E-materiały do kształcenia zawodowego

Odbiór i kontrola jakości dzianin wytwarzanych techniką szydełkowania rządkowego

MOD.06. Wytwarzanie i wykończanie wyrobów włókienniczych – operator maszyn w przemyśle włókienniczym 815204, technik włókiennik 311932

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
Instrukcja korzystania ze słownika

Słownik posiada strukturę listy. Znajdują się w nim występujące w e‑materiale pojęcia wraz z ich definicjami. Pod każdym pojęciem znajduje się hiperłącze do odpowiedniego multimedium, w którym występuje dane pojęcie. Po kliknięciu w hiperłącze otworzy się strona z odpowiednim multimedium.

W górnej części słownika znajduje się pole do filtracji pojęć. Aby wyszukać jakieś pojęcie, należy je wpisać w polu filtracji. Po wpisaniu widoczne będzie tylko to pojęcie wraz z definicją. Aby wrócić do listy wszystkich pojęć, należy kliknąć krzyżyk w prawej części pola filtracji.

1
cera
cera

wyrób dziewiarski o gładkiej powierzchni, wykonany z włókien naturalnych lub sztucznych, charakteryzujący się matowym lub połyskującym wykończeniem

dzianiny metrażowe
dzianiny metrażowe

dzianiny wytwarzane w postaci metrażowej, w postaci worka lub pasma, które po wykończeniu podlegają krojeniu i konfekcjonowaniu

dzianiny półodpasowane
dzianiny półodpasowane

dzianiny, które w procesie dziania uzyskują docelową szerokość i długość. Szczegóły kształtów elementów konstrukcyjnych uzyskują w procesie krojenia i konfekcjonowania

elementy oczkotwórcze
elementy oczkotwórcze

elementy odpowiedzialne za tworzenie oczek, które składają się z haczyków i kształtek spychających

głowica zamkowa
głowica zamkowa

część maszyny, która utrzymuje i porusza haczyki

haczyk
haczyk

metalowa igła z zagiętym końcem, która przechodzi przez włókna i tworzy oczka

igła z języczkiem
igła z języczkiem

igła do dziania, w której na końcu znajduje się metalowy języczek, który ułatwia wprowadzanie nici przez oczko

kolanko
kolanko

część maszyny, która kieruje oczkami w dół

kompensator
kompensator

element maszyny dziewiarskiej, którego zadaniem jest utrzymanie równomierności napięcia nici podczas dziania lub szydełkowania; jest odpowiedzialny za równomierne napinanie nici na całej szerokości dzianiny lub tkaniny

R10IsdnZYN7jB
Kompensator
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
korpus maszyny
korpus maszyny

główna część maszyny, w której znajdują się wszystkie elementy

kształtki
kształtki

elementy, które kształtują oczka podczas ich tworzenia

R1RKiSnU2dh5r
Kształtki
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
kształtki spychające
kształtki spychające

elementy, które przesuwają włókna do tyłu, aby utworzyć nowe oczka

kształtki zamkowe
kształtki zamkowe

elementy, które łączą kolejne rzędy oczek

lejek wodzika
lejek wodzika

element wodzika przez który przeprowadzona jest nitka współpracujący bezpośrednio z igłami języczkowymi. Właściwe ustawienie lejka względem igieł powoduje prawidłowe tworzenie oczek dzianiny. W przypadku złego ustawienia tego elementu przy tworzeniu dzianiny mogą powstawać dziury

łożyska igłowe
łożyska igłowe

elementy, które zapewniają płynne poruszanie się haczyków

mechanizm wodzenia
mechanizm wodzenia

element, który porusza kolankiem i prowadzi oczka w dół

naprężacz talerzykowy
naprężacz talerzykowy

urządzenie szydełkarki płaskiej umieszczone w układzie zasilania maszyny nitką składające się z talerzyków, sprężyny i śruby regulacyjnej. Służy do ustawienia prawidłowego naprężenia nitki zasilającej igły szydełkarki płaskiej

nawój
nawój

element maszyny dziewiarskiej lub szydełkarki, na który nawijana jest nić lub przędza; może mieć różne rozmiary, w zależności od rodzaju używanej przędzy lub nici

nierównomierna ścisłość
nierównomierna ścisłość

błąd występujący w dzianinie lub tkaninie, który powstaje z powodu nierównomiernej regulacji napięcia nici w czasie dziania lub szydełkowania; może objawiać się nierównomiernymi oczkami lub plamami na tkaninie

oprawa zamkowa
oprawa zamkowa

element, który łączy głowicę z korpusem maszyny

pałąk
pałąk

element, na którym mocowana jest rolka z włóknami

pocienienie
pocienienie

błąd w dzianinie polegający na skurczeniu się tkaniny w wyniku nadmiernego narażenia na ciepło, wilgoć lub nacisk

poszarpany brzeg
poszarpany brzeg

błąd w dzianinie polegający na nierównym, poszarpanym brzegu tkaniny, który powstaje zazwyczaj na skutek nieprawidłowego zakończenia dzianiny lub rozciągnięcia tkaniny podczas procesu produkcji

prowadniki
prowadniki

elementy, które kierują włóknami przez maszynę

przednie łożysko
przednie łożysko

element maszyny dziewiarskiej lub szydełkarki, który umożliwia równomierne przesuwanie tkaniny wzdłuż osi poziomej; zapewnia stabilność maszyny i precyzyjne działanie

sanki maszyny
sanki maszyny

w sankach maszyny saneczkowej, szydełkarki płaskiej, znajdują się zamki z układem kształtek wynoszących i spychających igły. Podczas przesuwania sanek po łożyskach igłowych wykonujemy określone sploty dzianin rządkowych

smarownice kropelkowe
smarownice kropelkowe

elementy, które dostarczają smar do ruchomych części maszyny

spuszczone oczka
spuszczone oczka

błąd w dzianinie polegający na utracie jednego lub kilku oczek z tkaniny, co powoduje osłabienie struktury dzianiny i jej nieestetyczny wygląd

stopka
stopka

element, który trzyma tkaninę na miejscu podczas szycia

szydełkarka płaska ręcznie sterowana
szydełkarka płaska ręcznie sterowana

rodzaj maszyny do produkcji dzianin, w której włókna staplowe są przeciągane przez haczyk, tworząc oczka

R1RlWBAJN9R9j
Szydełkarka płaska, Akademia Finansów i Biznesu Vistula
szyny wodzikowe
szyny wodzikowe

elementy, po których porusza się kolanko

taflowanie
taflowanie

proces wykończenia dzianiny lub tkaniny, polegający na równomiernym rozciąganiu tkaniny wzdłuż jednej z osi, co powoduje zwiększenie jej gęstości i wytrzymałości

trzon
trzon

element, który utrzymuje i porusza głowicę

tylne łożysko
tylne łożysko

element maszyny dziewiarskiej lub szydełkarki, który umożliwia równomierne przesuwanie tkaniny wzdłuż osi pionowej; zapewnia stabilność maszyny i precyzyjne działanie

właściwe sezonowanie wyrobu
właściwe sezonowanie wyrobu

wytworzone na szydełkarkach dzianiny muszą być przechowywane w odpowiedni sposób, który zapewnia właściwe warunki klimatyczne, wilgotność, temperaturę i oświetlenie oraz właściwy sposób składowania wyrobu wpływający na jego parametry użytkowe

włókna staplowe
włókna staplowe

materiał używany do tworzenia dzianin

zabrudzona kolumienka
zabrudzona kolumienka

błąd w dzianinie polegający na pojawieniu się zabrudzenia na kolumience, czyli miejscu, w którym oczka są utworzone na igle

zaoliwione kolumienki oczek
zaoliwione kolumienki oczek

błąd w dzianinie polegający na powstawaniu zgrubień na kolumienkach, spowodowanych nagromadzeniem oleju lub smaru na igłach

zgrubienie
zgrubienie

błąd w dzianinie, polegający na powstaniu grubej nierówności w tkaninie, wynikającej z błędnego łączenia oczek lub z nadmiernego napięcia nici

żebrowatość
żebrowatość

błąd w dzianinie polegający na powstawaniu wyraźnych, pionowych „żeberek” na tkaninie, co jest wynikiem błędów w technice dziania lub nieodpowiedniego doboru igieł