Szkoła ponadpodstawowa Historia i teraźniejszość

E-materiały przeznaczone do nauki w szkołach lub do samodzielnej pracy ucznia.
view_comfy
view_list

1)

wyjaśnia, dlaczego człowieka rozumie się w tradycji jako ,,istotę społeczną'' (animal sociale), charakteryzuje odgrywane przez niego role społeczne oraz znaczenie życia społecznego dla jego rozwoju i spełnienia;  (0)

2)

wyjaśnia, w jaki sposób rozwijana w nowożytności koncepcja ,,umowy społecznej'' różni się od tradycyjnego pojmowania naturalności więzi społecznych;  (0)

3)

przedstawia klasyczne określenie dobra wspólnego (bonum commune) i charakteryzuje jego obecność we współczesnych doktrynach politycznych;  (0)

4)

wyróżnia podstawowe sposoby realizacji społecznego bytu człowieka: rodzinę, naród, państwo i związki państw; przedstawia specyfikę każdego z nich i ich komplementarność;  (0)

5)

wyjaśnia znaczenie wspólnoty samorządowej; zna treść i genezę zasady pomocniczości jako fundamentu współczesnych państw i formułuje płynące z niej wnioski dla codziennego funkcjonowania;  (0)

6)

wyróżnia wspólnoty i grupy tworzące się na podstawie podobieństwa pochodzenia, kultury, sposobu życia, interesów i sytuacji ekonomicznej, w tym zarówno narody, jak i inne grupy społeczne znajdujące się wewnątrz podstawowych społeczności ludzkich (np. klasy i warstwy społeczne, grupy zawodowe, wyznaniowe, narodowościowe);  (1)

7)

wyjaśnia proces tworzenia się narodu oraz różnorodność kontekstów znaczeniowych tego pojęcia; wyjaśnia, na czym polega patriotyzm oraz czym różni się od szowinizmu i kosmopolityzmu; wskazuje przykłady postaw patriotycznych we współczesnym świecie;  (0)

8)

wyjaśnia znaczenie organizacji celowych (np. organizacje polityczne, związki zawodowe, stowarzyszenia) tworzonych przez ludzi dla realizacji ich wspólnych interesów i zadań;  (0)

9)

wyjaśnia charakter wspólnot religijnych, ich odmienności związane z treścią wiary, kultem, nauczaniem moralnym i organizacją;  (1)

10)

charakteryzuje państwo jako zorganizowane społeczeństwo (res publica) i wyjaśnia, jakie są podstawowe zadania państwa wobec jego obywateli oraz obowiązki obywateli względem ich państwa;  (1)

11)

wymienia i charakteryzuje podstawowe atrybuty państwa oraz wyjaśnia, na czym polega racja stanu;  (0)

12)

wymienia i charakteryzuje podstawowe atrybuty jednostek samorządu terytorialnego jako wspólnot lokalnych;  (0)

13)

objaśnia różne modele relacji kościołów i innych związków wyznaniowych z państwem, ze szczególnym uwzględnieniem tradycji i współczesności Rzeczypospolitej;  (0)

14)

przedstawia zarówno klasyczną typologię ustrojów politycznych ze względu na stosunek do dobra wspólnego i na sposób rządu (monarchia, arystokracja, demokracja oraz tyrania, oligarchia i ochlokracja), jak i współczesne przeciwstawienie demokracji i totalitaryzmu;  (0)

15)

wyjaśnia, na czym polega demokracja - zarówno w wersji klasycznej (jako sposób wyznaczania rządzących), jak i w wersji liberalnej (jako polityczny wyraz ,,suwerenności ludu'');  (0)

16)

rozumie istotę prawa, wyjaśnia, czym jest prawo stanowione (lex) i jego związek z uprawnieniami (ius) obecnymi w niepisanych standardach, niezależnych od władzy prawodawczej; wie, na czym polega różnica między pozytywistyczną a prawnonaturalną koncepcją prawa;  (0)

17)

rozpoznaje sprawy regulowane przez prawo cywilne, rodzinne, administracyjne i karne;  (0)

18)

wyjaśnia podstawy i treść praw człowieka oraz ich związek z dziedzictwem cywilizacji zachodniej (inspiracje płynące z chrześcijaństwa oraz z nauki o prawie naturalnym sięgającej czasów grecko--rzymskich);  (0)

19)

przedstawia zasady ogólne i katalog praw człowieka wynikające z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., sądowe środki ochrony praw i wolności w Rzeczypospolitej Polskiej oraz sposób działania Rzecznika Praw Obywatelskich;  (0)

20)

charakteryzuje sprawiedliwość jako moralny fundament ładu społecznego, wyróżnia sprawiedliwość społeczną, rozdzielczą i wymienną;  (1)

21)

rozumie znaczenie roztropności, społecznej komunikacji, sporu, dialogu, kompromisu, solidarności i pokoju społecznego;  (0)

22)

przedstawia powody tworzenia się związków międzypaństwowych i charakteryzuje unie państw na przykładzie nowożytnych dziejów Europy, odróżnia je od naturalnego pokrewieństwa narodów należących do określonych wspólnot kulturowych (np. narody Europy łacińskiej).  (0)

1)

charakteryzuje konsekwencje polityczne, społeczne, ekonomiczne i kulturowe II wojny światowej dla świata;  (0)

2)

charakteryzuje - z wykorzystaniem swojej wiedzy o relacjach i związkach państw - cele i zasady Organizacji Narodów Zjednoczonych, opisuje jej strukturę (główne organy i wybrane organizacje wyspecjalizowane), przedstawia mocne i słabe strony jej funkcjonowania;  (0)

3)

charakteryzuje odmienności ustrojów państw zachodnich i państw bloku sowieckiego - z wykorzystaniem swojej wiedzy o różnicach między demokracją i totalitaryzmem;  (0)

4)

wyjaśnia genezę i znaczenie pojęcia zimnej wojny oraz żelaznej kurtyny;  (0)

5)

wyjaśnia znaczenie powstania NATO i Układu Warszawskiego;  (0)

6)

na przykładzie państw zachodnich charakteryzuje różnice programowe rządów socjaldemokratycznych, chadeckich, konserwatywnych i liberalnych w dziedzinie polityki społecznej, gospodarczej i wartości;  (0)

7)

wyjaśnia, jakie znaczenie miał plan Marshalla oraz czym był ,,cud gospodarczy'' w RFN;  (0)

8)

stosuje swoją wiedzę o związkach państw i pokrewieństwie narodów do charakterystyki początków integracji europejskiej na polu gospodarczym i politycznym (do 1957 roku) ze wskazaniem jej głównych powodów ideowych (chrześcijański światopogląd ,,Ojców Założycieli''), kulturowych (bliskość narodów europejskich) oraz politycznych (obawa przed ekspansją sowiecką, przygotowanie się na odbiór amerykańskiej pomocy w ramach tzw. planu Marshalla, rozwiązanie ,,problemu niemieckiego'' przez integrację gospodarki RFN z innymi gospodarkami zachodnimi);  (0)

9)

wykorzystuje swoją wiedzę o doktrynie praw człowieka do scharakteryzowania praw i wolności podanych w Powszechnej deklaracji praw człowieka ONZ z 1948 roku i Europejskiej konwencji praw człowieka Rady Europy z 1950 roku oraz ograniczeń w ich wykonywaniu i związanych z nimi obowiązków;  (0)

10)

charakteryzuje znaczenie przejęcia władzy w Chinach przez komunistów w 1949 roku oraz system rządów Mao Zedonga (największe ludobójstwo po 1945 roku w czasie Wielkiego Skoku, prześladowanie religii);  (0)

11)

wyjaśnia znaczenie powstania państwa Izrael dla sytuacji na Bliskim Wschodzie i dla polityki międzynarodowej; przedstawia podstawowe zasady syjonizmu;  (0)

12)

charakteryzuje genezę i zasady islamizmu;  (0)

13)

charakteryzuje skutki II wojny światowej dla Polski w wymiarze politycznym, społecznym, ekonomicznym i kulturowym;  (0)

14)

przedstawia - z wykorzystaniem swojej wiedzy o państwie i jego atrybutach - problem niepodległości Polski oraz sytuację polskiej państwowości i polityki w kraju i na emigracji po 1945 roku;  (0)

15)

wyjaśnia pojęcie okupacji przez przedstawiciela na przykładzie modelu kontroli Polski Ludowej przez Związek Sowiecki;  (0)

16)

charakteryzuje najważniejsze mechanizmy sowietyzacji Polski w latach 1945-1956 (terror, propaganda, gospodarka planowa, rządy monopartyjne, przynależność do partii komunistycznej jako główna ścieżka kariery zawodowej i dobrobytu materialnego);  (1)

17)

przedstawia powojenną odbudowę kraju, zagospodarowanie i integrację Ziem Zachodnich i Północnych, procesy industrializacji, charakteryzuje zmiany polskiej wsi w wyniku reformy rolnej i kwestię jej kolektywizacji na wzór sowiecki;  (0)

18)

charakteryzuje rozmaite reakcje społeczeństwa polskiego na rządy komunistów w Polsce, w tym główne formy sprzeciwu i oporu wobec komunizmu (do 1956 roku), w formie walki zbrojnej, opozycji politycznej, pracy kulturowej, zaangażowania na bezspornych polach pracy dla kraju oraz oporu wobec państwowej ateizacji;  (0)

19)

w kontekstach powstańczej walki ,,żołnierzy niezłomnych'' (rtm. Witold Pilecki, płk Łukasz Ciepliński, Danuta Siedzikówna ps. ,,Inka'') oraz postawy prymasa Stefana Wyszyńskiego (jego,, non possumus'' i internowanie w latach 1953-1956) wymienia przykłady wierności zasadom i męstwa różnych postaci wobec prześladowców;  (0)

20)

charakteryzuje zmiany zachodzące w okresie powojennym w strukturze społeczeństwa polskiego i składzie narodowościowym państwa;  (0)

21)

charakteryzuje konstytucję PRL z 1952 roku, jej określenie suwerena (,,lud pracujący''), a także jej charakter propagandowy i fasadowość w stosunku do realnych rządów PZPR.  (1)

1)

przedstawia okoliczności i zasady traktatów rzymskich z 1957 roku oraz charakteryzuje funkcjonowanie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej;  (0)

2)

wyjaśnia pojęcie dekolonizacji oraz wskazuje jej główne etapy i konsekwencje;  (0)

3)

charakteryzuje opór społeczeństw Europy Środkowej wobec komunizmu na przykładzie powstań antykomunistycznych w Berlinie (1953 rok) i na Węgrzech (1956 rok);  (0)

4)

wyjaśnia, na czym polegał przełom 1956 roku w Polsce, wskazuje jego najważniejsze etapy (poznański Czerwiec, Jasnogórskie Śluby Narodu, powrót Gomułki do władzy, uwolnienie prymasa Stefana Wyszyńskiego);  (0)

5)

charakteryzuje proces ,,destalinizacji'' i wskazuje jego ograniczenia (na podstawie głównych tez ,,tajnego referatu'' Chruszczowa z 1956 roku);  (0)

6)

charakteryzuje zmiany w sposobie życia w krajach zachodnich wynikające z rozwoju technologii i mediów (telewizja), wzrostu zamożności społeczeństw oraz dorastania pokolenia powojennego; przedstawia ich odpowiedniki w krajach bloku sowieckiego;  (0)

7)

wyjaśnia zjawisko ,,kultury masowej'' i powstawanie w niej osobnego nurtu kultury młodzieżowej;  (0)

8)

charakteryzuje zasady społecznej gospodarki rynkowej oraz ,,państwa dobrobytu'', przedstawia ich przykłady w odniesieniu do świata początku lat 60. XX wieku;  (1)

9)

charakteryzuje przemiany społeczno-obyczaj owe określane jako ,,rewolucja 1968 roku'' (m.in. rewolta studencka, ,,rewolucja seksualna'') oraz ich intelektualne inspiracje (neomarksizm, ,,nowa lewica'');  (0)

10)

charakteryzuje idee i ruchy pacyfistyczne; wskazuje różnicę między ekologią a ekologizmem;  (0)

11)

wyjaśnia, na czym polegały przemiany w Kościele zainicjowane na Soborze Watykańskim II i w czasie tzw. reform posoborowych, ze szczególnym uwzględnieniem nauczania o relacjach Kościoła i świata;  (0)

12)

opisuje główne pola zimnowojennej konfrontacji mocarstw w latach 1956-1970 (Niemcy/Berlin, Kuba, Wietnam); wyjaśnia pojęcie wojen zastępczych;  (0)

13)

zna najważniejsze etapy wojen bliskowschodnich, ze szczególnym uwzględnieniem ,,wojny sześciodniowej'' z 1967 roku;  (0)

14)

charakteryzuje przyczyny i przejawy antagonizmu sowiecko-chińskiego w latach 60. XX wieku;  (0)

15)

wyjaśnia pojęcie rewolucji kulturalnej, wskazując na jej różne konteksty znaczeniowe (jaka jest różnica między chińską ,,rewolucją kulturalną'' a tą na Zachodzie);  (0)

16)

wyjaśnia znaczenie ideowo-moralne duszpasterskiego programu prymasa Stefana Wyszyńskiego (Jasnogórskie Śluby Narodu, Wielka Nowenna, obchody milenijne); wskazuje zasługi Kościoła dla integracji Ziem Zachodnich i Północnych z resztą Polski;  (0)

17)

charakteryzuje sposoby walki reżimu PRL z Kościołem w latach 60. i 70. (w tym spychanie ludzi wierzących do statusu obywateli drugiej kategorii);  (0)

18)

wyjaśnia, na czym polegała komunistyczna polityka ,,rozdziału Kościoła od państwa'', z wykorzystaniem swojej wiedzy o różnych modelach relacji między związkami wyznaniowymi a państwem; wyjaśnia pojęcia: laicyzm, sekularyzm, indyferentyzm;  (0)

19)

charakteryzuje przebieg tzw. wydarzeń 1968 roku w Polsce i ich różne konteksty (walka frakcyjna w PZPR z użyciem propagandy antysemickiej, wolnościowe dążenia narodu polskiego);  (0)

20)

wyjaśnia, czym była Praska Wiosna 1968 roku i interwencja wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji, oraz wyjaśnia znaczenie terminu ,,doktryna Breżniewa''.  (0)

1)

charakteryzuje przyczyny osłabnięcia pozycji Stanów Zjednoczonych Ameryki na świecie na początku lat 70. i wzrostu wpływów światowego obozu komunistycznego (porażka w Wietnamie, afera Watergate, kryzys energetyczny);  (0)

2)

charakteryzuje konsekwencje wzrostu wpływów komunistycznych na świecie w latach 70. XX wieku (ludobójcza polityka Czerwonych Khmerów w Kambodży, kubańscy ,,doradcy'' w Afryce);  (0)

3)

wyjaśnia przełomowe znaczenie zbliżenia Stanów Zjednoczonych Ameryki oraz Chin na początku lat 70.;  (0)

4)

wyjaśnia, na czym polegała ,,polityka odprężenia'' (detente) w relacjach międzynarodowych w połowie lat 70.; wskazuje najważniejsze etapy porozumień rozbrojeniowych między Stanami Zjednoczonymi Ameryki a ZSRS;  (0)

5)

wyjaśnia znaczenie postanowień Konferencji BWE w Helsinkach (1975 rok); charakteryzuje treść ,,pięciu koszyków'' helsińskiej konferencji;  (0)

6)

wyjaśnia, na czym polegało przełomowe znaczenie ,,Ostpolitik'' kanclerza Willy'ego Brandta;  (0)

7)

charakteryzuje sposób rozliczenia się Niemiec z dziedzictwem rządów nazistowskich (przykłady pozytywne i negatywne: działalność Centrali Ścigania Zbrodni Hitlerowskich w Ludwigsburgu, kariera Heinza Reinefartha, sprawa reparacji i restytucji zagrabionych w Polsce dzieł sztuki);  (0)

8)

charakteryzuje przebieg Grudnia 1970 roku i jego polityczne skutki (odejście Władysława Gomułki z funkcji szefa partii);  (0)

9)

charakteryzuje rządy Edwarda Gierka (dobrobyt na kredyt, uległość wobec ZSRS, zmiany w konstytucji PRL w 1976 roku);  (1)

10)

charakteryzuje główne przejawy opozycji w Polsce w latach 70.: Kościół katolicki i narodziny opozycji demokratycznej po protestach robotniczych w 1976 roku;  (0)

11)

wyjaśnia znaczenie wyboru kardynała Karola Wojtyły na papieża dla Polski i świata.  (0)

1)

charakteryzuje zmiany w programach zachodnich partii lewicowych i prawicowych widoczne w latach 70. i 80. oraz wzrost popularności programów wolnorynkowych i konserwatywno-liberalnych (,,nowa prawica'', neoliberalizm);  (0)

2)

wyjaśnia znaczenie zwycięstwa Margaret Thatcher w Wielkiej Brytanii (1979 rok) i Ronalda Reagana w Stanach Zjednoczonych Ameryki (1980 rok) dla relacji Wschód-Zachód;  (0)

3)

charakteryzuje główne przyczyny erozji systemu komunistycznego w latach 80. (wewnętrzne wady systemu, ,,rewolucja ducha'' za ,,żelazną kurtyną'', twarda postawa Zachodu);  (0)

4)

charakteryzuje zmiany zachodzące w Chinach po śmierci Mao Zedonga (rządy Deng Xiaopinga i początek ,,państwowego kapitalizmu'');  (0)

5)

przedstawia proces powstawania ruchu społecznego ,,Solidarność'', jego przywódców, charakter, cele i tradycje, do których się odwoływał, a także jego znaczenie dla Polski i świata;  (0)

6)

przedstawia okoliczności i skutki wprowadzenia przez władze stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku, formy walki reżimu PRL z wolnościowymi dążeniami Polaków (cenzura, ,,nieznani sprawcy'', Kopalnia Węgla Kamiennego ,,Wujek'', Lubin 1982 rok, zamordowanie Grzegorza Przemyka) oraz formy oporu wobec reżimu stanu wojennego;  (0)

7)

charakteryzuje rolę Kościoła katolickiego w Polsce w okresie po wprowadzeniu stanu wojennego (pomoc wszystkim prześladowanym, kultura bez cenzury, msze za ojczyznę, osoba bł. ks. Jerzego Popiełuszki, pielgrzymki św. Jana Pawła II do Polski w 1983 i 1987 roku);  (0)

8)

charakteryzuje przejawy kryzysu systemu komunistycznego w Polsce w latach 80. (niewydolność gospodarcza) oraz jego skutki w połączeniu z represyjną polityką stanu wojennego (emigracja wielu wykształconych i zaangażowanych społecznie Polaków);  (0)

9)

charakteryzuje genezę i znaczenie programu ,,pierestrojki'' Michaiła Gorbaczowa;  (0)

10)

wyjaśnia pojęcie uwłaszczenia nomenklatury na przykładzie polityki rządu Mieczysława Rakowskiego (1988-1989);  (0)

11)

charakteryzuje przebieg Jesieni Narodów w Europie Środkowej i Wschodniej; wskazuje na prekursorską rolę ruchu społecznego ,,Solidarność'' oraz ,,rewolucji ducha'' zainicjowanej przez św. Jana Pawła II;  (0)

12)

przedstawia główne wydarzenia związane z przełomem 1989 roku w Polsce (Okrągły Stół, wybory 4 czerwca 1989 roku, wybór gen. Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta PRL, rząd Tadeusza Mazowieckiego); wyjaśnia pojęcie wyborów kontraktowych;  (0)

13)

dokonuje bilansu rządów komunistycznych w Polsce, wskazując na ich skutki w warstwie kultury, życia społecznego i gospodarczego;  (1)

14)

charakteryzuje najważniejsze zmiany geopolityczne w najbliższym otoczeniu Polski w latach 1989-1991 (zjednoczenie Niemiec, rozpad Czechosłowacji oraz ZSRS), ze szczególnym uwzględnieniem powstania niepodległych państw bałtyckich, Ukrainy i Białorusi;  (0)

15)

wyjaśnia pojęcia dekomunizacji i lustracji w kontekście prób wychodzenia z postkomunizmu, ujmuje te pojęcia na tle porównawczym, uwzględniając przykłady Niemiec i Czechosłowacji;  (0)

16)

wskazuje, na czym polegała transformacja gospodarczo-ustrojowa realizowana w Polsce po 1989 roku, na przykładzie założeń oraz implementacji planu Sachsa-Balcerowicza;  (0)

17)

wyjaśnia różnice między prywatyzacją a reprywatyzacją;  (0)

18)

wyjaśnia znaczenie walki z korupcją dla kultury politycznej i efektywności gospodarczej państwa;  (0)

19)

wyjaśnia pojęcie społeczeństwa obywatelskiego i wskazuje przykłady jego funkcjonowania w Polsce po 1989 roku;  (0)

20)

charakteryzuje zmiany dokonane w konstytucji Polski w 1989 roku;  (0)

21)

wyjaśnia pojęcie demokratycznego państwa prawa;  (0)

22)

wyjaśnia znaczenie istnienia samorządu terytorialnego; charakteryzuje główne etapy jego odbudowy w Polsce po 1989 roku;  (0)

23)

charakteryzuje genezę, przebieg i konsekwencje ,,wojny na górze'' w 1990 roku (pierwsze powszechne wybory prezydenckie w 1990 roku i zwycięstwo Lecha Wałęsy).  (0)

1)

charakteryzuje pojęcie nowego światowego ładu (New World Order) i podaje przykłady jego funkcjonowania (I wojna w Zatoce Perskiej w 1990 roku);  (0)

2)

charakteryzuje kolejne etapy integracji europejskiej po 1992 roku (traktat z Maastricht, powstanie Unii Europejskiej, wprowadzenie waluty euro);  (0)

3)

wyjaśnia przyczyny i konsekwencje zmian politycznych w Afryce - zniesienie apartheidu w RPA, ludobójstwo w Rwandzie (1994 rok);  (0)

4)

wyjaśnia pojęcie i różne konteksty globalizacji (ekonomiczny, polityczny, kulturowy i ekologiczny);  (0)

5)

charakteryzuje znaczenie 1991 roku w najnowszej historii Polski (pierwsze wolne wybory parlamentarne, powołanie rządu Jana Olszewskiego);  (0)

6)

wyjaśnia, na czym polegała wizja budowy ,,trzeciej niepodległości'' przedstawiona w Polsce w 1991 roku przez św. Jana Pawła II;  (0)

7)

wyjaśnia przyczyny i konsekwencje objęcia władzy przez ugrupowania postkomunistyczne w Polsce w 1993 roku;  (0)

8)

charakteryzuje główne postanowienia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (preambuła, relacje między najważniejszymi organami władzy, niezawisłość sądów i trójpodział władzy, prawa i obowiązki obywatela Rzeczypospolitej Polskiej, przepisy dotyczące małżeństwa i rodziny);  (1)

9)

charakteryzuje sposób unormowania relacji między Rzecząpospolitą Polską i Kościołem katolickim w konkordacie z 1993 roku oraz między Rzecząpospolitą Polską i innymi związkami wyznaniowymi na mocy tzw. ustaw kościelnych;  (0)

10)

wyjaśnia pojęcie organizacji pozarządowej, omawia rolę i wskazuje przykłady organizacji pozarządowych (NGO) we współczesnej Polsce;  (0)

11)

charakteryzuje reformy w czasach rządów AWS i UW (1997-2001); wyjaśnia znaczenie powstania Instytutu Pamięci Narodowej;  (0)

12)

charakteryzuje znaczenie wstąpienia Polski do NATO w 1999 roku i do Unii Europejskiej w 2004 roku;  (0)

13)

charakteryzuje przejawy wzrostu globalnego znaczenia Chin w XXI wieku;  (0)

14)

podaje przykłady wzrostu agresywnej polityki Rosji od czasu objęcia rządów przez Władimira Putina (Czeczenia, Gruzja, Ukraina); przedstawia nowe formy rosyjskiego imperializmu (,,szantaż gazowy'', ,,wojna hybrydowa'', ,,wojna informacyjna'');  (0)

15)

wyjaśnia pojęcie terroryzmu oraz przedstawia genezę i najważniejsze etapy ,,wojny z terroryzmem'' (Afganistan, Irak);  (0)

16)

charakteryzuje zjawisko prześladowań religijnych, w tym na przykładzie losu społeczności chrześcijańskich w różnych strefach świata.  (0)

1)

charakteryzuje główne zmiany kulturowe zachodzące w świecie zachodnim na przykładzie: ideologii ,,politycznej poprawności'', wielokulturowości, nowej definicji praw człowieka, rodziny, małżeństwa i płci; umieszcza te zmiany na tle kulturowego dziedzictwa Zachodu ujętego w myśli grecko-rzymskiej i chrześcijańskiej;  (0)

2)

wskazuje na różnice między tolerowaniem a akceptacją zjawisk kulturowych i społecznych;  (0)

3)

przedstawia kulturowe, społeczne i ekonomiczne konsekwencje rozwoju internetu i technologii cyfrowych;  (0)

4)

wyjaśnia pojęcia komunikacji społecznej oraz czwartej władzy;  (0)

5)

wskazuje, na czym polega wartość swobodnej wymiany opinii, oraz przedstawia nowe formy ograniczenia wolności słowa w epoce cyfrowej;  (0)

6)

omawia proces zmiany Unii Europejskiej w okresie po wstąpieniu Polski w jej struktury (wzrost pozycji Niemiec, zjawiska kryzysowe związane z imigracją, niestabilnością strefy euro, Brexitem i epidemią wywołaną wirusem SARS-CoV-2, a także kontrowersje ustrojowe i ideologiczne na forum instytucji unijnych);  (0)

7)

charakteryzuje zjawisko postkomunizmu jako bariery rozwojowej i przedstawia najważniejsze przyczyny jego kryzysu w Polsce po 2001 roku;  (0)

8)

charakteryzuje różne wizje wyjścia Polski z postkomunizmu i wyjaśnia, na czym polegało polityczne znaczenie wyborów parlamentarnych i prezydenckich 2005 roku w Polsce;  (0)

9)

ocenia znaczenie i skutki katastrofy smoleńskiej 10 kwietnia 2010 roku dla państwa polskiego;  (0)

10)

charakteryzuje zmiany polityczne i gospodarcze w Polsce w latach 2010-2015;  (0)

11)

przedstawia zakres działania poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego (gmina, powiat, województwo) w Rzeczypospolitej Polskiej, z uwzględnieniem struktury głównych kierunków wydatków budżetowych na te działania oraz źródeł ich finansowania;  (0)

12)

wymienia największe skupiska Polaków na świecie, zna różnicę między pojęciem Polonii a pojęciem Polaków poza granicami kraju;  (0)

13)

wymienia osiągnięcia Polski po 1989 roku w zakresie polityki wewnętrznej i zagranicznej;  (0)

14)

wskazuje i charakteryzuje najpoważniejsze wyzwania stojące przed Polską u progu trzeciej dekady XXI wieku (zagrożenia geopolityczne, kryzys demograficzny, utrzymanie tożsamości kulturowej, bezpieczeństwo energetyczne, polityka klimatyczna oraz jej koszty finansowe i społeczne).  (0)

Aplikacje dostępne w
Pobierz aplikację ZPE - Zintegrowana Platforma Edukacyjna na androida