R1MUV2QMdjE5S
Kolorowa fotografia przedstawia front budynku kina Pionier w Szczecinie. Na górze wielki napis czerwoną czcionką: Pionier. Poniżej na szarym tle zawieszone plakaty różnych filmów, tytuły niewidoczne. Po lewej stroni szklane drzwi wejściowe.

Dlaczego lubimy małe kina? - Konstanty Ildefons Gałczyński Małe kina

Kino Pionier w Szczecinie
Źródło: Remigiusz Józefowicz, licencja: CC BY-SA 2.5.

Warto wiedzieć!

Kino Pionier 1907 znajduje się w centrum Szczecina i jest najstarszym nieprzerwanie działającym kinem na świecie. Działa od 1907 roku i wyróżnia się niepowtarzalnym klimatem, posiada dwie sale kinowe wyposażone w najnowocześniejsze nośniki audiowizualnenośnik audiowizualnynośniki audiowizualne. Główny repertuar to kino europejskie, azjatyckie i południowo‑amerykańskie. W kinie tym widz nie zobaczy znanych, komercyjnychkomercyjnykomercyjnych produkcji, ale przy dźwiękach pianina może obejrzeć na przykład niemy film i przenieść się do czasów początków kinematografii. To wyjątkowe miejsce poeta Konstanty Ildefons Gałczyński (1905‑1953) uwiecznił w swoim wierszu - Małe kina.

nośnik audiowizualny
komercyjny

Przeczytaj zamieszczony poniżej utwór Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego i wykonaj ćwiczenia.

Małe kinaKonstanty Idefons Gałczyński
Konstanty Idefons Gałczyński Małe kina

Najlepsze te małe kina
w udręce i rozterce,
z krzesłami rozściełanymi
pluszempluszpluszem czerwonym jak serce.

Na dworze jeszcze widno,
a już się lampa kołysze
i cienie meandremmeandermeandrem biegną
nad zwiastującym afiszem.

Chłopcy się drą wniebogłosy
w promieniach sztucznego światła,
sprzedają papierosy,
irysy i sznurowadła.

O, już się wieczór zaczyna!
Księżyc wyciąga ręce.
Najlepsze te małe kina
w rozterce i udręce.

Kasjerka ma loki spadziste,
króluje w budce złocistej,
więc bierzesz bilet i wchodzisz
w ciemność gdzie śpiewa film:

szeleszczą gaje kinowe,
nareszcie inne, palmowe,
a po chodniku bezkresnym
snuje się srebrny dym.

Jak tu miło się wtulić,
deszcz, zawieruchę przeczekać
i nic, i nic nie mówić,
i trwać, i nie uciekać.

Srebrzysta struga płynie
Przez umęczone serce.
Drzemiesz w tym małym kinie
jak list miłosny w kopercie:

„Ty moje śliczne śliczności!
Znów się do łóżka sam kładę.
Na jakimż spotkam cię moście?
Twój
Pluszowy niedźwiadek”.

Wychodzisz zatumanionytumanzatumaniony,
zasnuty, zakiniony,
przez wietrzne peryferieperyferieperyferie
wędrujesz i myślisz, że

najlepsze te małe kina,
gdzie wszystko się zapomina;
że to gospodagospodagospoda ubogich,
którym dzień spłynął źle.

1947

male_1 Źródło: Konstanty Ildefons Gałczyński, Małe kina, dostępny w internecie: http://www.kigalczynski.pl/wiersze/male_kina.html?p=_wi [dostęp 4.02.2021].
plusz
meander
tuman
gospoda
peryferie
Ćwiczenie 1
R19LDNYRSLWUs
Określ nastrój miejsca opisanego w wierszu. Wybierz odpowiednie przymiotniki i umieść je na planszy.
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 2
R816xUuEtjbkV
Sprawdź, w którym roku powstał wiersz "Małe kina". Zaznacz kolorem zielonym fragmenty tekstu opisujące wnętrze oraz osoby pracujące w kinie i jego okolicach.
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 1
R1TOR2WWI49EV
Narysuj, jak wyobrażasz sobie małe kino z wiersza K.I. Gałczyńskiego.
Polecenie 1
RLOvQ9aEC5yJy
Napisz, jak wyobrażasz sobie kino w z wiersza K. I. Gałczyńskiego.
Ćwiczenie 3
Rq4wcxBuNoMIU
Połącz w pary cytaty z nazwami środków stylistycznych określających kolory i natężenie światła.
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 2
RyRMWnPkJrRjj
Poszukaj w dowolnych źródłach definicji neologizmu artystycznego i zapisz ją poniżej.
R1QevchYe9mFG
Ćwiczenie 4
Zaznacz kolorem zielonym neologizmy artystyczne w wierszu Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego.
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
RhAEN0Kqth04O
Ćwiczenie 5
Wyjaśnij, w jaki sposób powstały neologizmy w wierszu "Małe kina". Uzupełnij tabelę.
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 6
R12NWp83rOKf3
Scharakteryzuj podmiot liryczny z wiersza "Małe kina".

Sprawdź, czy umiesz!

Polecenie 3
R1ITFwPOMUPiC
Na podstawie wiersza wypisz słowa kluczowe charakteryzujące małe kino.
Polecenie 4
R13b0l0lARCYs
Opisz własnymi słowami kino z wiersza "Małe kina".
Polecenie 5
RXwXPQedyAqxV
Gdzie lepiej ogląda się filmy - w małych kinach czy w multipleksach? Odpowiedz na pytanie i poprzyj swoje stanowisko co najmniej trzema argumentami.