Kogut i łabędź

Szczegóły:

Tytuł

Kogut i łabędź

Data powstania

między 20 p.n.e.-20

Miejsce powstania

Cesarstwo Rzymskie

Gatunek

intaglio (gemma). gliptyka

Technika

rytowanie. szlifowanie

Materiał

chalcedon

Właściciel obiektu

Muzeum Narodowe w Krakowie

Udział w wydarzeniach

Bliżej kultury. Cyfryzacja reprezentatywnych kolekcji [] [2016-10-01 - 2019-09-30]

Opis

Na gemmie po lewej stronie wygrawerowano koguta stojącego na rogu obfitości podpartego przez glob, pod nogą mającego gałązkę lauru. Po prawej stronie znajduje się łabędź stojący na przewróconym koszu (kalathos) lub naczyniu używanym do odmierzania porcji zboża (modius), z którego wystają kłosy zboża i makówki. Pomiędzy zwierzętami widoczna jest ośmioramienna gwiazda. Przedstawiona kombinacja symboli prawdopodobnie odnosi się do dostatku i dobrobytu zagwarantowanego przez Oktawiana Augusta (27 r. p.n.e.–14 r. n.e.) w ramach jego programu Pax Augusta. Poszczególne elementy odnoszą się do bóstw opiekuńczych pierwszego cesarza Rzymu: kogut był symbolem Merkurego, gałązka lauru odnosiła się do Apolla. Gwiazda może symbolizować kometę (Sidus Iulium), która pojawiła się na niebie po śmierci Juliusza Cezara i miała wskazywać na jego boską naturę i tym samym boskie pochodzenie Augusta (Swetoniusz, „Boski Juliusz”, 88). Podobne charakterystyczne dla epoki Augusta motywy występują nie tylko w gliptyce, ale również na monetach i dekoracjach reliefowych. Symbolizują „złotą epokę” jego panowania.

Paweł Gołyźniak

 

Numer inwentarzowy

MNK IV-Ew-Zł-1008

Prawa autorskie

Domena publiczna

Link do skanu

https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/31081

Link do obiektu

https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/31081

Instytucja

Muzeum Narodowe w Krakowie