Tylko dzięki językowi...

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

• zna terminy „przekaz niewerbalny”, „przekaz werbalny”,

• zna zasady aktu komunikacji,

• rozumie znaczenie znajomości reguł rządzących językiem polskim.

b) Umiejętności

Uczeń:

• dostrzega potrzebę skupiania się na formie przekazywanych komunikatów,

• doskonali umiejętność formułowania wniosków,

• podejmuje refleksję nad mową i językiem ojczystym.

2. Metoda i forma pracy

Metoda ćwiczeń praktycznych, burza mózgów, praca zbiorowa.

3. Środki dydaktyczne

Magnetofon

Kaseta z nagraniem

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Powitanie. Sprawdzenie listy obecności. Nauczyciel podaje temat lekcji: Tylko dzięki językowi...

b) Faza realizacyjna

1. Nauczyciel prosi ochotników o przestawienie za pomocą gestu, mimiki dane słowo (np. kwiatek), jednocześnie pyta klasę, jak nazywa się taki sposób przekazywania treści. Jeśli uczniowie nie potrafią go nazwać, nauczyciel tłumaczy, iż jest to przekaz niewerbalny, czyli bez użycia słów, a przekaz, w którym używamy słów, to przekaz werbalny.

2. Nauczyciel prosi kolejnego ucznia o przedstawienie w ten sam sposób treści jakiegoś zdania. Uczeń zapewne będzie miał z tym problem, wówczas nauczyciel pyta: Co by mu pomogło przekazać tę treść?

3. Rozmowa na temat tego, jak wielu rzeczy nie da się przekazać bez użycia słów.

4. Nauczyciel prosi wybranego ucznia o przeczytanie zdania niepoprawnie zbudowanego i pyta klasę, ile z tego zrozumiała.

5. Rozmowa na temat wagi znajomości prawidłowego formułowania wypowiedzi.

6. Nauczyciel prosi o przypomnienie i zapisanie na tablicy schematu aktu komunikacji.

7. Nauczyciel włącza z kasety fragment nagrania rozmowy, który bez kontekstu jest zupełnie niezrozumiały. Uczniowie próbują go „dobudować” kontekst.

8. Nauczyciel puszcza nagranie od początku, następuje sprawdzenie kontekstu rozmowy.

c) Faza podsumowująca

1. Burza mózgów na temat: Co nam daje znajomość mowy i zasad posługiwania się językiem polskim?

2. Nauczyciel zadaje pracę domową.

5. Bibliografia

1. Polonista w szkole. Podstawy kształcenia nauczyciela polonisty, red. A. Janus‑Sitarz, Universitas, Kraków 2004.

2. Zgółka T., Nauczanie języka i o języku (na trzech etapach edukacji szkolnej), „Polonistyka” 1999 nr 7.

6. Załączniki

Zadanie domowe

Dopiszę ciąg dalszy tematu dzisiejszej lekcji.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak