Tolerancja i nietolerancja
Tolerancja i nietolerancja
Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń zna:
sytuacje, w których występuje zjawisko nietolerancji,
przyczyny nietolerancji.
b) Umiejętności
Uczeń umie rozpoznać przejawy nietolerancji.
c) Postawy
Przyjmuje postawę tolerancji.
2. Metoda i forma pracy
Metody:
gwiazda asocjacyjna,
plakat,
ankieta,
asocjogram.
Formy pracy:
praca indywidualna,
praca w grupach,
praca z całą klasą.
3. Środki dydaktyczne
Kartki samoprzylepne w dwóch kolorach dla każdego ucznia, po trzy kartki A4 dla każdej grupy, mazaki, klej, ankieta dla każdego ucznia.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel przeprowadza czynności organizacyjne i podaje temat lekcji.
b) Faza realizacyjna
Ćwiczenie 1
Co to jest tolerancja i nietolerancja?
Uczniowie na kartkach samoprzylepnych jednego koloru wypisują skojarzenie ze słowem tolerancja, a na kartkach innego koloru skojarzenie z wyrazem nietolerancja Wychowankowie przyklejają kartki na tablicy, tworząc promienie z takich samych lub bliskoznacznych skojarzeń. (wcześniej nauczyciel narysował na dwóch stronach tablicy dwa koła z napisami tolerancja i nietolerancja). Nauczyciel omawia powstałe słoneczka.
Ćwiczenie 2
Przejawy nietolerancji
Uczniowie dzielą się na grupy, w których zastanawiają się, gdzie i w jakich sytuacjach występuje zjawisko nietolerancji, jakie są jego przyczyny i czego nie powinniśmy tolerować?
Swoje przemyślenia uczniowie zapisują na trzech oddzielnych kartkach i wieszają na tablicy w odpowiednich miejscach:
Ćwiczenie 3
Czy jestem tolerancyjny?
Uczniowie indywidualnie wypełniają ankietę (załącznik 1).
c) Faza podsumowująca
Na koniec uczniowie wraz z nauczycielem rozmawiają na temat źródeł i przejawów nietolerancji.
5. Bibliografia
Chomczyńska‑Miliszkiewicz M., Pankowska D., Polubić szkołę, WSiP, Warszawa 1998.
Hamer H., Demon nietolerancji, WSiP, Warszawa 1994.
Hamer H., Klucz do efektywności nauczania, Poradnik dla nauczyciela, Wydawnictwo Veda, Warszawa 1994.
Staniewska D., Stelmaszczyk–Wijaczka K., Zastępstwo bez problemów, Wydawnictwo PBW , Kielce 2001.
Materiały z kursu „Wprowadzenie kompetencji kluczowych do procesu dydaktycznego KREATOR”, Centrum Edukacji Nauczycieli w Gdańsku, Gdańsk 1999.
Materiały z kursu praktycznych umiejętności wychowawczych ,,Szkoła dialogu’’ zlecenie MEN13.2, Regionalna Agencja Promocyjna EDUCATOR, Krokowa 1999.
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia
załącznik 1
PYCHOZABAWA
Czy jestem osobą tolerancyjną?
Ustosunkuj się do poniższych stwierdzeń przez wpisanie słów: TAK lub NIE.
Murzyni mają wrodzone poczucie rytmu.
Małżeństwa powinny dobierać się według zasady podobieństwa rasy, wyznania lub warstwy społecznej.
Niskie czoło świadczy o miernej inteligencji.
W ramach jednego państwa powinni żyć ludzie jednej narodowości.
Za zabójstwo należy karać śmiercią.
Blondynki są delikatniejsze od brunetek.
Żydzi lubią pieniądze.
Kobiety są mniej inteligentne niż mężczyźni.
Chłopi są uparci.
Bioenergoterapeuci to szarlatani.
Ludzie są źli.
Wszyscy Cyganie kradną.
Żebracy to oszuści.
Rosjanie to jedna wielka mafia.
Niemcy są pedantyczni.
Szkoci są skąpi.
Polacy to alkoholicy.
Francuzi to lekkoduchy.
Włosi lubią śpiewać i gotować.
Ludzie Wschodu opanowali lepiej tajniki gry miłosnej od ludzi Zachodu.
Jeśli uzyskałeś większość odpowiedzi TAK, to jesteś osobą skłonną do nietolerancji, ponieważ lubisz posługiwać się stereotypami myślowymi – poglądami zasłyszanymi, opartymi na fragmentarycznej wiedzy lub fałszywych danych.
Psychozabawę zaczerpnięto z: H. Hamer, Klucz do efektywności nauczania, Poradnik dla nauczyciela, Wydawnictwo Veda, Warszawa 1994.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Jest to trzeci scenariusz z cyklu lekcji pt. „Patrz na siebie, dostrzegaj innych”.