Zmiany zachodzące w przyrodzie jesienią
(Leopold Staff „Deszcz jesienny”)

1. Uczeń wzbogaca swoje słownictwo.

1. Uczeń dostrzega piękno przyrody wyrażone w poezji, malarstwie i w muzyce.

2. Uczeń rozwija potrzebę poznawania przyrody.

3. Uczeń szanuje przyrodę, dostrzega związek przyrody z życiem człowieka.

4. Uczeń słucha z uwagą,

5. Uczeń współpracuje w grupie.

Metoda i forma pracy

• technika dramy: stopklatka oddająca uczucia uczniów, spektakl głosowy i rysunek,

• praca w grupach,

• praca indywidualna i zbiorowa,

• praca z tekstem poetyckim.

Środki dydaktyczne

• tekst wiersza Leopolda Staffa „Deszcz jesienny”,

• etykiety z nazwami uczuć,

• utwór muzyczny „Cztery pory roku – Jesień” A. Vivaldiego,

• reprodukcje ilustrujące jesień w mieście, w lesie i na wsi,

• papier pakowy, kredki, farby, pędzle.

Przebieg lekcji

a. Faza przygotowawacza

1. Ćwiczenie dramowe – onomatopeje.

Uczestnicy stoją w kręgu. Nauczyciel rozpoczyna zabawę, podając wyraz dźwiękonaśladowczy, np. kap, kap... (dźwięki spadających kropel wody), szszszu, szszszu, szszszu..., (dźwięki wiejącego wiatru) lub inne dźwięki przyrody. Uczniowie kolejno powtarzają te dźwięki. Ćwiczenie to można powtarzać w coraz szybszym tempie.

2. Ćwiczenie dramowe: spektakl głosowy.

Nauczyciel dzieli klasę na trzy grupy:

• grupa I naśladuje odgłosy wiatru,

• grupa II naśladuje dźwięki padającego deszczu,

• grupa III naśladuje ćwierkanie wróbli.

Po próbie każdej grupy oddzielnie, następuje wspólny koncert. Po ćwiczeniu nauczyciel inicjuje rozmowę na temat roli przyrody w życiu człowieka i zmian, jakie wokół nas zachodzą jesienią. Uświadamiamy przy tym uczniom konieczność zmian w przyrodzie.

b. Faza realizacyjna

1. Ćwiczenie dramowe: stopklatka.

Nauczyciel mówi: „Był typowy jesienny dzień. Deszcz dzwonił o szyby. Wiatr zrywał kapelusze z głów. Omijałeś kałuże na jezdniach i chodnikach. Co wtedy czułeś? Co myślałeś o jesieni?”. Następnie dzieli klasę na dwie grupy o tej samej liczbie uczniów. Grupy stają naprzeciw siebie w 2 rzędach: pierwszy tyłem do drugiego. Na dźwięk gwizdka uczniowie pierwszej grupy odwracają się twarzą do pozostałych i zastygają w pozie oddającej ich uczucia i myśli związane z jesienią.

Uczniowie z drugiej grupy omawiają prezentacje. o wykonanym ćwiczeniu nazywają uzewnętrznione uczucia i przeżycia. Nauczyciel zadaje pytanie: w jaki inny sposób można wyrazić uczucia związane z przyrodą? Kieruje dyskusją tak, aby padła odpowiedź, że uczucia można wyrazić poprzez obraz, poezję i muzykę.

2. Dzieci słuchają utworu A. Vivaldiego „Cztery pory roku – Jesień”, a nauczyciel prezentuje reprodukcje obrazów ilustrujących jesień.

3. Praca z tekstem wiersza.

Nauczyciel rozdaje karty pracy z wierszem Leopolda Staffa „Deszcz jesienny”, następuje:

• ciche czytanie rozumiejące tekstu wiersza,

• głośne czytanie rozumiejące wiersza przez wybranych uczniów na tle muzyki A. Vivaldiego,

• rozmowa na temat uczuć jakie wywołuje wiersz,

• nazywanie tych uczuć.

4. Ćwiczenia: rysunek.

Praca w grupach (utworzonych podczas spektaklu głosowego). Każda grupa losuje etykiety z nazwami uczuć, które wywołuje wiersz. Następnie korzystając z farb i kredek dzieci malują lub rysują obraz nazwanych i wylosowanych przez siebie uczuć.

5. Gotowe obrazy uczniowie wieszają na ścianie umieszczając pod nimi etykiety z nazwami uczuć.

c. Faza podsumowująca

Uczniowie, na otrzymanej uprzednio karcie pracy, uzupełniają tekst:

Wiersz Leopolda Staffa wywołuje we mnie uczucie...............................................................................

Odczytanie zdania. Poprawa błędów.

Bibliografia

Leopold Staff, Deszcz jesienny

Nauczę się ładnie czytać lub recytować z pamięci wiersz Leopolda Staffa „Deszcz jesienny”.