E-materiały do kształcenia zawodowego

Wykonanie tacki ażurowej/motanej, kosza na dnie półokrągłym/kątowym, kosza bieliźniaka z pokrywą oraz galanterii wiklinowej

DRM.01. Wykonywanie wyrobów koszykarsko‑plecionkarskich - Koszykarz‑plecionkarz 731702

bg‑green

Budowa tacki ażurowej, kosza na dnie półokrągłym, kosza bieliźniaka z pokrywą oraz galanterii wiklinowej

ATLAS INTERAKTYWNY

1
RqpX0QX6miERf1
Budowa tacki ażurowej, kosza na dnie półokrągłym, kosza bieliźniaka z pokrywą oraz galanterii wiklinowej
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Atlas interaktywny „Budowa tacki ażurowej, kosza na dnie półokrągłym, kosza bieliźniaka z pokrywą oraz galanterii wiklinowej” składa się z czterech graficzno‑opisowych części. Po kliknięciu kafelka „Spis treści” pojawia się niebieski pasek tekstowy z informacją, w którym miejscu multimedium się znajdujemy, poniżej zaś wszystkie graficzne podpunkty, czyli elementy głównych części. Po obu bokach paska widnieją kafelki ze strzałkami umożliwiającymi przechodzenie do wszystkich kolejnych lub poprzednich elementów atlasu. Do wybranego podpunktu można przejść również po kliknięciu na wybrany element w „Spisie treści”.

Pierwsza część nosi tytuł „Tacka ażurowa”, zawiera pięć grafik oraz następujący tekst.

Tacka ażurowa to rodzaj koszyka o otwartej strukturze, wykonanej najczęściej z wikliny. Ma ona charakterystyczne otwory różnej wielkości, które pozwalają na swobodny przepływ powietrza i światła.

Budowa tacki ażurowej

Dno: Tacka ażurowa ma płaskie, otwarte dno. Wyplatane jest w taki sposób, że trzy pręty nacina się w połowie długości, robiąc otwór, przez który przekłada się trzy kolejne pręty tworzące krzyżak. Krzyżak związuje się podwójnie, a następnie rozstawia promieniście żebra splotem wężykowym dwuprętowym. Splot wykonuje się do momentu wyplecenia prętów. Przy wyplataniu wiklinę przekłada się raz pod, raz nad podstawami dna, aż do uzyskania pożądanej średnicy.

Ściany boczne: Ściany boczne tacki ażurowej są wyplatane z witek wikliny. Na początku do dna przybija się trzy spałki przy żebrze – jedna po lewej i dwie po prawej stronie. Należy zgiąć osnowy w taki sposób, aby ułożyć je na formie w pozycji pionowej. Splot powinno się układać według wzoru “po dwie, przed dwie, pod jedną osnowę”. Wykonany splot ściąga się w celu utworzenia pionowej ściany tacki o wysokości około 50 cm. Czynność tę wykonuje się stopniowo, wszystkie osnowy układając pionowo na formie, nadając im regularny kształt łuku na wysokości 70–80 mm. Dopiero na wysokości 50 mm należy ostatecznie uformować tackę. Ściana tacki musi przylegać do formy.

Ściany boczne tworzą względem okrągłej podstawy kąt rozwarty.  Mogą mieć różną wysokość w zależności od preferencji.

Przeznaczenie tacki ażurowej

Tacki ażurowe mają wiele różnych zastosowań w domu i ogrodzie.

Są idealne do przechowywania owoców, warzyw, pieczywa i innych produktów spożywczych. Otwarta struktura pozwala na swobodny przepływ powietrza, co pomaga utrzymać świeżość i zapobiega gromadzeniu się wilgoci.

Tacki ażurowe są popularne jako ozdobne elementy wystroju wnętrz i ogrodów.

Druga część nosi tytuł „Kosz na dnie półokrągłym”, zawiera siedem grafik oraz następujący tekst.

Budowa kosza

Dno: W kształcie półkola.

Aby osiągnąć taki kształt dna, formuje się go poprzez struganie dwóch grubszych pędów wikliny, a następnie ustawia się je w układzie prostopadłym. Po zaostrzeniu jednego z końców i rozcięciu drugiego pręta, łączy się je ze sobą. Następnie, używając wiklinowego pręta do związania tych dwóch podstaw i oplatając je, dokładnie wplata się pojedyncze żebra wikliny w otwory stworzone w pionowej podstawie. Są one odpowiednio zginane i oplatane wokół poziomego pręta (raz pod i raz nad), tworząc w ten sposób półokrągłe dno.

Ściany boczne: Półokrągły bok kosza powstaje z luźnych końców wikliny odchylonych pionowo w górę. Pręty związuje się na szczycie. W prostej krawędzi podstawy umieszcza się pręty wikliny, żeby stanowiły kolejny bok. Na odpowiedniej wysokości przygotowuje się ramę, którą przymocowuje się do odchylonych do góry prętów. Następnie splotem skośnym dwuprętowym zaplata się boki kosza. W momencie, w którym splot dochodzi do wysokości umieszczonej wcześniej ramy, należy ją zdemontować

Zakończenie: Kiedy kosz osiągnie odpowiednią wysokość wykonuje się zakończenie, zaplatając pionowe pręty. Jest to obręb górny dwuprętowy trzyparowy. Po zakończeniu boczne pręty należy uciąć.

Przeznaczenie

Kosz może być wykorzystywany jako kufer do przechowywania ubrań, butów i innych drobiazgów.

Trzecia część nosi tytuł „Kosz bieliźniak z pokrywką” zawiera sześć grafik oraz następujący tekst.

Budowa kosza

Dno: płaskie, okrągłe. Wykonuje się je w oparciu o konstrukcję z żeber, rozprowadzonych promieniście i wyplecionych za pomocą splotu skośnego.

Ściany boczne: przygotowanie ścian bocznych obejmuje użycie 24 pojedynczych prętów wiklinowych, które należy zamontować za każdą belką. Każdy pręt powinien być użyty do wykonywania przeplotów zgodnie z następującym wzorem: przed jedną spałkę na zewnątrz, za jedną spałkę od wewnątrz, kontynuując ten proces aż do momentu skończenia długości prętów. Należy dokładnie przyciąć cienkie końce prętów tak, aby dobrze przylegały do spałek od wewnątrz konstrukcji. Następnie usuwa się stelaż.

Pokrywa: Pokrywa wypleciona jest za pomocą splotu wężykowego dwuprętowego. Musi być ona dokładnie dopasowana do konstrukcji bocznej kosza. Zakończenie obrzeża pokrywy wykonywane jest obrębem dwustronnym.

Przeznaczenie

Kosz bieliźniak jest idealny do przechowywania bielizny, ręczników, pościeli, serwetek i innych tekstyliów. Pokrywka pomaga chronić przedmioty przed kurzem, światłem i innymi czynnikami zewnętrznymi, a także utrzymuje porządek w pomieszczeniu. Może być używany do przechowywania brudnej bielizny przed praniem, segregowania różnych rodzajów bielizny, przechowywania ręczników czy też przechowywania ubrań, które nie są używane sezonowo. Może pełnić rolę estetycznego elementu dekoracyjnego w łazience, sypialni, garderobie lub innych pomieszczeniach.

Czwarta część nosi tytuł „Kufer wiklinowy z pokrywą i rączką” zawiera pięć grafik oraz następujący tekst.

Kufer jest wykonany z wikliny, która tworzy solidną konstrukcję. Zarówno podstawa, jak i wieko opierają się na słupkach, na których wykonane są sploty.

Budowa kosza

Dno: Czworokątne dno wykonuje się na 12 żebrach z wikliny. Do tego celu używa się pojedynczego splotu krzyżowego. Po zakończeniu jednego pręta nakłada się kolejny pręt w taki sposób, by dopasowane do siebie były końce odziomkowe i wierzchołkowe. Jeden pręt wątku przeplata się za jedną osnowę z zewnątrz i od wewnątrz. Dzięki temu tworzy się splot, w którym osnowa i wątek krzyżują się pod kątem prostym.

Ściany boczne: Ścianki boków powstają najczęściej na od 40 do 50 osnowach. Korzysta się ze splotu skośnego, kostkowego lub mieszanego. Warstwy splotu pooddzielane są od siebie splotami wężykowymi aż do krawędzi obrzeża, która wykańczana jest za pomocą pięciu‑sześciu grubych prętów z wkładką splecionych ze sobą splotem wężykowym.

Zakończenie: Po zakończeniu wyplatania boków kosza, często stosuje się gimę, a następnie kończy wyrób. Zakończenie polega na wypleceniu tzw. rantu kosza oraz wykonaniu rączki.

Zakończenie może przyjąć formę warkocza lub obrębu o określonej budowie.

Wieko podobnie jak dno wykonuje się na żebrach z wikliny za pomocą splotu pojedynczego krzyżowego. Jest ono przymocowywane wraz z kołnierzem, dopasowanym do górnej krawędzi obrzeża kosza, do podłużnej krawędzi brzegu, zazwyczaj zawiasami skręcanymi albo sprężynowymi. Z kolei na krawędzi przeciwległej montuje się zamknięcie, mogą to być np. wiklinowe pętla i zaczep lub okucia metalowe.

Rączka: Kufer wiklinowy może być wyposażony w rączkę, zazwyczaj umieszczoną w jego górnej lub bocznej części. Rączka może być wykonana z wikliny lub innych materiałów, takich jak skóra czy tkanina. Umożliwia ona wygodne, łatwe przenoszenie kufra.

Przeznaczenie

Kufer wiklinowy sprawdzi się do przechowywania drobiazgów, może służyć jako skrzynia na zabawki lub pojemnik do chowania pościeli – w zależności od jego rozmiarów.

Powiązane ćwiczenia