Kryzys światopoglądowy w Hymnach Jana Kasprowicza

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń :

• zna cechy gatunkowe hymnu i jego genezę ,

• poznaje pojęcie ekspresjonizmu .

b) Umiejętności

Uczeń :

• potrafi nazywać uczucia i ilustrować je przy pomocy symboli abstrakcyjnych ,

• ocenia i porównuje obraz Boga w Hymnach z przedstwaionymi we wcześniej poznanych utworach ,

• umie scharakteryzować utwory o charakterze katastroficznym ,

• rozwija wrażliwość estetyczną .

2. Metoda i forma pracy

Metoda poszukująca , praca w grupach , metoda oglądowa , wizualizacja pojęć abstrakcyjnych , burza mózgów.

3. Środki dydaktyczne

1. Teksty omawianych utworów

2. Ksero obrazu Muncha

3. Słownik terminów literackich

4. Materiały plastyczne

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

1. Zaprowadzenie ładu i sprawdzenie listy obecności.

2. Zapisanie tematu na tablicy.

3. Wprowadzenie uczniów w tematykę zajęć.

b) Faza realizacyjna

1. Prosimy uczniów , aby przypomnieli sobie utwory zawierające obraz Boga i wpisali je do tabeli umieszczonej na tablicy wg następujących kryteriów :

W rozwiązaniu zadania uczestniczy cała klasa .

2. Poinformowani odpowiednio wcześniej uczniowie wyciągają farby , kredki i inne materiały plastyczne ( wg własnego uznania ) . Nauczyciel odczytuje fragmenty hymnu Dies Irae , a zadaniem uczniów jest zilustrowanie emocji jakie wywołał . Należy podkreślić , że emocje przedstawiają za pomocą symbolu graficznego ( barwy , kształtu , formy itp.) , a nie ilustracji . Po ukończeniu ćwiczenia omawia się rysunki i doszukuje cech wspólnych . Uczniowie starają się ponadto nazywać te emocje .

W ten sam sposób należy postąpić z Hymnem św. Franciszka z Asyżu. Porównane prace plastyczne powinny wykazać różnice między nastrojem jednego i drugiego hymnu . Tak jak zmieniają się kształty i barwy emocji na rysunkach , tak zmieniał się światopogląd poety .

3. Omówienie treści utworów i postawy podmiotu lirycznego :

• Jak zmienia się stosunek podmiotu lirycznego do Boga ?

• Z czego wynika bunt i katastrofizm ? ( przywołanie definicji pojęcia )

• Zastanów się jaką postawę prezentuje podmiot liryczny w hymnie Dies Irae . W jakim innym utworze mamy do czynienia z taką postawą ? Nazwij ją i krótko scharakteryzuj.( prometeizm )

• Jak nazwiesz postawę podmiotu lirycznego w Hymnie św. Franciszka ? ( cechy franciszkanizmu )

• W jakim stopniu Kasprowicz realizuje teorię gatunkową hymnu ? ( Przypomnienie wiadomości o genezie i cechach gatunkowych hymnu )

c) Faza podsumowująca

Uczniowie zostają podzieleni na grupy . Każda z grup otrzymuje ksero obrazu Muncha Krzyk i zastanawia się co on wyraża . Porównują obraz Muncha z włąsnymi dziełami i doszukują się ewentalnych cech wspólnych . Gdy pojawi się pojęcie ekspresji sugerujemy uczniom nadanie nazwy kierunkowi malarskeimu . Jeżeli nie padnie słowo ekspresja należy dyskretnie pokierowć grupą .

W grupach uczniowie starają się wymienić cechy ekspresjonizmu , a następnie porównują je z definicją słownikową . Doszukują się również elementów ekspresjonistycznych w omówionych hymnach Kasprowicza .

5. Bibliografia

6. Załączniki

a) Zadanie domowe

***”*Gdyby Bóg nie istniał , wszystko byłoby dozwolone”Indeks górny .^. Gdyby...A jednak istnieje jakaś siła, jakaś mądrość , która powoduje , że dobro i zło to dla nas zjawiska nietożsame . Jaka jest twoim zdaniem rola Boga i wiary w czasach ci współczesnych ?

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza