń umie:

1. Nazwać emocje;

2. Wyrażać własne uczucia w dowolnej formie.

2. Metoda i forma pracy

Metody nauczania: intersemiotyczny przekład tekstu na symbol i odwrotnie, czytanie i słuchanie ze zrozumieniem.

Formy pracy: praca w grupie, zajęcia warsztatowe.

3. Środki dydaktyczne

Reprodukcja obrazu Vincenta van Gogha Pole ze zbożem i krukami w podręczniku do języka polskiego dla klasy V: To Lubię!; liryk A. Słonimskiego Żal; instrukcja J. Cortazara Jak płakać? w podręczniku do języka polskiego dla I klasy gimnazjum: To lubię!; nagranie i tekst piosenki w wykonaniu zespołu Perfekt Chcemy być sobą.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

• Uczestnicy warsztatów wchodzą na salę, losują kartki, na których napisane są nazwy uczuć.

• Odnajdują swoje miejsce w gamie zaproponowanych uczuć np. zazdrość, strach, radość i inne.

• Przedstawienie skali uczuć i próba określenia ich natężenia od łagodnego do najsilniejszego.

• Wyjaśnienie pojęć: „uczucia”, „emocje”.

• Rozdanie kartek z wycinkami z gazet przedstawiającymi twarze różnych osób, wyrażające różne emocje.

• Przypisywanie nazw uczuć poszczególnym zdjęciom. Posługiwanie się poznaną terminologią.

b) Faza realizacyjna

Rozdanie poszczególnym grupom zadań:

Grupa I

1. Po przeczytaniu wiersza A. Słonimskiego Żal podkreślcie w nim wszystkie słowa, które nazywają uczucia.

2. Porozmawiajcie o treści utworu i o okolicznościach, w których mógł powstać.

3. Określcie, co jest jego tematem.

4. W dowolnej formie zapiszcie swoje wrażenia wywołane jego treścią.

5. W skali od 1 do 10 określcie uczucia, jakie w was wywołała jego treść.

6. Nazwijcie te uczucia.

Grupa II

1. Wysłuchajcie tekstu piosenki w wykonaniu Perfektu, następnie zapoznajcie się z jej treścią.

2. Podkreślcie w tekście słowa nazywające uczucia.

3. Porozmawiajcie o okolicznościach powstania piosenki.

4. W dowolnej formie przedstawcie swoje wrażenia po wysłuchaniu piosenki.

5. W skali od 1 do 10 określcie swoje uczucia po jej wysłuchaniu.

6. Nazwijcie te uczucia.

Grupa III

1. Przyjrzyjcie się reprodukcji obrazu van Gogha Pole ze zbożem i krukami.

2. Porozmawiajcie o tym, co przedstawia, co znajduje się na pierwszym i na drugim planie.

3. Nazwijcie uczucia, jakie w was wywołuje obraz i przedstawcie je w dowolnej formie.

4. W skali od 1 do 10 określcie natężenie swoich uczuć.

Grupa IV

1. Przeczytajcie instrukcję J. Cortazara Jak płakać? I porozmawiajcie o jej treści.

2. Określcie jej nastrój.

3. Nazwijcie uczucia, jakie w was wywołuje przeczytany tekst i przedstawcie je w dowolnej formie.

4. W skali od 1 do 10 określcie natężenie swoich uczuć.

c) Faza podsumowująca

Wybrane z grupy osoby przedstawiają i omawiają efekty pracy w zespołach.

Uczniowie komentują różnorodność sposobów wyrażania uczuć. Dostrzegają bogactwo form i środków artystycznego wyrazu. Próbują określić, która z form najbardziej im odpowiada i dlaczego. Na zakończenie zajęć uczniowie przyczepiają na planszę zawieszoną w klasie znaczki w kolorach określających natężenie ich uczuć po zajęciach.

5. Bibliografia

1. Jędrychowska M., Kłakówna Z. A., To lubię! Podręcznik do języka polskiego. Teksty i zadania. Ćwiczenia językowe. Klasa I gimnazjum, Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków 1999;

2. Bobiński W., Drugi oddech polonisty. Inspiracje, pomysły, propozycje metodyczne dla nauczycieli szkół podstawowych, Stentor, Warszawa 1996;

3. Chomczyńska‑Miliszkiewicz M., Pankowska D., Polubić szkołę, WSiP, Warszawa 1998;

4. Jak  żyć  z  ludźmi.  Umiejętności  interpersonalne, program profilaktyczny dla  młodzieży, MEN, Warszawa 2002.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

brak

b) Zadanie domowe

brak

7. Czas trwania lekcji

3 godziny lekcyjne

8. Uwagi do scenariusza

Zajęcia warsztatowe – przeznaczone dla klasy 5‑6 szkoły podstawowej oraz klasy 1 gimnazjum – zostały przeprowadzone pierwszego dnia wiosny jako alternatywa Dnia Wagarowicza.

W zależności od tempa pracy uczniów czas trwania lekcji może ulec zmianie – wydłużeniu do 4 godzin lekcyjnych