Chcemy być sobą, czyli jak wyrażać własne uczucia?
Scenariusz lekcji – Chcemy być sobą, czyli jak wyrażać własne uczucia?
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń wie:
Jakie są sposoby wyrażania uczuć w sztuce: plastyce, muzyce i literaturze;
Czym różnią się emocje negatywne od pozytywnych;
W jaki sposób rozpoznać środki artystycznego wyrazu.
b) Umiejętności
Uczeń umie:
Nazwać emocje;
Wyrażać własne uczucia w dowolnej formie.
2. Metoda i forma pracy
Metody nauczania: intersemiotyczny przekład tekstu na symbol i odwrotnie, czytanie i słuchanie ze zrozumieniem.
Formy pracy: praca w grupie, zajęcia warsztatowe.
3. Środki dydaktyczne
Reprodukcja obrazu Vincenta van Gogha Pole ze zbożem i krukami w podręczniku do języka polskiego dla klasy V: To Lubię!; liryk A. Słonimskiego Żal; instrukcja J. Cortazara Jak płakać? w podręczniku do języka polskiego dla I klasy gimnazjum: To lubię!; nagranie i tekst piosenki w wykonaniu zespołu Perfekt Chcemy być sobą.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Uczestnicy warsztatów wchodzą na salę, losują kartki, na których napisane są nazwy uczuć.
Odnajdują swoje miejsce w gamie zaproponowanych uczuć np. zazdrość, strach, radość i inne.
Przedstawienie skali uczuć i próba określenia ich natężenia od łagodnego do najsilniejszego.
Wyjaśnienie pojęć: „uczucia”, „emocje”.
Rozdanie kartek z wycinkami z gazet przedstawiającymi twarze różnych osób, wyrażające różne emocje.
Przypisywanie nazw uczuć poszczególnym zdjęciom. Posługiwanie się poznaną terminologią.
b) Faza realizacyjna
Rozdanie poszczególnym grupom zadań:
Grupa I
Po przeczytaniu wiersza A. Słonimskiego Żal podkreślcie w nim wszystkie słowa, które nazywają uczucia.
Porozmawiajcie o treści utworu i o okolicznościach, w których mógł powstać.
Określcie, co jest jego tematem.
W dowolnej formie zapiszcie swoje wrażenia wywołane jego treścią.
W skali od 1 do 10 określcie uczucia, jakie w was wywołała jego treść.
Nazwijcie te uczucia.
Grupa II
Wysłuchajcie tekstu piosenki w wykonaniu Perfektu, następnie zapoznajcie się z jej treścią.
Podkreślcie w tekście słowa nazywające uczucia.
Porozmawiajcie o okolicznościach powstania piosenki.
W dowolnej formie przedstawcie swoje wrażenia po wysłuchaniu piosenki.
W skali od 1 do 10 określcie swoje uczucia po jej wysłuchaniu.
Nazwijcie te uczucia.
Grupa III
Przyjrzyjcie się reprodukcji obrazu van Gogha Pole ze zbożem i krukami.
Porozmawiajcie o tym, co przedstawia, co znajduje się na pierwszym i na drugim planie.
Nazwijcie uczucia, jakie w was wywołuje obraz i przedstawcie je w dowolnej formie.
W skali od 1 do 10 określcie natężenie swoich uczuć.
Grupa IV
Przeczytajcie instrukcję J. Cortazara Jak płakać? I porozmawiajcie o jej treści.
Określcie jej nastrój.
Nazwijcie uczucia, jakie w was wywołuje przeczytany tekst i przedstawcie je w dowolnej formie.
W skali od 1 do 10 określcie natężenie swoich uczuć.
c) Faza podsumowująca
Wybrane z grupy osoby przedstawiają i omawiają efekty pracy w zespołach.
Uczniowie komentują różnorodność sposobów wyrażania uczuć. Dostrzegają bogactwo form i środków artystycznego wyrazu. Próbują określić, która z form najbardziej im odpowiada i dlaczego. Na zakończenie zajęć uczniowie przyczepiają na planszę zawieszoną w klasie znaczki w kolorach określających natężenie ich uczuć po zajęciach.
5. Bibliografia
Jędrychowska M., Kłakówna Z. A., To lubię! Podręcznik do języka polskiego. Teksty i zadania. Ćwiczenia językowe. Klasa I gimnazjum, Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków 1999;
Bobiński W., Drugi oddech polonisty. Inspiracje, pomysły, propozycje metodyczne dla nauczycieli szkół podstawowych, Stentor, Warszawa 1996;
Chomczyńska‑Miliszkiewicz M., Pankowska D., Polubić szkołę, WSiP, Warszawa 1998;
Jak żyć z ludźmi. Umiejętności interpersonalne, program profilaktyczny dla młodzieży, MEN, Warszawa 2002.
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia
brak
b) Zadanie domowe
brak
7. Czas trwania lekcji
3 godziny lekcyjne
8. Uwagi do scenariusza
Zajęcia warsztatowe – przeznaczone dla klasy 5‑6 szkoły podstawowej oraz klasy 1 gimnazjum – zostały przeprowadzone pierwszego dnia wiosny jako alternatywa Dnia Wagarowicza.
W zależności od tempa pracy uczniów czas trwania lekcji może ulec zmianie – wydłużeniu do 4 godzin lekcyjnych