Znaki informacyjne i ewakuacyjne są częścią większej grupy znaków bezpieczeństwa, które dzieli się na cztery podstawowe kategorie:
znaki zakazu,
znaki nakazu,
znaki ostrzegawcze,
znaki informacyjne.
Wszystkie znaki bezpieczeństwa umożliwiają intuicyjne zrozumienie ich przekazu. Stosuje się je zarówno wewnątrz budynków, jak i w ich otoczeniu. Znaki bezpieczeństwa są obowiązkowym elementem systemów bezpieczeństwa i ochrony przeciwpożarowej w budynkach użyteczności publicznej, szkołach, instytucjach kulturalnych i zakładach pracy. Dzięki tym znakom można w sposób maksymalnie czytelny i skuteczny opisać przestrzeń wokół nas.
Znaki ewakuacyjne są podstawowymi oznaczeniami każdego obiektu, niezbędnymi dla zapewnienia bezpieczeństwa osób przebywających na jego terenie. Intuicyjne piktogramy ewakuacyjne na znakach ułatwiają orientację oraz umożliwiają szybką i sprawną ewakuację w sytuacjach zagrożenia: wskazują kierunek drogi ewakuacyjnej (np. w lewo, w prawo i wzdłuż; w górę, na ukos, w lewo lub w prawo; w górę, na wprost, przez drzwi) i bezpiecznie prowadzą do wyjścia oraz do punktów zbiórki. Oznakowanie uwzględnia przeszkody na trasie ewakuacji i zmiany poziomu. Znaki informują o konieczności podjęcia określonych działań (np. stłuc, aby uzyskać dostęp; przekręcić w lewo, w prawo, aby otworzyć; pchać po lewej, po prawej stronie, aby otworzyć) oraz wskazują na usytuowanie punktów medycznych i urządzeń ratunkowych (np. torba medyczna, defibrylator, drabina ratunkowa, telefon alarmowy).
Prawidłowe i czytelne oznakowanie to kluczowy element wpływający na bezpieczeństwo osób przebywających w danym obiekcie lub na danym terenie. Należy tutaj zaznaczyć, że poprawne oznakowanie każdego obiektu jest prawnym obowiązkiem właściciela lub zarządcy budynku.
Znaki ewakuacyjne można podzielić na grupy. W każdej z nich znajdują się oznaczenia o nieco odmiennej roli. Wyróżnia się więc:
Znaki ewakuacyjne podstawowe, czyli takie, z którymi stykamy się najczęściej. Dostarczają ogólnych informacji o tym, gdzie się kierować i w jaki sposób otworzyć przejście, aby wydostać się z budynku podczas ewakuacji. Można wyróżnić także znaki ewakuacyjne dla osób niepełnosprawnych. Używa się ich tam, gdzie przewidziano drogi ewakuacji dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich.
Znaki ewakuacyjne wskazujące na techniczne środki przeciwpożarowe nie pokazują kierunku ewakuacji, lecz działania i środki, które należy podjąć. Mogą określać np. miejsce przechowywania klucza do wyjścia ewakuacyjnego, drabinę ewakuacyjną czy miejsce zbiórki.
Znaki ewakuacyjne uzupełniające, które nie są niezbędne do przeprowadzenia ewakuacji, ale dostarczają dodatkowych informacji, np. o przeznaczeniu danego wyjścia. Są przydatne nie tylko w razie zagrożenia.
R7ras5NE0EpJb Grafika przedstawia lewostronne i prawostronne znaki ewakuacyjne w wersji z napisem i bez napisu. Znak wyjścia ewakuacyjnego lewostronnego bez napisu: to zielony kwadrat, na którym jest schematyczna sylwetka człowieka wychodzącego przez wyjście ewakuacyjne w lewą stronę. Znak wyjścia ewakuacyjnego lewostronnego z napisem: to zielony prostokąt, na którym po lewej stronie jest schematyczna sylwetka człowieka wychodzącego przez wyjście ewakuacyjne w lewą stronę, a po prawej stronie jest duży napis WYJŚCIE EWAKUACYJNE. Znak wyjścia ewakuacyjnego prawostronnego bez napisu: to zielony kwadrat, na którym jest schematyczna sylwetka człowieka wychodzącego przez wyjście ewakuacyjne w prawą stronę stronę. Znak wyjścia ewakuacyjnego prawostronnego z napisem: to zielony prostokąt, na którym po lewej stronie jest schematyczna sylwetka człowieka wychodzącego przez wyjście ewakuacyjne w prawą stronę, a po prawej stronie jest duży napis WYJŚCIE EWAKUACYJNE.
Znaki ewakuacyjne według PN‑EN ISO 7010
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
RlvSyjrFuCxB2 Grafika przedstawia cztery znaki ewakuacyjne. Pierwszy znak to zielony kwadrat z białą strzałką skierowaną w lewo. Pod znakiem podpis: kierunek drogi ewakuacyjnej - strzałka prosta. Drugi znak to zielony kwadrat z białą strzałką skierowaną w lewy, górny róg. Pod znakiem podpis: kierunek drogi ewakuacyjnej - strzałka skośna. Trzeci znak to zielony prostokąt z białą strzałką skierowaną w lewo i postacią wychodzącą przez wyjście ewakuacyjne w lewą stronę. Pod znakiem podpis: kierunek drogi ewakuacyjnej w lewo. Czwarty znak to zielony prostokąt z postacią wychodzącą przez wyjście ewakuacyjne w prawą stronę i z białą strzałką skierowaną w prawo. Pod znakiem podpis: kierunek drogi ewakuacyjnej w prawo.
Znaki ewakuacyjne według PN‑EN ISO 7010
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
RUHrCABxZZhcH Grafika przedstawia cztery znaki ewakuacyjne. Pierwszy znak to zielony prostokąt z białą strzałką skierowaną w lewy dolny róg i postacią wychodzącą przez wyjście ewakuacyjne w lewą stronę. Pod znakiem podpis: kierunek drogi ewakuacyjnej w dół w lewo. Drugi znak to zielony prostokąt z postacią wychodzącą przez wyjście ewakuacyjne w prawą stronę i z białą strzałką skierowaną w prawy dolny róg. Pod znakiem podpis: kierunek drogi ewakuacyjnej w dół w prawo. Trzeci znak to zielony prostokąt z białą strzałką skierowaną w lewy górny róg i postacią wychodzącą przez wyjście ewakuacyjne w lewą stronę. Pod znakiem podpis: kierunek drogi ewakuacyjnej w górę lub na skos w lewo. Czwarty znak to zielony prostokąt z postacią wychodzącą przez wyjście ewakuacyjne w prawą stronę i z białą strzałką skierowaną w prawy górny róg. Pod znakiem podpis: kierunek drogi ewakuacyjnej w górę lub na skos w prawo.
Znaki ewakuacyjne według PN‑EN ISO 7010
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
R2xWPWIgdsyWr Grafika przedstawia cztery znaki ewakuacyjne. Pierwszy znak to zielony prostokąt z białą strzałką skierowaną górę i postacią wychodzącą przez wyjście ewakuacyjne w lewą stronę. Drugi znak to zielony prostokąt z postacią wychodzącą przez wyjście ewakuacyjne w prawą stronę i z białą strzałką skierowaną w górę. Pod znakami podpis: kierunek drogi ewakuacyjnej w górę lub na wprost. Trzeci znak to zielony prostokąt z białą strzałką skierowaną w dół i postacią wychodzącą przez wyjście ewakuacyjne w lewą stronę. Czwarty znak to zielony prostokąt z postacią wychodzącą przez wyjście ewakuacyjne w prawą stronę i z białą strzałką skierowaną w dół. Pod znakami podpis: kierunek drogi ewakuacyjnej w dół.
Znaki ewakuacyjne według PN‑EN ISO 7010
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1TsjrbMEQUs6 Grafika przedstawia pięć znaków ewakuacyjnych. Pierwszy znak to zielony prostokąt z białą strzałką skierowaną górę i postacią wychodzącą przez wyjście ewakuacyjne w lewą stronę. Pod znakiem podpis: kierunek drogi ewakuacyjnej na wprost. Drugi znak to zielony kwadrat białym krzyżem równoramiennym. Pod znakiem podpis: pierwsza pomoc medyczna. Trzeci znak to zielony kwadrat z małym krzyżem równoramiennym w prawym górnym rogu oraz słuchawką telefoniczną po lewej stronie. Pod znakiem podpis: telefon alarmowy. Czwarty znak to zielony kwadrat, na którym znajdują się schematyczne, białe postacie, na które skierowane są strzałki wychodzące z rogów znaku. Pod znakiem podpis: miejsce zbiórki ewakuacji. Ostatni znak to zielony kwadrat, na którym znajduje się schematyczna ręka trzymająca drążek za stłuczoną szybą. Pod znakiem podpis: stłuc, aby uzyskać dostęp.
Znaki ewakuacyjne według PN‑EN ISO 7010
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
RLEXiRaUgdZci Grafika przedstawia sześć znaków ewakuacyjnych. Wszystkie mają formę zielonych kwadratów. Na pierwszym znaku znajduje się schematyczna postać lekarza ze stetoskopem oraz biały krzyż równoramienny w prawym górnym rogu. Pod znakiem podpis: lekarz. Na drugim znaku znajduje się symbol serca z błyskawicą oraz biały krzyż równoramienny w prawym górnym rogu. Pod znakiem podpis: defibrylator. Na trzecim znaku znajduje się schematyczny prysznic, którego strumień skierowany jest na oko oraz biały krzyż równoramienny w prawym górnym rogu. Pod znakiem podpis: prysznic do przemywania oczu. Na czwartym znaku znajduje się schematyczna postać pod prysznicem biały krzyż równoramienny w prawym górnym rogu. Pod znakiem podpis: prysznic bezpieczeństwa. Na piątym znaku znajduje się schematyczna postać na noszach biały krzyż równoramienny w prawym górnym rogu. Pod znakiem podpis: nosze. Na ostatnim znaku znajduje się schematyczne pojazd z drabiną, na którą wchodzi osoba ewakuująca się przez okno. Pod znakiem podpis: okno ewakuacyjne z drabiną.
Znaki ewakuacyjne według PN‑EN ISO 7010
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
RzYRzyqTrsQoS Grafika przedstawia sześć znaków ewakuacyjnych. Wszystkie mają formę zielonych kwadratów. Na pierwszym znaku znajduje się schematyczna klamka, nad którą jest łuk ze strzałką skierowaną w lewo. Pod znakiem podpis: przekręcić w lewo, aby otworzyć. Na drugim znaku znajduje się schematyczna klamka, nad którą jest łuk ze strzałką skierowaną w prawo. Pod znakiem podpis: przekręcić w prawo, aby otworzyć. Na trzecim znaku znajduje się schematyczna postać na wózku inwalidzkim oraz strzałki skierowane do wewnątrz w każdym rogu. Pod znakiem podpis: miejsce zbiórki do ewakuacji dla osób niepełnosprawnych. Na czwartym znaku znajdują się schematyczne drzwi ze strzałką skierowaną w lewą stronę. Pod znakiem podpis: pchać po lewej stronie, aby otworzyć. Na piątym znaku znajdują się schematyczne drzwi ze strzałką skierowaną w prawą stronę. Pod znakiem podpis: pchać po prawej stronie, aby otworzyć. Na ostatnim znaku znajduje się schematyczna postać na wózku inwalidzkim ewakuująca się przez wyjście. Pod znakiem podpis: wyjście ewakuacyjne dla osób niepełnosprawnych.
Znaki ewakuacyjne według PN‑EN ISO 7010
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
RjzVaMLiqkZ7g Grafika przedstawia sześć znaków ewakuacyjnych. Wszystkie mają formę zielonych kwadratów. Na pierwszym znaku znajduje się schematyczna dłoń nad przyciskiem. Pod znakiem podpis: przycisk awaryjnego zatrzymania. Na drugim znaku znajduje się schematyczny dom z czterema osobami w środku. Pod znakiem podpis: tymczasowe schronienie ewakuacyjne. Na trzecim znaku znajduje się schematyczny młotek rozbijający szybę. Pod znakiem podpis: młotek awaryjny. Na czwartym znaku znajdują się schematyczna torba oraz biały krzyż równoramienny w prawym górnym rogu. Pod znakiem podpis: torba medyczna. Na piątym znaku znajduje się schematyczna butla z podłączoną maską oraz biały krzyż równoramienny w prawym górnym rogu. Pod znakiem podpis: resuscytator tlenu. Na ostatnim znaku znajduje się schematyczna maska gazowa oraz biały krzyż równoramienny w prawym górnym rogu. Pod znakiem podpis: maska ucieczkowa.
Znaki ewakuacyjne według PN‑EN ISO 7010
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
RMm3x2emXGJOV Grafika przedstawia sześć znaków ewakuacyjnych. Wszystkie mają formę zielonych kwadratów. Na pierwszym znaku znajdują się schematyczne drzwi przesuwne ze strzałką w prawo. Pod znakiem podpis: przesuń w prawo, aby otworzyć. Na drugim znaku znajdują się schematyczne drzwi przesuwne ze strzałką w lewo. Pod znakiem podpis: przesuń w lewo, aby otworzyć. Na trzecim znaku znajdują się drzwi otwarte częściowo do wewnątrz ze strzałką po lewej stronie. Pod znakiem podpis: ciągnąć z lewej strony, aby otworzyć. Na czwartym znaku znajdują się drzwi otwarte częściowo do wewnątrz ze strzałką po prawej stronie. Pod znakiem podpis: ciągnąć z prawej strony, aby otworzyć. Na piątym znaku znajduje się drabina. Pod znakiem podpis: drabina ewakuacyjna. Na ostatnim znaku znajdują się dwie schematyczne postaci. Jedna pcha krzesło po schodach, a druga siedzi na tym krześle. Pod znakiem podpis: krzesło ewakuacyjne.
Znaki ewakuacyjne według PN‑EN ISO 7010
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Ri5DkHXAcirkA Grafika przedstawia siedem znaków ochrony przeciwpożarowej. Wszystkie mają formę czerwonych kwadratów. Na pierwszym znaku znajduje się schematyczna gaśnica oraz płomień. Pod znakiem podpis: gaśnica. Na drugim znaku znajduje się schematyczny hydrant oraz płomień. Pod znakiem podpis: hydrant wewnętrzny. Na trzecim znaku znajduje się drabina oraz płomień. Pod znakiem podpis: drabina pożarowa. Na czwartym znaku znajduje się hełm strażacki oraz płomień. Pod znakiem podpis: zestaw sprzętu ochrony przeciwpożarowej. Na piątym znaku znajduje się schematyczna dłoń wciskająca guzik oraz płomień. Pod znakiem podpis: alarm pożarowy. Na szóstym znaku znajduje się słuchawka telefoniczna oraz płomień. Pod znakiem podpis: telefon alarmowania pożarowego. Na ostatnim znaku znajduje się bateria stałego urządzenia gaśniczego oraz płomień. Pod znakiem podpis: bateria stałego urządzenia gaśniczego.
Znaki ochrony przeciwpożarowej według PN‑EN ISO 7010
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
RK2l8OvFV97tN Grafika przedstawia cztery znaki ochrony przeciwpożarowej. Wszystkie mają formę czerwonych kwadratów. Na pierwszym znaku znajdują się drzwi ze strzałką po prawej stronie oraz płomień. Pod znakiem podpis: drzwi przeciwpożarowe. Na drugim znaku znajduje się schematyczny aplikator mgły wodnej oraz płomień. Pod znakiem podpis: aplikator mgły wodnej. Na trzecim znaku znajduje się zbiornik stałej instalaci gaśniczej oraz płomień. Pod znakiem podpis: stała instalacja gaśnicza. Na czwartym znaku znajduje się butla stałej instalacji gaśniczej oraz płomień. Pod znakiem podpis: butla stałej instalacji gaśniczej.
Znaki ochrony przeciwpożarowej według PN‑EN ISO 7010
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
RBLdUdSzcoKLC Grafika przedstawia pięć znaków ochrony przeciwpożarowej. Wszystkie mają formę czerwonych kwadratów. Na pierwszym znaku znajduje się schematyczna stacja zdalnego uwalniania. Pod znakiem podpis: stacja zdalnego uwalniania. Na drugim znaku znajduje się schematyczne działko gaśnicze oraz płomień. Pod znakiem podpis: działko gaśnicze. Na trzecim znaku znajduje się gaśnica na wózku oraz płomień. Pod znakiem podpis: gaśnica przewoźna. Na czwartym znaku znajduje się schematyczny zbiornik piany z wężem i prądownicą oraz płomień. Pod znakiem podpis: przenośna jednostka podawania piany. Na piątym znaku znajduje się schematyczna postać, która kieruję się w stronę płomienia z kocem gaśniczym. Pod znakiem podpis: koc gaśniczy.
Znaki ochrony przeciwpożarowej według PN‑EN ISO 7010
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1a3LLzKu2dWw Grafika przedstawia tabliczkę telefonów alarmowych. Pod grafiką ambulansu numer 999. Pod grafiką wozu strażackiego numer 998. Pod grafiką radiowozu numer 997. Pod grafiką pogotowia gazowego numer 992. Pośrodku informacja: telefon ratunkowy 112.
Tabliczki telefonów alarmowych
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Numery alarmowe składają się z 3 cyfr. Większość osób bez trudu potrafi wskazać numer telefonu na policję, straż pożarną czy pogotowie. Jednakże, w sytuacji zagrożenia, będąc pod wpływem stresu, łatwo zapomnieć nawet o najbardziej oczywistych rzeczach. Właśnie dlatego warto zadbać, aby w obiekcie znalazły się tabliczki telefonów alarmowych z wykazem najważniejszych numerów.
R190p65v5xgQi Zdjęcie przedstawia korytarz w budynku. Na jednej ze ścian, nad drzwiami, znajduje się zielony znak wskazujący drogę ewakuacyjną po prawej stronie. W tle drzwi, stopień i dalsza część korytarza.
Przykładowe umieszczenie znaków
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
RyAqyzKawmAm1 Zdjęcie przedstawia fragment korytarza. Na ścianie przy drzwiach wisi gaśnica. Nad gaśnicą znajduje się znak informujący o gaśnicy.
Przykładowe umieszczenie znaków
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1SuvfB2yQHax Zdjęcie przedstawia puszkę wyjścia umieszczoną obok drzwi. W zielonej obudowie znajduje się przycisk otwierający drzwi, zabezpieczony przezroczystą pleksą.
Puszka wyjścia (umożliwia otwarcie wyjścia ewakuacyjnego)
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Aby sprawdzić rozmieszczenie znaków informacyjnych i ewakuacyjnych w przykładowych miejscach organizacji imprezy masowej przejdź do mapy interaktywnej „Graficzny plan zabezpieczenia imprezy masowej” DGrRoiyoN „Graficzny plan zabezpieczenia imprezy masowej” .
Powrót do spisu treści DNvjOwKfn Powrót do spisu treści