Techniki wykonywania szablonów, modeli i form sztukatorskich elementów architektury
BUD.23. Wykonywanie i renowacja detali architektonicznych - Technik renowacji elementów architektury 311210
Słownik pojęć do e‑zasobu
Jeden z najtrwalszych materiałów odlewniczych. Do wykonania odlewu betonowego używa się gotowych, fabrycznie przygotowanych mieszanek betonowych o drobnym kruszywie, do których należy dodać wodę i dobrze wymieszać. Z takiej mieszanki betonowej można wylać od razu warstwę betonu o przekroju ponad 20 cm. Z betonu tworzy się odlewy rożnych elementów, np. kolumn i tralek.
Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”
Detal architektoniczny to mały, często ozdobny element, który stanowi część większej konstrukcji architektonicznej. Może to być zarówno element strukturalny, jak i dekoracyjny, dodający charakteru i estetyki całej budowli. Detale architektoniczne mogą być wykonane z różnych materiałów, takich jak kamień, drewno, metal, ceramika czy beton.
Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”
Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”
Film instruktażowy „Wykonywanie szablonów sztukatorskich elementów architektury”Film instruktażowy „Wykonywanie szablonów sztukatorskich elementów architektury”
Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”
Element sztukaterii, który montuje się w narożnikach ścian tuż pod sufitem.
Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”
Wykonywane z materiałów płynnych, które po stężeniu nabierają cech podobnych do gumy.
Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”
Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”
Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”
Płaszcz gipsowy usztywnia formę elastyczną, umożliwiając jej zastosowanie do odlewania elementów o większych wymiarach.
Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”
Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”
Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”
Stosowane tylko do modeli płaskich.
Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”
Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”
Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”
Składa się z kilku części formy, a każda z tych części ma kształt klinowy, stabilizujący całą formę po wyjęciu modelu.
Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”
Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”
Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”
Są połączeniem formy elastycznej z płaszczem gipsowym i formy klinowej.
Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”
Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”
Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”
Stosowane do odlewów modeli o niewielkich rozmiarach i spłaszczonym kształcie.
Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”
Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”
Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”
Stosowane do jednokrotnego powielania modelu.
Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”
Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”
Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”
Sztuczny kamień będący mieszaniną: cementu, grysu (żużla albo rozdrobionych kamieni – marmuru, granitu, bazaltu), pigmentów i wody. Po zastygnięciu masy cementowo‑kamiennej materiał poddaje się polerowaniu i szlifowaniu. Wówczas zyskuje on lekko chropowatą (z wystającymi kamieniami), matową powierzchnię albo też gładką, jeśli drobne ubytki po szlifowaniu wypełni się cementem. Wygląd produktu końcowego jest uzależniony od proporcji poszczególnych składników. Lastryko najczęściej stosuje się jako element ozdabiający podłogę.
Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”
Odlew w sztukaterii to proces reprodukowania ornamentów, dekoracji i elementów architektonicznych przy użyciu formy odlewniczej.
Aby wykonać odlew w sztukaterii, najpierw tworzy się formę odlewniczą, która jest dokładnym odwzorowaniem oryginalnego elementu. Forma może być wykonana z różnych materiałów, takich jak gips, silikon czy tworzywo sztuczne. Następnie wypełnia się formę odpowiednim materiałem odlewniczym, najczęściej gipsem lub żywicą, i pozostawia się go do zastygnięcia.
Po stwardnieniu materiału odlewniczego usuwa się formę, odsłaniając odlew. Odlew może być następnie poddany obróbce, takiej jak szlifowanie, polerowanie, malowanie lub pozłacanie, w celu nadania mu ostatecznego wyglądu. Po przygotowaniu odlew może zostać zamontowany na swoim przeznaczonym miejscu, np. na ścianie czy suficie, jako element dekoracyjny.
Odlewy w sztukaterii są wykorzystywane do odtwarzania historycznych wzorów i stylów architektonicznych oraz do tworzenia nowych elementów dekoracyjnych. Dzięki nim można uzyskać autentyczny wygląd i atmosferę wewnętrznych i zewnętrznych pomieszczeń, zachowując przy tym tradycyjne techniki i wzory.
Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”
Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”
Elementy dekoracji ścian, sklepień, sufitów itp. Pojawiają się one zarówno we wnętrzu, jak i na zewnątrz budynków. Ornamenty wykonane z gipsu, bardzo kruche i delikatne, montuje się na klej gipsowy.
Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”
Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”
Metoda wykonywania sztukaterii na ścianie, na stole lub na suficie. Sztukateriami ciągnionymi nazywa się wyroby, których ukształtowanie, wyrównanie i wygładzenie powierzchni następuje za pomocą odpowiednio dobranego wzornika - szablonu, przesuwanego (ciągnionego) po zamocowanych prowadnicach toru. W ten sposób wykonujemy elementy ozdobnych listew sztukatorskich, zdobne opaski otworów drzwiowych, okiennych oraz gzymsów. Wyroby ciągnione wykonuje się na elementach prostoliniowych oraz krzywoliniowych, łukach i elipsach.
Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”
Metoda wykonywania sztukaterii. Można wykonywać je na tynkach ścian zewnętrznych i wewnętrznych oraz na tynkach sufitów. Przed przystąpieniem do pracy sztukator powinien wykonać lub wybrać projekt ornamentu. Potem przenieść rysunek elementu sztukatorskiego za pomocą ołówka, lubryką (rodzaj glinki) lub węglem na tynk podkładowy. Wierzchnią warstwę zaprawy nanosi się bezpośrednio po stężeniu podkładu. W tej warstwie sztukator formuje ostateczny kształt elementu i gładząc uszczelnia jego powierzchnię. Jest to bardzo trudne i taka umiejętność należy do najwyższych kwalifikacji sztukatorskich.
Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”
Element dekoracyjny przymocowany do narożnika ściany imitujący ozdobną kolumnę lub filar.
Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”
Żłobiony w ścianie element dekoracyjny w kształcie kwadratu, prostokąta, rombu, koła lub owalu.
Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”
Dekoracyjne obramowanie drzwi lub okien.
Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”
Są jedną z technik wykonania sztukatorskich elementów architektury na fasadzie budynków. Wykonuje się je przy użyciu przemieszczających się po prowadnicach szablonów. Tak tynkuje się powierzchnie krzywoliniowe – sklepienia, gzymsy, kolumny, wnęki, itp. Do ciągnienia profili eliptycznych konieczny jest specjalny przyrząd z dwoma prowadnicami. Możliwe jest również ciągnienie profilów wielokrzywiznowych przy zastosowaniu tzw. łaty z wykrojem szablonu umieszczonym w jej środku. Techniką profili ciągnionych wykonujemy również elementy ozdobne wnętrza budowli - listwy sztukatorskie, zdobne opaski otworów drzwiowych, (tzw. portali), gzymsów i ram obrazów.
Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”
Przeciwszablony zbudowane z drewna i blachy. Przeciwszablony służą do sprawdzania dokładności wykonywania elementu i stanowią negatyw określonego szablonu. Są one niezbędne przy wykonywaniu załamań profilu, dobić do płaszczyzny, przy profilach linii łamanych i zakrzywionych, a także przy bazach i kapitelach kolumn.
Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”
Film instruktażowy „Wykonywanie szablonów sztukatorskich elementów architektury”Film instruktażowy „Wykonywanie szablonów sztukatorskich elementów architektury”
Gra edukacyjna „Wykonuję sztukatorskie elementy architektoniczne”Gra edukacyjna „Wykonuję sztukatorskie elementy architektoniczne”
Materiał należący do szlachetnych wypraw tynkarskich, nawiązujący swoim wyglądem do antycznego sposobu zdobienia wnętrz (najczęściej imitujący marmur). Ta zdobnicza masa składa się z głównej bazy: zaprawy gipsowej, wapiennej lub mieszanej oraz dodatków i może służyć zarówno jako osobna dekoracja (np. ściany), jak i jako element dekoracyjny (np. kolumn i pilastrów).
Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”
Ozdobny tynk sztukatorski.
Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”
Dziedzina, która zajmuje się tworzeniem ozdobnych detali i elementów dekoracyjnych, takich jak gzymsy, rozety, fryzy, kolumienki czy maskarony, które są stosowane w architekturze i wystroju wnętrz.
Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”Galeria zdjęć „Szablony, modele, formy elementów architektonicznych w programie Corel”
Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”Film edukacyjny „Techniki wykonania elementów architektonicznych”
Film instruktażowy „Wykonywanie szablonów sztukatorskich elementów architektury”Film instruktażowy „Wykonywanie szablonów sztukatorskich elementów architektury”
Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”Wizualizacja 3D „Formy i odlewy sztukatorskie”
Gra edukacyjna „Wykonuję sztukatorskie elementy architektoniczne”Gra edukacyjna „Wykonuję sztukatorskie elementy architektoniczne”