E-materiały do kształcenia zawodowego

Usprawnianie pacjenta z zaopatrzeniem ortopedycznym

MED.11. Wykonywanie i dobieranie przedmiotów ortopedycznych oraz środków pomocniczych - Technik ortopeda 321403

bg‑azure

Usprawnianie pacjenta z zaopatrzeniem protetycznym

SEKWENCJE FILMOWE

6

Spis treści

1

Usprawnianie pacjenta z protezą kończyny dolnej w obrębie podudzia

RmBJDrsQOYIf3
Film przedstawiający usprawnianie pacjenta z protezą kończyny dolnej w obrębie podudzia.
Ćwiczenie 1

Przygotuj bandaż elastyczny oraz butelkę z wodą. Spróbuj zabandażować butelkę tak, jak powinno się bandażować kikut podudzia, aby uformować jego kształt.

RohBUr1KitWrj
Butelka z wodą i bandaż elastyczny
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

2

Usprawnianie pacjenta z protezą kończyny dolnej w obrębie uda

R1IJo8wWN3L06
Film przedstawiający usprawnianie pacjenta z protezą kończyny dolnej w obrębie uda.

Spróbuj wykonać proste ćwiczenia zalecane pacjentom po amputacji kończyny dolnej na poziomie uda.

Ćwiczenie 2

Pozycja wyjściowa: leżenie przodem, kończyny górne pod brodą. Jedna kończyna dolna imitująca amputację na poziomie uda zgięta w stawie kolanowym, druga kończyna dolna wyprostowana na podłodze.

Ruch: unieś udo (kończyny dolnej zgiętej w stawie kolanowym) nad podłogę i przytrzymaj kilka sekund. Następnie opuść udo z powrotem na podłogę. Wykonaj to ćwiczenie dziesięć razy.

Ćwiczenie 3

Pozycja wyjściowa: leżenie bokiem na stronie „zdrowej” – „kontralateralnej”, jedna kończyna górna podpiera głowę, druga przed klatką piersiową. Kończyna dolna imitująca amputację na poziomie uda zgięta w stawie kolanowym, druga kończyna dolna wyprostowana na podłodze. Umieść między udami elastyczną piłkę lub zrolowany ręcznik.

Ruch: dociśnij piłkę lub ręcznik udem kończyny dolnej zgiętej w stawie kolanowym i przytrzymaj kilka sekund. Następnie rozluźnij napięcie. Wykonaj to ćwiczenie dziesięć razy.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

3

Usprawnianie pacjenta z protezą kończyny dolnej po wyłuszczeniu w stawie biodrowym

RtljNw8bW8OBY
Film przedstawiający usprawnianie pacjenta z protezą kończyny dolnej po wyłuszczeniu w stawie biodrowym.

Wykonaj przykładowe ćwiczenia wzmacniające skierowane dla chorego po wyłuszczeniu w stawie biodrowym.

Ćwiczenie 4

Pozycja wyjściowa: leżenie przodem, podpór na przedramionach. Jedna kończyna dolna imitująca amputację zgięta w stawie kolanowym, druga kończyna dolna wyprostowana na podłodze.

Ruch: unieś swój tułów nad podłogę, podpierając się na przedramionach i na wyprostowanej kończynie dolnej. Utrzymaj tę pozycję przez pięć sekund i wróć do pozycji leżącej. Wykonaj to ćwiczenie pięć razy. Poczuj wzmacnianie mięśni brzucha.

Ćwiczenie 5

Pozycja wyjściowa: leżenie tyłem, kończyny górne wzdłuż tułowia. Jedna kończyna dolna, imitująca amputację, wyprostowana na podłodze, druga kończyna dolna, zgięta w stawie kolanowym i biodrowym, oparta na podłożu.

Ruch: unieś miednicę (pośladki) podpierając się na zgiętej kończynie dolnej. Wyprostowaną kończynę dolną również unieś nad podłogę. Nie pozwól, aby pośladek kończyny dolnej wyprostowanej znajdował się poniżej pośladka nogi podpartej. Utrzymaj tę pozycję przez pięć sekund i wróć do pozycji wyjściowej. Wykonaj to ćwiczenie pięć razy. Poczuj wzmacnianie mięśni pośladkowych.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

4

Usprawnianie pacjenta z protezą kończyny górnej w obrębie ramienia

R1CUHih0Kz5vd
Film przedstawiający usprawnianie pacjenta z protezą kończyny górnej w obrębie ramienia.

Usprawnianie pacjenta z protezą bioniczną dla amputacji na poziomie ramienia

Ręka bioniczna ma możliwość wykonywania ruchów prostych i precyzyjnych. Dodatkowo zaprogramowane w niej wzorce chwytów i ustawienia ręki zwiększają funkcjonalność protezy. Sterowanie ręki bionicznej odbywa się za pomocą sygnałów mięśniowych odbieranych przez elektrody oraz elektromechanicznie przez zasilanie każdego palca. Staw łokciowy, dobrany do danego przypadku pacjenta, może być zwykłym łokciem mechanicznym lub również z zasilaniem mioelektrycznym.

W celu uzyskania odpowiedniego poziomu i jakości sygnałów mięśniowych niezbędnych do uzyskania poszczególnych trybów pracy ręki bionicznej, w usprawnianie pacjenta włącza się wybiórcze ćwiczenia mięśni:

  • napinanie mięśni zginaczy stawu łokciowego – w celu zamknięcia ręki,

  • napinanie mięśni prostowników łokcia – w celu otwarcia ręki,

  • jednoczesne napinanie mięśni zginaczy i prostowników (kokontrakcja) - w celu przełączania sterowania z ręki na nadgarstek lub łokieć,

  • ćwiczenia np. podwójnego lub potrójnego napinania danej grupy mięśni albo utrzymanie wydłużonego czasu skurczu - w celu wykonywania różnych chwytów ręki,

  • w przypadku deficytów w pracy mięśni, poszukuje się sygnałów mięśniowych i ćwiczy inne obszary np. w obrębie tułowia.

Pacjent uczy się pracować bardziej intuicyjnie wzorując się na naturalnym ruchu zdrowej ręki albo wspomaga wykonywanie ruchów poprzez wyobrażanie ich sobie.

Posługiwanie się ręką bioniczną można rozpocząć od wykonywania prostych czynności i stopniowo treningi utrudniać tak, aby pacjent nauczył się wykonywać chwyty wzorowane na zdrowej ręce.

Ćwiczenie 6

Używając plasteliny lub modeliny, uformuj na drewnianej wykałaczce lej protezowy dla krótkiego oraz długiego kikuta ramienia.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

5

Usprawnianie pacjenta z protezą kończyny górnej w obrębie przedramienia

RgXktJj3QiADK
Film przedstawiający usprawnianie pacjenta z protezą kończyny górnej w obrębie przedramienia.

Usprawnianie pacjenta z protezą bioniczną dla amputacji na poziomie przedramienia

Ręka bioniczna ma możliwość wykonywania ruchów prostych i precyzyjnych. Dodatkowo zaprogramowane w niej wzorce chwytów i ustawienia ręki zwiększają funkcjonalność protezy. Sterowanie ręki bionicznej odbywa się za pomocą sygnałów mięśniowych odbieranych przez elektrody oraz elektromechanicznie przez zasilanie każdego palca. W celu uzyskania odpowiedniego poziomu i jakości sygnałów mięśniowych niezbędnych do uzyskania poszczególnych trybów pracy ręki bionicznej w usprawnianie pacjenta włącza się wybiórcze ćwiczenia mięśni:

  • napinanie mięśni zginaczy przedramienia – w celu zamknięcia ręki,

  • napinanie mięśni prostowników przedramienia – w celu otwarcia ręki,

  • jednoczesne napinanie mięśni zginaczy i prostowników (kokontrakcja) - w celu przełączania sterowania z ręki na nadgarstek,

  • ćwiczenia np. podwójnego lub potrójnego napinania danej grupy mięśni albo utrzymanie wydłużonego czasu skurczu - w celu wykonywania różnego typu chwytów ręki,

  • w przypadku deficytów w pracy mięśni, poszukuje się sygnałów mięśniowych i ćwiczy inne obszary np. w obrębie ramienia.

Pacjent uczy się pracować bardziej intuicyjnie wzorując się na naturalnym ruchu zdrowej ręki albo wspomaga wykonywanie ruchów poprzez wyobrażanie ich sobie.

Posługiwanie się ręką bioniczną można rozpocząć od wykonywania prostych czynności i stopniowo treningi utrudniać tak aby pacjent nauczył się wykonywać chwyty wzorowane na zdrowej ręce.

Ćwiczenie 7

Poniższy rysunek przedstawia prosty schemat protezy roboczej przedramienia.

R121WHAynp1Fs
Prosty schemat protezy roboczej przedramienia: 1 – łokieć, 2 – końcówka robocza, 3– linka sterująca
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, licencja: CC BY-SA 3.0.

Przedstaw graficznie działanie mechanizmu sterowania końcówką roboczą protezy.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

7

Kompetencje technika ortopedy w zakresie usprawniania pacjenta z zaopatrzeniem protetycznym

Do kompetencji technika ortopedy w zakresie usprawniania pacjenta z zaopatrzeniem protetycznym należą:

  • gotowość do ustawicznego uczenia się i poszerzania wiedzy na temat usprawniania pacjenta z zaopatrzeniem protetycznym,

  • umiejętność pracy w interdyscyplinarnym zespole w celu osiągnięcia oczekiwanego efektu pracy,

  • przestrzeganie zasad kultury osobistej w kontakcie z osobami z niepełnosprawnościami,

  • cierpliwość i zdolność słuchania w pracy z pacjentem przy nauce obsługi i użytkowania protez,

  • sumienność i rzetelność między innymi przy dokonywaniu pomiarów w procesie wytwórczym protez,

  • dbałość o jakość i ergonomię swojej pracy poprzez przestrzeganie reguł bezpieczeństwa i zapobieganie przed nadmiernym obciążaniem kręgosłupa.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Powiązane ćwiczenia