Scenariusz lekcji

Temat lekcji:

Dziedzictwo Al‑Chorezmiego.

Cele lekcji:

Wiadomości:

Uczeń potrafi:

  • podać definicję algorytmu;

  • wymienić podstawowe symbole graficzne używane w schematach blokowych, tzw. skrzynkach (rodzaje skrzynek: graniczne, operacyjne, warunkowe, wejścia–wyjścia);

  • podać sposoby prezentowania i zapisu algorytmów za pomocą:

    • opisu słownego,

    • listy kroków,

    • drzewa algorytmicznego,

    • schematów blokowych,

    • pseudokodu.

Umiejętności:

Uczeń potrafi:

  • omówić różnicę pomiędzy problemem algorytmicznym a niealgorytmicznym;

  • przedstawić proste działania w postaci algorytmu liniowego;

  • zapisać algorytm za pomocą poznanych notacji.

Metody nauczania

  • pogadanka;

  • elementy wykładu;

  • metoda problemowa;

  • metoda zajęć praktycznych.

Środki dydaktyczne

  • prezentacja wykonana w programie PowerPoint: Prezentacja1; materiały dostępne w portalu www.programuj.edu.pl;

  • zestaw zadań; materiały dostępne w portalu www.programuj.edu.pl;

  • e‑podręcznik, rozdział 1: Dziedzictwo Al‑Chorezmiego; materiały dostępne w portalu www.programuj.edu.pl.

Uwarunkowania techniczne

  • pracownia komputerowa, projektor multimedialny (lub inne zastępcze urządzenie, np. VNC).

Przebieg lekcji

Etap

Zadanie

Przebieg realizacji

Uwagi do realizacji

Wprowa‑dzenie

Czynności organizacyjne (5 min)

Rozwinięcie

Wprowadzenie pojęć algorytmu, działań algorytmicznych i niealgorytmicznych (10 min)

  • podanie tematu lekcji i zaciekawienie uczniów jego treścią;

  • nauczyciel może polecić odszukanie nazwiska Al‑Chorezmiego w Internecie;

  • wyjaśnienie tematu lekcji;

Prezentacja: slajd 1

  • przedstawienie zagadnień, które zostaną omówione na lekcji, zaciekawienie uczniów jej treścią;

  • dyskusja na temat, czym jest programowanie, z wykorzystaniem wiadomości, które na ten temat uczniowie powinni wynieść z gimnazjum;

Prezentacja: slajd 2

  • omówienie pojęcia algorytmu;

  • wyszukiwanie przez uczniów przykładów działań algorytmicznych, które wykonują w życiu codziennym, przypomnienie algorytmów rozwiązywania wybranych typów zadań na matematyce;

  • dyskusja na temat, czy wszystkie działania są algorytmiczne – wskazanie działań niealgorytmicznych;

  • podsumowanie tego bloku: przypomnienie pojęcia algorytmu i jego znaczenia w życiu człowieka (bardzo wiele działań przez nas wykonywanych to działania algorytmiczne).

Prezentacja: slajd 3

E‑podręcznik: strona 1.1

Koncepcje rozwiązywania problemów (5 min)

  • omówienie pojęć: problem, analiza, projektowanie, programowanie;

  • omówienie metodologii rozwiązywania problemów w następujących postaciach:

  • analiza problemu,

  • projektowanie,

  • programowanie;

  • omówienie modelu piłki baseballowej z wykorzystaniem animacji;

podsumowanie modelu piłki baseballowej – korzyści, jakie daje ten sposób realizacji projektu.

Prezentacja: slajd 4

E‑podręcznik: strona 1.2, animacja

Specyfikacja algorytmu (dane, wynik i sposób zapisu algorytmu) (5 min)

  • wprowadzenie pojęcia specyfikacja algorytmu;

  • zwrócenie uwagi na fakt, że specyfikacja algorytmu powinna posiadać informacje o danych wprowadzanych do algorytmu oraz o celu, jaki chcemy osiągnąć;

Prezentacja: slajd 5

E‑podręcznik: strona 1.3, animacja

  • przedstawienie problemu obliczania pola trójkąta;

  • zapisanie posiadanych danych;

  • zapisanie oczekiwanego wyniku (pole trójkąta);

  • zapisanie wzoru Herona, z którego będziemy korzystać:

S=p(pa)(pb)(pc)

  • gdzie p oznacza połowę długości obwodu trójkąta, czyli p = (a + b + c)/2;

  • omówienie specyfikacji algorytmu (czyli tego, co wcześniej zapisaliśmy).

Prezentacja: slajd 6

Własności algorytmu (jednoznaczność, skończoność, zupełność, szczegółowość, uniwersalność) (5 min)

  • przedstawienie żartu o informatykach:

Żart I

Pytanie: Jak długo informatyk myje włosy?

Odpowiedź: Aż skończy się szampon.

Wyjaśnienie: Na odwrocie

butelki od szamponu znajduje się następujący algorytm:

– zmocz włosy,

– nanieś szampon na włosy,

– wymasuj głowę,

– spłucz głowę,

– czynności powtórzyć.

  • analiza problemu programistycznych, który wystąpił w żarcie (dlaczego opisany algorytm nie był poprawnie wykonany)

  • omówienie cech algorytmu:

  • jednoznaczność,

  • skończoność,

  • zupełność,

  • szczegółowość,

  • uniwersalność.

Prezentacja: slajd 7

Sposoby zapisywania algorytmów (10 min)

  • wymienienie wszystkich sposobów zapisywania algorytmów;

Prezentacja: slajd 8

  • omówienie zapisu algorytmu w postaci opisu słownego na prostym przykładzie, np. smażenie jajecznicy;

Prezentacja: slajd 9E‑podręcznik: strona 1.4.1

  • omówienie pierwszego sformalizowanego sposobu zapisu algorytmu w postaci listy kroków;

  • wyjaśnienie, na czym polega zapis w postaci listy kroków;

Prezentacja: slajd 10

  • omówienie sposobu zapisu algorytmów
    w postaci pseudojęzyka;

  • poznanie przez uczniów pojęć pseudojęzyk oraz notacja;

  • wyjaśnienie instrukcji przypisania jako najczęściej stosowanej w programowaniu;

Prezentacja: slajd 12

  • omówienie sposobu zapisu algorytmów w postaci schematu blokowego;

Prezentacja: slajd 13

  • zaprezentowanie elementów wykorzystywanych do budowy schematów blokowych oraz ich działań;

  • wyjaśnienie zasad budowania schematów blokowych;

E‑podręcznik: strona 1.4.3, załącznik

  • zapis algorytmu w postaci drzewa algorytmu;

  • analiza algorytmu porządkowania trzech liczb w postaci drzewa.

Prezentacja: slajd 15

E‑podręcznik: strona 1.4.4, animacja

Podsumowanie

Podsumowanie, zadanie pracy domowej (opcjonalnie) (5 min)

  • przypomnienie pojęcia algorytmu oraz poznanych notacji algorytmów.

Prezentacja: slajd 8 Prezentacja: slajd 19

Bibliografia

[1] Gurbiel E., Hardt‑Olejniczak G., Kołczyk E., Krupicka H., Sysło M. M.,Informatyka. Część 2. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, WSiP S. A., Warszawa 2003.

Załąaczniki

Zadanie domowe:

Wypisz przykłady działań algorytmicznych i niealgorytmicznych. Uzasadnij, dlaczego podane przykłady należą do odpowiedniej grupy.

Czas trwania lekcji:

1 x 45 minut

Uwagi

R1KHc8fXDPLiH

Pobierz załącznik

Plik PDF o rozmiarze 99.09 KB w języku polskim
RHxMphdWkber9

Pobierz załącznik

Plik DOC o rozmiarze 100.50 KB w języku polskim