E-materiały do kształcenia zawodowego

Techniki obróbki materiałów

DRM.02. Montaż i obsługa maszyn i urządzeń przemysłu drzewnego - Mechanik‑operator maszyn do produkcji drzewnej 817212

bg‑green

Obrabiarki do drewna i tworzyw drzewnych

s

PLANSZA INTERAKTYWNA

1/11 Pilarki

1
RzZwYLARKS9Ii1
Pierwsza plansza nosi tytuł Pilarki. Przedstawia trzy różne urządzenia. Każde zdjęcie zostało opisane. Po kliknięciu aktywnego przycisku z cyfrą umieszczonego w lewym górnym rogu planszy oraz przy opisywanym urządzeniu wyświetla się ramka z opisem oraz paskiem odtwarzania audio. Nagranie jest tożsame z treścią opisu z ramki.
1. Pilarka tarczowa poprzeczno-wzdłużna
Jest to urządzenie o dużych gabarytach. Posiada poziomą konstrukcję z bocznym wózkiem oraz specjalny stół formatowy, który umożliwia precyzyjne prowadzenie materiału pod ostrzem tnącym. Centralnym elementem pilarki formatowej jest tarcza ostrza. Nad nią znajduje się osłona umieszczona na wsporniku. Z przodu urządzenia mieści się panel sterujący, a z boku czerwony przycisk bezpieczeństwa.
Tekst Pilarki to przyrządy, które wykorzystują piłę jako element roboczy. Podstawowym elementem pilarki formatowej jest agregat podcinający. To on odpowiada za przecięcie płyty laminowanej bez wyszczerbień laminatu od spodu. Mała tarcza, znajdująca się przed tarczą główną, odgrywa ważną rolę nie tylko przy cięciu płyt laminowanych, ale i fornirowanych. Agregat ma możliwość szeregu regulacji tarczy głównej, dzięki czemu operator jest w stanie ustawić obie tarcze w jednej linii cięcia. Coraz częściej pilarki formatowe wyposażone są w elektryczną regulację kąta tarczy, elektryczną regulację wysokości tarczy oraz czytniki magnetyczne umieszczone na przykładnicach i przymiarach. Niekiedy można spotkać sterowania numeryczne, odpowiedzialne za położenie prawej przykładnicy wobec tarczy, dzięki czemu operator może ustawić przykładnicę, wpisując wymiar na pulpicie sterującym.
2. Pilarka poprzeczna
Zdjęcie przedstawia urządzenie, którego główną część stanowi korpus z blatem oraz piła. Pilarka wyposażona jest w dwa stoły rolkowe tworzące ciąg. Umożliwia to podawanie i odbieranie obrabianego materiału.
Tekst Pilarka tarczowa poprzeczna, stosowana w przemyśle przetwórstwa drzewnego, przeznaczona jest zarówno do poprzecznego przecinania desek, bali i krawędziaków, jak i do poprzecznego przycinania oraz do wycinania wad; pozwala ciąć drewno pod różnymi kątami przy zachowaniu dużej precyzji i szybkości pracy. Pilarka poprzeczna zbudowana jest z: korpusu, piły, zespołu mocowania drewna, posuwu i pneumatyki. Piła tarczowa jest napędzana bezpośrednio z silnika elektrycznego. Ruch posuwowy piły jest konsekwencją działania siłownika pneumatycznego.
3. Pilarka taśmowa
Na zdjęciu ukazano stacjonarną wersję maszyny, która składa się z części podstawowej wyposażonej w blat. Nad nim znajduje się drugi element. Pomiędzy nimi umieszczono taśmę zębatą o zamkniętym obwodzie założoną na dwa bloczki wprawiające ją w ruch.
Tekst Pilarka taśmowa to proste w obsłudze narzędzie do cięcia drewna i metalu za pomocą odpowiedniego brzeszczotu. Piła taśmowa, w odróżnieniu od piły ręcznej – wykorzystywanej podczas cięcia materiałów o większych gabarytach, występuje najczęściej w wersji stacjonarnej – stołowej.
Pilarki
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

2/11 Strugarki

2
RY7tBpipUpLcQ1
Druga plansza zatytułowana Strugarki prezentuje dwa zdjęcia różnych modeli tego urządzenia. Każde zdjęcie zostało opisane. Po kliknięciu aktywnego przycisku z cyfrą umieszczonego w lewym górnym rogu planszy oraz przy opisywanym urządzeniu wyświetla się ramka z opisem oraz paskiem odtwarzania audio. Nagranie jest tożsame z treścią opisu z ramki.
1. Strugarka grubiarka
Jest to sporych rozmiarów urządzenie wyposażone w wałek z nożami skrawającymi. W jego centralnej części znajduje się mechanizm posuwający. W prawej części mieści się panel sterujący maszyną.
Tekst Strugarka grubiarka to maszyna używana do obróbki drewna, która umożliwia precyzyjne struganie i równanie grubości desek i innych elementów drewnianych. Służy do uzyskania jednolitej grubości drewnianych desek lub innych elementów, które są surowe lub mają nierówną powierzchnię. Proces obróbki odbywa się za pomocą specjalnych noży, które są zamocowane na wałach obracających się z dużą prędkością. Deska jest przeprowadzana przez maszynę, a noże strugarki usuwają nadmiar materiału, równocześnie wygładzając powierzchnię. Strugarki grubiarki są wykorzystywane w przemyśle stolarskim i meblarskim, a także w zakładach przetwarzających drewno na różnego rodzaju produkty. Istnieją różne modele strugarek grubiarek, które różnią się od siebie wydajnością, rozmiarem i funkcjonalnością, w zależności od potrzeb użytkownika.
2. Strugarka wyrówniarka
Zdjęcie przedstawia dużą stacjonarną maszynę, której głównym elementem jest blat z systemem ułatwiającym przesuwanie obrabianego materiału. Z boku maszyny znajduje się panel sterujący z wyświetlaczem oraz przyciskami.
Tekst Przeznaczona do wyrównywania i wygładzania powierzchni elementów z litego drewna. Jest podstawową, jedną z najprostszych obrabiarek w przemyśle drzewnym, nadającą płaskość jednej z powierzchni obrabianego elementu w celu stworzenia bazy pod przyszłą obróbkę. W technologii klasycznej maszyna ta ma zastosowanie na samym początku procesu produkcyjnego elementów z drewna litego. Niekiedy, zwłaszcza w produkcji seryjnej, funkcję wyrówniarki przejmuje wrzeciono poziome strugarki czterostronnej. Wyrówniarka występuje często w kombinacji z grubiarką przy wykorzystaniu jednego wału nożowego, tworząc jednostronną obrabiarkę kombinowaną. Grubość skrawanej warstwy materiału, która zwykle wynosi od 0 do 8 mm, reguluje się przez podnoszenie i opuszczanie stołu podawczego dźwignią. W wyrówniarkach współczesnych mechanizmy realizujące tę funkcję są mimośrodowe, w starszych maszynach można spotkać mechanizmy śrubowe.
Strugarki
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

3/11 Frezarki

3
R5nCPLyOO1ZSP1
Trzecia plansza nosi tytuł Frezarki. Przedstawia dwa zdjęcia różnych modeli tego rodzaju maszyny. Każde zdjęcie zostało opisane. Po kliknięciu aktywnego przycisku z cyfrą umieszczonego w lewym górnym rogu planszy oraz przy opisywanym urządzeniu wyświetla się ramka z opisem oraz paskiem odtwarzania audio. Nagranie jest tożsame z treścią opisu z ramki.
1. Frezarka górnowrzecionowa
Na dole urządzenia znajduje się okrągły stół frezarski z otworem w środku o tym samym kształcie. Nad nim znajduje się napęd w obudowie połączony ze stołem za pomocą dwóch ruchomych kolumn. Po bokach urządzenia umieszczono rękojeści. Na obudowie napędu mieszczą się elementy służące do regulacji jego ustawień.
Tekst Frezarka górnowrzecionowa to elektronarzędzie przeznaczone do obróbki różnych materiałów, takich jak drewno, metal czy tworzywa sztuczne. Maszyna ta jest wyposażona w wrzeciono, które znajduje się u góry i obraca się z dużą prędkością. Narzędzia, takie jak frezy, wiertła lub narzynki, są zamocowane na wrzecionie, co umożliwia wykonywanie różnych operacji, takich jak wiercenie, toczenie, gwintowanie i frezowanie. Frezarki górnowrzecionowe wykorzystywane są w przemyśle metalowym, stolarskim, meblarskim, produkcji form wtryskowych, a także w innych branżach wymagających dokładnej obróbki materiałów. Maszyny te umożliwiają precyzyjne wykonanie skomplikowanych kształtów i detali, a także przyspieszają proces produkcyjny. Istnieją różne modele frezarek górnowrzecionowych, które różnią się od siebie mocą, rozmiarem i funkcjonalnością, w zależności od wymagań i potrzeb użytkownika. Maszyny te mogą być sterowane manualnie lub za pomocą komputera, co umożliwia programowanie i automatyzację procesu obróbki.
2. Frezarka dolnowrzecionowa
Maszyna o sporych rozmiarach wyposażona w blat, na środku którego znajduje się wrzeciono. Z przodu maszyny mieści się panel sterujący z przyciskami i wyświetlaczem.
Tekst Frezarka służy do obróbki długich desek, listew, płyt etc., które mogą być wykorzystywane do produkcji mebli. Dzięki niej można przygotować nie tylko wykończenie, ale także otwory, rowki, skomplikowane żłobienia i wiele innych elementów. Zbudowana jest zazwyczaj na bazie stabilnego stalowego korpusu oraz odlewanego żeliwnego stołu. Umieszczony wewnątrz korpusu wrzeciennik posiada układ przechyłu wrzeciona w dwóch kierunkach (do przodu i do tyłu). Wrzeciono to posiada również możliwość nastawy osiowej na żądaną wysokość zarówno w pozycji pionowej, jak i pod kątem. Podnoszenie i przechył wrzeciona realizuje się za pomocą kół ręcznych, a wartość wysunięcia oraz przechyłu można odczytać na etykietach zegarowych. Wrzeciono obrabiarki napędzane jest poprzez dwubiegowy silnik oraz dwustopniową przekładnię pasową. Pozwala to na optymalny dobór prędkości obrotowej wrzeciona w zależności od warunków skrawania. Z napędem obrabiarki współpracuje układ napinania paska.
Frezarki
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

4/11 Szlifierki

4
R1XWn3HJV5WJ31
Czwarta plansza zatytułowana Szlifierki zawiera dwa zdjęcia różnych modeli tego rodzaju maszyny. Każde zdjęcie zostało opisane. Po kliknięciu aktywnego przycisku z cyfrą umieszczonego w lewym górnym rogu planszy oraz przy opisywanym urządzeniu wyświetla się ramka z opisem oraz paskiem odtwarzania audio. Nagranie jest tożsame z treścią opisu z ramki.
1. Szlifierka długotaśmowa
Przedstawiona na zdjęciu szlifierka posiada duży ruchomy blat, na którym umieszcza się element poddawany obróbce. Urządzenie jest wyposażone również w kółka ułatwiające jego przemieszczanie.
Tekst Szlifierka długotaśmowa do drewna szlifuje zarówno powierzchnie drewna litego, jak i płyt: meblarskich, litych, okleinowanych, lakierowanych, a także niektórych tworzyw sztucznych. W zależności od rodzaju założonej taśmy szlifowanie może być zgrubne lub wykańczające. Długotaśmowa szlifierka ma zastosowanie zarówno w dużych, jak i małych zakładach: stolarskich, meblowych, warsztatach: remontowych, budowlanych, rzemieślniczych itd. Zaletą szlifierek długotaśmowych jest możliwość obrabiania zarówno bardzo długich, jak i krótkich elementów. W związku z tym, że maszyna posiada dwa wyważone walce, na które zakłada się papier o dowolnej granulacji, nie poddaje się wibracji. Niektóre modele szlifierek mają elektryczne podnoszenie blatu, dzięki czemu szybciej i łatwiej można regulować wysokość. Szlifierka może mieć kilka rodzajów prędkości obrotów, działających w dwóch kierunkach, a także funkcję odmuchiwania papieru. Szlifierka posiada duży ruchomy blat, nad którym zamontowana jest rura, po której przesuwany jest docisk materiału. W trakcie pracy należy dociskać stopę szlifującą do obrabianego elementu, a po przeszlifowaniu powierzchni zdjąć gotowy materiał ze stołu. Podczas pracy ze szlifierką powstaje bardzo dużo pyłu, w związku z tym konieczne jest zastosowanie urządzenia do odpylania.
2. Szlifierka szerokotaśmowa
Urządzenie o dużych gabarytach i zwartej bryle. Wyposażone w wąski poziomy otwór, do którego wprowadza się materiał oraz panel służący do sterowania maszyną.
Tekst Szlifierka ta szlifuje powierzchnie materiałów z drewna litego, płyt okleinowanych, sklejki itp. W zależności od rodzaju, czyli granulacji papieru ściernego, szlifuje zgrubnie, wygładzająco lub kalibrująco. Maszyna ma zastosowanie w fabrykach mebli, zakładach stolarskich, zakładach płyt okleinowanych itd. Szlifierka zbudowana jest z: trzewika, pełniącego funkcję stopy dociskowej, walca do kalibrowania i szczotki czyszczącej. Trzewik dociska papier ścierny, w wyniku czego jakość szlifowania jest bardziej zadowalająca. Trzewiki mogą być dociskane pneumatycznie (za pomocą powietrza) lub mechanicznie. Walec do kalibrowania – służy do kalibracji, czyli szlifowania na dokładną grubość. Szczotka czyszcząca – jej zadaniem jest oczyszczanie materiału z powstałego w trakcie szlifowania pyłu.
Szlifierki
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

5/11 Wiertarki – pozioma i pionowa

5
R19m5B4fxRTeJ1
Plansza numer pięć nosi tytuł Wiertarki. Prezentuje dwa zdjęcie różnych modeli tego elektronarzędzia. Każde zdjęcie zostało opisane. Po kliknięciu aktywnego przycisku z cyfrą umieszczonego w lewym górnym rogu planszy oraz przy opisywanym urządzeniu wyświetla się ramka z opisem oraz paskiem odtwarzania audio. Nagranie jest tożsame z treścią opisu z ramki.
1. Wiertarka pozioma
Składa się z solidnego korpusu, w którym znajduje się instalacja elektryczna. Na górze zamocowany jest blat roboczy, a na nim docisk. Na blacie stołu znajduje się również prowadnica z kątownikiem. Aparat wiercący mieści się obok stołu.
Tekst Przeznaczona jest do wykonywania otworów cylindrycznych i podłużnych w elementach drewnianych. Wierci, rozwierca oraz pogłębia otwory za pomocą wiertła w płaszczyźnie poziomej. Niektóre modele posiadają także funkcję frezowania otworów cylindrycznych i podłużnych.
2. Wiertarka pionowa
Posiada stabilną podstawę. Na niej jest zamocowana metalowa kolumna łącząca wszystkie elementy elektronarzędzia. Nad podstawą znajduje się stolik roboczy, nad nim głowica i wrzeciono z wiertłem. Główny korpus jest wyposażony w uchwyty oraz przyciski sterujące.
Tekst Wiertarka pionowa do drewna, inaczej kolumnowa, wierci, nawierca lub pogłębia otwory w płaszczyźnie pionowej. Narzędzie, jakie stosuje się w tego typu wiertarkach, to wiertło. Wiertarka obrabia materiał w postaci drewna litego, płyt wiórowych, płyt pilśniowych, sklejek, a także innych materiałów drewnopochodnych. Ma zastosowanie zarówno w dużych, jak i małych warsztatach stolarskich, zakładach meblowych oraz przemysłu drzewnego, warsztatach rzemieślniczych, remontowych.
Wiertarki
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

6/11 Wiertarki – wielowrzecionowa i oscylacyjna

6
R11LyoHVbqTb51
Szósta plansza również zawiera zdjęcia dwóch różnych wiertarek. Każde zdjęcie zostało opisane. Po kliknięciu aktywnego przycisku z cyfrą umieszczonego w lewym górnym rogu planszy oraz przy opisywanym urządzeniu wyświetla się ramka z opisem oraz paskiem odtwarzania audio. Nagranie jest tożsame z treścią opisu z ramki.
1. Wiertarka wielowrzecionowa
Wyposażona jest w duży roboczy blat, na jego końcu znajduje się mechanizm wiercący z wieloma wrzecionami. Nad blatem umieszczone są dociski w formie metalowych walców skierowanych prostopadle do blatu.
Tekst Wiertarka ta wykonuje otwory pod kołki, zawiasy, konfirmaty itp. w drewnie litym, płytach, a także tworzywach drewnopochodnych. Wiertarka wielowrzecionowa posiada więcej niż jedno wrzeciono; jest ich kilka, a niekiedy nawet kilkadziesiąt – zależy to od wybranego modelu maszyny. Wielowrzecionówki posiadają solidny korpus oraz duży blat roboczy, na końcu którego zamontowany jest agregat wiercący. Nad stołem znajdują się dwa lub więcej (w zależności od potrzeb operatora) dociski materiału.
2. Wiertarka oscylacyjna
Zdjęcie przedstawia masywne urządzenie z poziomym wąskim otworem oraz panelem sterującym wyposażonym w duży monitor i klawiaturę.
Tekst Używana do produkcji krzeseł, stołów oraz innych elementów mebli. Dwa stoły obróbcze ustawiają się na przemian pod narzędziem, umożliwiając operatorowi wymianę elementu już obrobionego, podczas gdy inny jest w trakcie obróbki.
Wiertarki
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

7/11 Wiertarka przelotowa

6.1
RDalpHKS3hXnJ1
Siódma plansza zawiera zdjęcie wiertarki przelotowej. Zdjęcie zostało opisane. Po kliknięciu aktywnego przycisku z cyfrą umieszczonego w lewym górnym rogu planszy oraz przy opisywanym urządzeniu wyświetla się ramka z opisem oraz paskiem odtwarzania audio. Nagranie jest tożsame z treścią opisu z ramki. Jest to urządzenie wielkogabarytowe.
Tekst Zasada działania wiertarki przelotowej opiera się na przekształceniu ruchu obrotowego generowanego przez silnik elektryczny, w ruch liniowy, co umożliwia precyzyjne wiercenie otworów w różnych materiałach. Wiertarka przelotowa jest wyposażona w płaski stół, na którym umieszczany jest obrabiany materiał. Stół zazwyczaj może być regulowany w pionie i poziomie, umożliwiając precyzyjne ustawienie materiału. Na stole znajdują się otwory, przez które można przeprowadzić wiertło. Wiertarki przelotowe zazwyczaj posiadają mechanizm regulacji prędkości obrotowej poprzez zmianę przełożeń w mechanizmie napędowym lub poprzez elektroniczne sterowanie silnikiem. Obracające się wrzeciono przenosi ruch obrotowy na wiertło, które penetruje materiał, tworząc otwór. Regulacja stołu i głębokości wiercenia umożliwia precyzyjne wykonanie otworów o określonym wymiarze i głębokości.
Wiertarki
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula.

8/11 Inne

7
RElkndcaEKG7Z1
Ósma plansza nosi tytuł Inne. Zawiera dwa zdjęcia elektronarzędzi. Każde zdjęcie zostało opisane. Po kliknięciu aktywnego przycisku z cyfrą umieszczonego w lewym górnym rogu planszy oraz przy opisywanym urządzeniu wyświetla się ramka z opisem oraz paskiem odtwarzania audio. Nagranie jest tożsame z treścią opisu z ramki.
1. Dłutarki łańcuszkowe
Tekst Dłutarki te znajdują zastosowanie w produkcji elementów z drewna litego; dzięki nim można otrzymać prostokątne kształty przekrojów poprzecznych gniazda. Umożliwia to wykonanie połączenia kątowego ramiaków na czopy prostokątne (bez zaokrąglenia). Dłutarki zwykłe są przeznaczone do wykonywania gniazd prostokątnych o płaskim dnie. Do dłutarki przymocowane jest dłuto zwykłe, umieszczone na suporcie, wykonującym ruch prostoliniowy zwrotny. Pionowy lub poziomy suport jest napędzany mechanizmem korbowym o regulowanej długości skoku. Obrabiany element jest mocowany na stole, który po każdym skoku dłuta przesuwa się o grubość wióra. Dłutarki łańcuszkowe ze względu na dużą wydajność są stosowane do dłutowania gniazd na czopy, okucia, zamki.
2. Prasa jednopółkowa
Tekst To maszyna do sklejania obłogów czy płyt stolarskich, umożliwia także gięcie drewna. Prasa przeznaczona jest do klejenia i równoczesnego odkształcania obłogów, listewek oraz elementów z drewna litego. Dzięki temu można uzyskać skrócenie cyklu produkcji. Wyeliminowanie frezowania krzywoliniowego i zastąpienia go procesem gięcia i stabilizacji drewna prądami wysokiej częstotliwości sprzyja natomiast zmniejszeniu kosztów.
Inne
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

9/11 Prasa membranowa

7.1
R1Av543Et5ZeX1
Dziewiąta plansza zawiera zdjęcie prasy membranowej. Zdjęcie zostało opisane. Po kliknięciu aktywnego przycisku z cyfrą umieszczonego w lewym górnym rogu planszy oraz przy opisywanym urządzeniu wyświetla się ramka z opisem oraz paskiem odtwarzania audio. Nagranie jest tożsame z treścią opisu z ramki.
Tekst Służy do odkształcania obłogów.
Prasa membranowa
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

10/11 Okleiniarka wąskich płaszczyzn

8
RTFcE2XP65GcN1
Dziesiąta plansza przedstawia zdjęcie okleiniarki wąskich płaszczyzn. Zdjęcie zostało opisane. Po kliknięciu aktywnego przycisku z cyfrą umieszczonego w lewym górnym rogu planszy oraz przy opisywanym urządzeniu wyświetla się ramka z opisem oraz paskiem odtwarzania audio. Nagranie jest tożsame z treścią opisu z ramki.
1. Okleiniarka wąskich płaszczyzn
Tekst Okleiniarka służy do oklejania zarówno powierzchni płaskich, jak i elementów krzywoliniowych. Maszyna stolarska w formie okleiniarki może pracować w trybie automatycznym – oklejanie elementów prostych, bądź w trybie ręcznym – przy oklejaniu powierzchni krzywoliniowych. Nanoszenie kleju pod okleinę odbywa się bezpośrednio na płytę, do której dociskana jest taśma.
Okleiniarka wąskich płaszczyzn
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

11/11 Prasa wielopółkowa

9
RmEf7kiHVSJkz1
Jedenasta plansza prezentuje zdjęcie prasy wielopółkowej. Po kliknięciu aktywnego przycisku z cyfrą umieszczonego w lewym górnym rogu planszy oraz przy opisywanym urządzeniu wyświetla się ramka z opisem oraz paskiem odtwarzania audio. Nagranie jest tożsame z treścią opisu z ramki.
1. Prasa wielopółkowa
Zdjęcie przedstawia duże, masywne urządzenie. Jego konstrukcja składa się z czterech metalowych podpór o szerokich podstawach.
Tekst Prasa wielopółkowa Prasa hydrauliczna wielopółkowa przeznaczona jest do produkcji płyt cementowo-wiórowych, a także do drzwi wypełnionych pianką wysokoprężną.
Prasa wielopółkowa
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Powiązane ćwiczenia