„Życie to bal jest nad bale” – Agnieszka Osiecka "Niech żyje bal!"
„Życie to bal jest nad bale!” – Agnieszka Osiecka, Niech żyje bal!.
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń:
zna sylwetkę Agnieszki Osieckiej,
rozumie źródło powstania i znaczenie tańca.
b) Umiejętności
Uczeń:
potrafi wymienić kilka rodzajów tańca,
łączyć i interpretować różne teksty kultury.
2. Metoda i forma pracy
Metoda poglądowa, metoda podawcza, praca z różnymi tekstami kultury, dyskusja problemowa, praca indywidualna ucznia, prezentacja wiedzy przez uczniów.
3. Środki dydaktyczne
Tekst liryczny (A. Osiecka, Niech żyje bal!), reprodukcje obrazów przedstawiających taniec (Degas, Renoir), płyty z nagraniami muzyki stanowiącej ilustrację omawianych tańców, materiały pomocnicze zawierające informacje na temat różnych rodzajów tańca (Załącznik nr 1).
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Wprowadzenie uczniów w temat poprzez zadanie pytania: „W jaki sposób człowiek od wieków wyraża emocje?”.
b) Faza realizacyjna
Wspólne zdefiniowanie i zanotowanie w zeszytach pojęcia „taniec”.
Prezentacja różnych rodzajów tańca:
rozdanie uczniom informacji o różnych tańcach (Załącznik nr 1),
odczytanie przez wybranych uczniów wiadomości o tańcach (w miarę możliwości należy przygotować ilustrację muzyczną i graficzną konkretnego tańca np. reprodukcje obrazów),
zapisanie w zeszytach nazw poszczególnych tańców.
3. Odczytanie tekstu Agnieszki Osieckiej, Niech żyje bal!
4. Przybliżenie sylwetki A. Osieckiej (żyła w latach 1936 – 1997, poetka, autorka tekstów wielu popularnych piosenek).
5. Analiza i interpretacja tekstu:
określenie tematu wiersza,
wskazanie adresata („kochanie”),
wskazanie środków stylistycznych i wyrazów dynamizujących obraz (wyliczenie krótkich wyrazów np. manna, hosanna, różaniec i taniec),
próba odczytania metaforycznego znaczenia balu w wierszu A. Osieckiej (bal to metafora życia),
porównanie zasad panujących na balu z regułami rządzącymi życiem człowieka – „nie grają na bis chociaż żal”, „drugi raz nie zaproszą nas wcale”, „życie kochanie trwa tyle co taniec”.
c) Faza podsumowująca
Zapisane w zeszytach wniosków z lekcji. (Taniec poprzez bogactwo emocji, jakie może wyrażać staje się metaforą ludzkiego losu. Życie człowieka, podobnie jak taniec, może stać się wspaniałą, niepowtarzalną przygodą. Wiersz A. Osieckiej jest wezwaniem do radosnego, pogodnego przeżywania każdego dnia.)
5. Bibliografia
Michałowska T., Średniowiecze, PWN, Warszawa 1997.
Osiecka A., Niech żyje bal! [w:] T. Garsztka, Z. Grabowska, G. Olszewska, Z XX i XXI wieku, Znak, Kraków 1999, s.63. lub http://free.art.pl/osiecka/pio1.html
Mała Encyklopedia Tańca http://www.taniec.netus.pl/me.htm
6. Załączniki
a) Materiały pomocnicze
Załącznik nr 1
Taniec śmierci
Przedstawia szkielety tańczące z przedstawicielami wszystkich warstw społecznych. Czasami zamiast tańczących zmarłych pojawiała się upersonifikowana śmierć. Taniec śmierci - danse macabre symbolizował równość wszystkich wobec śmierci
Taniec dworski
Taniec dworski był jedną z form spędzania wolnego czasu w środowisku elit społecznych. Zabawy i maskarady były na dworach obowiązkowe. Początkowo pierwszymi tancerzami byli linoskoczkowie i akrobaci. Tancerze na linie byli bardzo popularni i swymi powietrznymi wirtuozeriami zabawiali gości na wielu dworach. Później z nich wywiodą się akrobaci cyrkowi. Obok linoskoczków pojawili się kuglarze i w końcu dość ważna postać nadwornego błazna, który poruszał się najczęściej tanecznym krokiem.
Balet
Rodzaj widowiska teatralnego, w którym głównym środkiem wyrazu jest taniec wykonywany przez tancerzy według choreograf, z towarzyszeniem muzyki, na tle dekoracji.
Kankan
Francuski taniec z drugiej połowy XIX wieku. Należał do tańców wykonywanych na scenie. Najczęściej tańczony był w kabarecie. Towarzyszy mu bardzo szybka muzyka, w rytmie galopu, w metrum 2/4. Po błyskawicznej karierze we Francji, u schyłku XIX wieku kankan rozpowszechnił się również w innych krajach.
Taniec ludowy
Taniec wywodzący się z zabaw ludowych
Oberek – polski taniec ludowy, ma żywe tempo skoczną melodię. Posiada szybki rytm, często towarzyszą mu przyśpiewki, okrzyki i przytupy.
Polka – czeski taniec ludowy, w rytmie 2/4, powstały około 1830 roku. Zyskał ogromną popularność na świecie, szczególnie w Polsce i Włoszech.
Taniec towarzyski
Uprawiana od początku XX wieku forma rozrywki, wywodząca się z tańców salonowych i zabaw ludowych. Najpopularniejsze tańce towarzyskie to: walc, salsa, rock and roll.
Walc – jest tańcem w takcie ¾, w tempie umiarkowanym, pochodzenia niemieckiego.
Taniec w Biblii
Taniec był bardzo ważna częścią życia Izraelitów. W Starym Testamencie został opisany taniec triumfu podziękowanie Bogu za przeprowadzenie Żydów przez Morze Czerwone . Taniec dziękczynny pojawia się również w Psalmach. Autor Psalmów – Dawid i jego lud - tańczyli z wielką czcią przed Arką Pańską.
Taniec rytualny
Jest to jedna z form kultu, wyrażana rytmicznym ruchami ciała, zazwyczaj w towarzystwie muzyki i śpiewu. Występuje w wielu kulturach, ale szczególnie ważną rolę zajmuje w religiach kultur pierwotnych. Tańce rytualne często są wykonywane grupowo.
b) Zadanie domowe
Wybierasz się na bal maskowy. Za jaka postać się przebierzesz? Uzasadnij swój wybór.
7. Czas trwania lekcji
45 minut.
8. Uwagi do scenariusza
brak