Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
EKA.04. Prowadzenie dokumentacji w jednostce organizacyjnej – technik ekonomista 331403
Słownik pojęć dla e‑materiału
łączna liczba osób pracujących i poszukujących pracy, w tym: bezrobotni i niepełnosprawni z możliwością zatrudnienia
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
sytuacja, w której podaż pracy jest większa niż popyt na pracę, a część osób poszukujących pracy i zdolnych do jej podjęcia nie znajduje zatrudnienia (pomimo akceptacji wynagrodzeń oferowanych przez pracodawców)
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
łączna liczba osób niepracujących i nieposzukujących pracy, tj. uczniowie, emeryci i renciści, osoby dobrowolnie rezygnujące z pracy zawodowej, np. gospodynie domowe, matki wychowujące dzieci, rentierzy (osoby utrzymujące się z dochodów pasywnych płynących od posiadanego kapitału, nieruchomości, odsetek od papierów wartościowych lub wkładów bankowych), ludzie zniechęceni do poszukiwania pracy)
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
cena, powyżej której dane dobro nie może być sprzedawane; jest ona niższa od ceny równowagi
Plansza interaktywna: Mechanizm rynkowy – kształtowanie się popytu i podaży, ceny rynkowej, nadwyżki i niedoboru rynkowegoPlansza interaktywna: Mechanizm rynkowy – kształtowanie się popytu i podaży, ceny rynkowej, nadwyżki i niedoboru rynkowego
cena, poniżej której dane dobro nie może być sprzedawane; jest ona wyższa od ceny równowagi
Plansza interaktywna: Mechanizm rynkowy – kształtowanie się popytu i podaży, ceny rynkowej, nadwyżki i niedoboru rynkowegoPlansza interaktywna: Mechanizm rynkowy – kształtowanie się popytu i podaży, ceny rynkowej, nadwyżki i niedoboru rynkowego
cena, przy której występuje zrównoważenie popytu i podaży; wyznaczona jest przez przecięcie krzywej popytu i krzywej podaży
Plansza interaktywna: Mechanizm rynkowy – kształtowanie się popytu i podaży, ceny rynkowej, nadwyżki i niedoboru rynkowegoPlansza interaktywna: Mechanizm rynkowy – kształtowanie się popytu i podaży, ceny rynkowej, nadwyżki i niedoboru rynkowego
wahania sytuacji gospodarczej, które wynikają z okresów pomyślności, depresji, ożywienia i zastoju w życiu gospodarczym
Film edukacyjny: Decyzje producenta funkcjonującego w różnych strukturach rynkuFilm edukacyjny: Decyzje producenta funkcjonującego w różnych strukturach rynku
stan, w którym popyt na pracę przewyższa podaż pracy, a część pracodawców, oferując określony poziom wynagrodzenia, nie może znaleźć pracowników posiadających określone kwalifikacje
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
efekt działalności człowieka, występują w ograniczonej ilości w stosunku do ludzkich potrzeb; są to np. żywność, ubrania, sprzęt elektroniczny itd.
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
dobra, które w celu zaspokojenia określonej potrzeby muszą być stosowane łącznie, np. drukarka i toner, gramofon i płyta winylowa, telewizor i antena
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
dobra, które mogą się wzajemnie zastępować, ponieważ zaspokajają tę samą potrzebę, np. chleb i bułka, sok porzeczkowy i sok aroniowy
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
występujące w przyrodzie w nieograniczonej ilości i nadające się do bezpośredniego użytku (np. powietrze, światło słoneczne)
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
wszystkie środki, które mogą być bezpośrednio lub pośrednio wykorzystane do zaspokojenia potrzeb ludzkich
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
określenie, w jakim stopniu podaż reaguje na zmianę ceny produktu
Plansza interaktywna: Popyt, elastyczność popytu, podaż, elastyczność podażyPlansza interaktywna: Popyt, elastyczność popytu, podaż, elastyczność podaży
informacje o wpływie wahań cen na gotowość i zdolność klientów do zakupów danego dobra
Plansza interaktywna: Popyt, elastyczność popytu, podaż, elastyczność podażyPlansza interaktywna: Popyt, elastyczność popytu, podaż, elastyczność podaży
stosunek procentowej zmiany ilości nabywanej do procentowej zmiany dochodu
Plansza interaktywna: Popyt, elastyczność popytu, podaż, elastyczność podażyPlansza interaktywna: Popyt, elastyczność popytu, podaż, elastyczność podaży
badanie stosunku procentowych zmian popytu na dane dobro do procentowej zmiany ceny innego dobra
Plansza interaktywna: Popyt, elastyczność popytu, podaż, elastyczność podażyPlansza interaktywna: Popyt, elastyczność popytu, podaż, elastyczność podaży
zmiany wielkości popytu (ilość nabywana) pod wpływem zmian cen, dochodów lub cen dóbr substytucyjnych i komplementarnych
Plansza interaktywna: Popyt, elastyczność popytu, podaż, elastyczność podażyPlansza interaktywna: Popyt, elastyczność popytu, podaż, elastyczność podaży
ilość innego produktu, z którego trzeba zrezygnować, aby możliwe było wyprodukowanie i skonsumowanie kolejnej jednostki danego produktu
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
wartość utraconej korzyści w wyniku dokonania wyboru
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
zakupienie – przy ograniczonym budżecie konsumenta – danej ilości jednego dobra, przy rezygnacji z określonej ilości dobra innego
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
graficzna ilustracja kosztu alternatywnego, przedstawiająca alternatywne możliwości wytworzenia określonych dóbr i usług w tym samym czasie, przy zastosowaniu dostępnych technologii i zasobów
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
zależności przyczynowo‑skutkowe zachodzące między popytem, podażą a ceną
Film edukacyjny: Decyzje producenta funkcjonującego w różnych strukturach rynkuFilm edukacyjny: Decyzje producenta funkcjonującego w różnych strukturach rynku
dokonywanie wyborów przez konsumentów w taki sposób, aby uzyskać, przy określonych ograniczeniach, najwyższą satysfakcję z konsumpcji produktów
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
kombinacja czynników produkcji, pozwalająca osiągnąć maksymalną wielkość produkcji przy danym koszcie całkowitym
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
najbardziej znana i popularna hierarchia potrzeb opracowana przez amerykańskiego psychologa – Abrahama Maslowa; kolejne potrzeby omówione w dalszej części słownika
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
zasób siły roboczej, tj. ogół osób już zatrudnionych bądź poszukujących zatrudnienia
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
ilość dóbr i usług oferowana do sprzedaży przez producentów w danym czasie przy różnej cenie
Film edukacyjny: Decyzje producenta funkcjonującego w różnych strukturach rynkuFilm edukacyjny: Decyzje producenta funkcjonującego w różnych strukturach rynku
zgłaszane zapotrzebowanie na pracę, tj. liczba osób, którą pracodawcy gotowi są zatrudnić
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
zapotrzebowanie na konkretne produkty w danym czasie, jakie zgłasza kupujący przy różnych cenach i w ramach posiadanego funduszu nabywczego
Film edukacyjny: Decyzje producenta funkcjonującego w różnych strukturach rynkuFilm edukacyjny: Decyzje producenta funkcjonującego w różnych strukturach rynku
stan niepokoju, w jakim znajduje się człowiek; stan ten może być usunięty dopiero po zaspokojeniu potrzeby; potrzeby wynikają z biologicznego lub psychicznego stanu człowieka; mają wpływ na jego zachowania, które prowadzą do uzyskania celu, jakim jest zaspokojenie potrzeb
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
potrzeby niższego rzędu; dotyczą bezpieczeństwa: fizycznego (możliwości życia w warunkach braku przemocy, braku wojen, katastrof i klęsk, dostępu do leczenia), ekonomicznego (możliwości zatrudnienia, utrzymania siebie i rodziny, ubezpieczenia mienia i przed wypadkami)
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
najniższe w hierarchii potrzeb, muszą być spełnione w pierwszej kolejności, ponieważ gwarantują przetrwanie
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
potrzeby wyższego rzędu, wynikające z potrzeby akceptacji osób ze środowiska, w którym osoba funkcjonuje, np. rodziny, kolegów ze szkoły, z pracy, klubów, wspólnot religijnych; wynikają z potrzeby tworzenia związków partnerskich czy przyjacielskich
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
dotyczące realizacji planów, osiągania założonych celów, doskonalenia w wybranych dziedzinach zawodowych i związanych z rozwijaniem zainteresowań, pasji oraz wykorzystania własnego potencjału
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
wiążące się z poczuciem własnej wartości, niezależności, prestiżu, pewności i szacunku do samego siebie
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
zasada zakładająca, że, wraz ze zwiększaniem się dochodów gospodarstwa domowego, wydatki na żywność wzrastają, ale stosunkowo wolniej, przez co ich udział w ogólnej sumie wydatków ulega zmniejszeniu
Plansza interaktywna: Mechanizm rynkowy – kształtowanie się popytu i podaży, ceny rynkowej, nadwyżki i niedoboru rynkowegoPlansza interaktywna: Mechanizm rynkowy – kształtowanie się popytu i podaży, ceny rynkowej, nadwyżki i niedoboru rynkowego
wielkość podaży zmieniająca się wprost proporcjonalnie do zmiany ceny, przy niezmienionych innych warunkach (ceteris paribus)
Plansza interaktywna: Mechanizm rynkowy – kształtowanie się popytu i podaży, ceny rynkowej, nadwyżki i niedoboru rynkowegoPlansza interaktywna: Mechanizm rynkowy – kształtowanie się popytu i podaży, ceny rynkowej, nadwyżki i niedoboru rynkowego
przy założeniu takich samych warunków (ceteris paribus) zaistnienie odwrotnej zależność między ceną dobra a wielkością popytu
Plansza interaktywna: Mechanizm rynkowy – kształtowanie się popytu i podaży, ceny rynkowej, nadwyżki i niedoboru rynkowegoPlansza interaktywna: Mechanizm rynkowy – kształtowanie się popytu i podaży, ceny rynkowej, nadwyżki i niedoboru rynkowego
surowce i materiały, z których wytwarza się dobra i usługi
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
stan, w którym liczba produktów nabywanych na danym rynku przy danej cenie, jest dokładnie taka sama, jak ilość produktów oferowanych; opisywana przez dwa parametry, zwane parametrami stanu równowagi: cenę równowagi oraz ilość równowagi
Plansza interaktywna: Mechanizm rynkowy – kształtowanie się popytu i podaży, ceny rynkowej, nadwyżki i niedoboru rynkowegoPlansza interaktywna: Mechanizm rynkowy – kształtowanie się popytu i podaży, ceny rynkowej, nadwyżki i niedoboru rynkowego
podaż instrumentów finansowych równa się popytowi (fundusze pożyczkowe muszą być równe inwestycjom)
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
miejsce pozyskiwania kapitału w formie kredytów oraz pożyczek ze środków zgromadzonych w formie lokat oraz depozytów
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
umowa między kupującym a sprzedającym; realizacja zależy od ceny instrumentu bazowego, na który opiewa instrumenty pochodny
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
rynek zajmujący się obrotem średnio- i długoterminowymi instrumentami finansowymi o okresie zapadalności powyżej jednego roku, np. dłużnymi papierami wartościowymi (obligacjami) oraz kapitałowymi papierami wartościowymi (akcjami)
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
stan, w którym podaż dóbr i usług jest większa od popytu na nie (podaż > popyt)
Film edukacyjny: Decyzje producenta funkcjonującego w różnych strukturach rynkuFilm edukacyjny: Decyzje producenta funkcjonującego w różnych strukturach rynku
rynek zajmujący się obrotem krótkoterminowymi instrumentami finansowymi o okresie zapadalności do jednego roku, np. bonami skarbowymi
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
obszar, w którym zachodzą relacje między poszukującymi pracy a tworzącymi miejsca pracy
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
stan, w którym popyt na dobra i usługi jest większy od podaży tych dóbr i usług (popyt > podaż)
Film edukacyjny: Decyzje producenta funkcjonującego w różnych strukturach rynkuFilm edukacyjny: Decyzje producenta funkcjonującego w różnych strukturach rynku
instytucja stwarzająca warunki do zawierania transakcji kupna sprzedaży; koniecznym warunkiem istnienia rynku jest wymiana, mająca najczęściej formę towarowo‑pieniężną
Film edukacyjny: Decyzje producenta funkcjonującego w różnych strukturach rynkuFilm edukacyjny: Decyzje producenta funkcjonującego w różnych strukturach rynku
rynek wspomagający handel międzynarodowy, zajmujący się wymianą waluty jednego kraju na walutę drugiego kraju
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
sytuacja, w której dostępne zasoby są niewystarczające do zaspokojenia potrzeb
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
zrównanie podaży pracy z popytem na pracę, czyli taki stan na rynku pracy, w którym wszystkie osoby mogą znaleźć zatrudnienie, akceptując określony poziom wynagrodzenia
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
określenie nasilenia zjawiska bezrobocia w badanej populacji, np. w kraju, województwie, wśród osób w określonym wieku, z określonym wykształceniem zawodowym; informuje o udziale bezrobotnych wśród wszystkich osób zdolnych do pracy
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
narzędzia, maszyny i urządzenia, środki transportu, budynki, którymi człowiek oddziałuje na przedmioty pracy w celu wytworzenia dóbr i usług
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
czynności świadczone w sposób bezpośredni lub pośredni na rzecz zaspokojenia potrzeb ludzkich
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
miara reakcji zmian podaży na zmianę ceny
Plansza interaktywna: Popyt, elastyczność popytu, podaż, elastyczność podażyPlansza interaktywna: Popyt, elastyczność popytu, podaż, elastyczność podaży
zasoby powstałe lub istniejące bez udziału człowieka, np. światło słoneczne, powietrze, woda, ziemia uprawna, kopaliny; mogą mieć charakter:
odnawialny – takie, które przez długi czas ciągle dostarczają produktu, np. ziemia uprawna, woda, powietrze
nieodnawialne – ich zasoby po pewnym czasie ulegają wyczerpaniu (bez możliwości odnowienia), np. kopaliny, ropa naftowa; stanowią źródło zaopatrzenia przemysłu, są przetwarzane w surowce, materiały, półprodukty,
niewyczerpywalne – ich podaż ma niezmienny poziom bez konieczności ich odnawiania, np. światło słoneczne, położenie geograficzne
E‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowegoE‑book – Prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego