Muzyka instrumentalna baroku
Scenariusz lekcji – Muzyka instrumentalna Baroku
Zapoznanie uczniów z podstawowymi zagadnieniami, związanymi z formami muzyki instrumentalnej. Wskazanie trzech typowych form muzyki instrumentalnej: sonaty, suity i koncertu solowego, z uwzględnieniem ich budowy i pochodzenia w aspekcie historycznym. Przedstawienie kompozytorów tworzących wyżej wymienione formy. Percepcja utworów instrumentalnych epoki baroku: Antonio Vivaldi, Allegro z koncertu nr 1 E‑dur Wiosna (z cyklu Cztery pory roku). Wyrażanie własnych uczuć i opinii po wysłuchanym utworze.
Umiejętności
Uczeń potrafi:
Wskazać podstawowe formy muzyki instrumentalnej baroku.
Omówić rodzaje i budowę sonaty, suity i koncertu skrzypcowego.
Wskazać kompozytorów tworzących muzykę instrumentalną.
Wskazać instrumenty solowe stosowane w utworach instrumentalnych.
Na podstawie wysłuchanego utworu Antoniego Vivaldiego, Allegro z koncertu nr 1 E‑dur Wiosna (z cyklu Cztery pory roku), wyrazić własne uczucia i krytyczną opinię na temat tego utworu.
Metoda i forma pracy
Metoda opisu z elementami pogadanki. Percepcja muzyczna.
Środki dydaktyczne
Panek Wacław, Świat muzyki. Podręcznik dla klas 1‑3 gimnazjum, WSiP, Warszawa 2004.
Stanowisko do odtwarzania muzyki.
Nagranie dzieła Antoniego Vivaldiego Allegro z koncertu nr 1 E‑dur Wiosna (z cyklu Cztery pory roku).
Karta pracy ucznia.
Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Sprawdzenie obecności.
Sprawdzenie zadania domowego.
Metodą pogadanki przypomnienie najważniejszych zagadnień związanych
z tematem poprzedniej lekcji.
Podanie tematu do zeszytu.
(5 min.)
b) Faza realizacyjna
Wysłuchanie przez uczniów utworu Antoniego Vivaldiego Allegro z koncertu nr 1 E‑dur Wiosna (z cyklu Cztery pory roku) i naprowadzenie przez nauczyciela na charakterystyczne cechy muzyki instrumentalnej baroku.
Metodą pogadanki wyjaśnienie przez uczniów, czym jest muzyka i co oznacza przymiotnik „instrumentalna”.
Przedstawienie przez nauczyciela metodą opisu nowych form instrumentalnych: sonata skrzypcowa, koncert i suita. Wskazanie pochodzenia i rodzajów owych form z uwzględnieniem ich budowy formalnej. Zapoznanie uczniów z przedstawicielami twórczymi wyżej wymienionych form.
Na podstawie fragmentów utworów muzyki instrumentalnej baroku metodą pogadanki wskazanie przez uczniów solowych instrumentów występujących w tych utworach.
Ponowne i świadome wysłuchanie przez uczniów utworu Antoniego Vivaldiego Allegro z koncertu nr 1 E‑dur Wiosna (z cyklu Cztery pory roku). Wyrażenie własnych uczuć i świadoma krytyka tego utworu.
(30min.)
Faza podsumowująca
Podanie uczniów zapisanie przez uczniów notatki do zeszytu.
Notatka:
Formy utworów instrumentalnych:
Sonata skrzypcowa – utwory kilkuczęściowe, wykonywane solo lub z towarzyszeniem orkiestry. Wyróżniamy dwa rodzaje sonaty związane z charakterem muzyki da chiesa (kościelne), da camera (kameralna, świecka).
Suita – rozwinęła się w muzyce francuskiej, zbudowana z łańcucha tańców dworskich, kilkuczęściowa, na orkiestrę lub klawesyn. Cztery podstawowe tańce stanowiły jej podstawowy schemat: al lemande, courante, sarabande i gigue.
Koncert – przeciwstawianie instrumentów solowych orkiestrze. Za twórcę tej formy uchodzi Arcangelo Corelli. Wybitnym twórcą tej formy był Antonio Vivaldi (Cztery pory roku).
Bibliografia
Panek Wacław, Świat muzyki. Podręcznik dla klas 1‑3 gimnazjum, WSiP, Warszawa 2004.
Najważniejsze zagadnienia i problemy związane z tematem lekcji.
Zadanie domowe
Jaki instrument solowy, i dlaczego, uważasz za ciekawy i fascynujący? W dziesięciu zdaniach uzasadnij swoją odpowiedź.
Opracowała:
Arleta Dzitko