E-materiały do kształcenia zawodowego

Podstawy prawno‑etyczne zawodu i dokumentacja medyczna

MED.14. Świadczenie usług medyczno‑pielęgnacyjnych i opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej - Opiekun medyczny 532102

bg‑azure

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
akt prawny
akt prawny

dokument dotyczący ogólnych norm postępowania, tworzony przez właściwy do tego organ państwowy

bilans płynów
bilans płynów

ilość wypijanych i oddawanych przez pacjenta płynów

bilans wodny
bilans wodny

różnica między ilością wody, którą dostarczamy organizmowi, a ilością, którą wydalamy z organizmu wraz z moczem, kałem, potem i wydychanym powietrzem

częściowa toaleta ciała
częściowa toaleta ciała

mycie poszczególnych części ciała pacjenta

dane osobowe
dane osobowe

wszystkie informacje, które pozwalają na zidentyfikowanie konkretnej osoby, np. imię, nazwisko, PESEL czy adres

dane wrażliwe
dane wrażliwe

dane osobowe, które podlegają szczególnej ochronie (pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne, przekonania światopoglądowe, przynależność do związków zawodowych, dane genetyczne, dane biometryczne, zdrowie, seksualność i orientacja seksualna), dotyczą sfery prywatnej i pozwalają na identyfikację konkretnej osoby

dokumentacja medyczna
dokumentacja medyczna

dokument, który zawiera dane osobowe pacjenta oraz informacje o charakterze medycznym dotyczące stanu zdrowia; podlega ochronie i nie może być udostępniana osobom nieupoważnionym

dokumentacja medyczna indywidualna
dokumentacja medyczna indywidualna

dokumentacja medyczna poszczególnych pacjentów korzystających ze świadczeń zdrowotnych

dokumentacja medyczna zbiorcza
dokumentacja medyczna zbiorcza

dokumentacja medyczna ogółu pacjentów lub określonych grup pacjentów korzystających ze świadczeń zdrowotnych

etyka
etyka

dział filozofii zajmujący się badaniem moralności oraz naukowymi podstawami jej analizy

etyka zawodowa
etyka zawodowa

system norm charakterystycznych dla danej profesji; wynikające z etyki zawodowej powinności powinny być zgodne z ogólnymi zasadami etyki oraz kultury danej społeczności; etyka zawodowa opiera się na kodeksach, które wskazują powinności, obowiązki oraz odpowiedzialności związane z wykonywaniem danego zawodu

gimnastyka – metoda Hoppe
gimnastyka – metoda Hoppe

metoda stosowana w wadach postawy; trójpłaszczyznowa gimnastyka osiowo‑symetryczna GOST

hospicjum
hospicjum

ośrodek opiekuńczy świadczący całodobową, wszechstronną i całościową opiekę nad pacjentami chorującymi na nieuleczalne i postępujące choroby

Narodowy Fundusz Zdrowia, NFZ
Narodowy Fundusz Zdrowia, NFZ

państwowa jednostka organizacyjna, która w systemie powszechnej opieki zdrowotnej zajmuje się finansowaniem świadczeń zdrowotnych, przy czym środki na to finansowanie pochodzą ze składek ubezpieczenia

niepełnosprawność
niepełnosprawność

wynikające z uszkodzenia i upośledzenia funkcji organizmu w następstwie choroby lub urazu ograniczenie lub brak zdolności do wykonywania czynności w sposób lub w zakresie uważanym za normalny dla człowieka

niesamodzielność
niesamodzielność

wynikająca z uszkodzenia i upośledzenia funkcji organizmu w następstwie choroby lub urazu niezdolność do samodzielnej egzystencji, powodująca konieczność stałej lub długotrwałej, udzielanej przez innych opieki i pomocy w wykonywaniu czynności dnia codziennego w zakresie odżywiania, przemieszczania się, pielęgnacji ciała oraz zaopatrzenia gospodarstwa domowego

norma prawna
norma prawna

reguła postępowania wynikająca z przepisów prawnych, usankcjonowana przez kompetentny organ władzy, np. przez prezydenta czy parlament

normy moralne
normy moralne

normy występujące w systemach etycznych pod postacią nakazów bądź zakazów moralnych; normy moralne mogą mieć postać rozkaźników („nie zabijaj”), imperatywów kategorycznych, imperatywów warunkowych; normy moralne mogą być wyrażane za pomocą słów „trzeba”, „należy”

odleżyna
odleżyna

ognisko martwicy, które ulega stałej eskalacji w głąb ciała pacjenta, przechodząc kolejno przez skórę, tkankę podskórną, tkankę mięśniową i sięgając do kości

opieka długoterminowa
opieka długoterminowa

całość usług świadczonych osobie mającej ograniczoną wydolność funkcjonalną, uzależnionej przez długi czas od zewnętrznej pomocy w zakresie podstawowych czynności życiowych

opieka instytucjonalna
opieka instytucjonalna

profesjonalna opieka świadczona poza domem – w placówkach opiekuńczych

opiekun medyczny
opiekun medyczny

osoba zajmująca się zawodowo zaspokajaniem potrzeb bio–psycho–społecznych chorych; jest to zawód medyczny, wpisany do klasyfikacji zawodów i specjalności pod numerem 532102

polityka senioralna
polityka senioralna

ogół celowych działań organów administracji publicznej wszystkich szczebli oraz innych organizacji i instytucji, które realizują zadania i inicjatywy kształtujące warunki godnego i zdrowego starzenia się

pomoc społeczna
pomoc społeczna

instytucja polityki społecznej państwa, mająca na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości

poziom glukozy
poziom glukozy

poziom cukru we krwi

prawa człowieka
prawa człowieka

podstawowe normy przysługujące każdemu z nas, wynikające z samego faktu bycia człowiekiem

prawa pacjenta
prawa pacjenta

prawo do najlepszej możliwej opieki zdrowotnej oraz poszanowania praw osobistych; zgodnie z Konstytucją RP przysługują każdemu, niezależnie od sytuacji materialnej; każdy powinien mieć zapewniony równy dostęp do świadczeń zdrowotnych, które finansowane są ze środków publicznych; warunki i zakres udzielania tych świadczeń określa ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

rehabilitacja
rehabilitacja

działania podejmowane na rzecz konkretnej osoby, mające na celu przywrócenie całkowitej lub przynajmniej częściowej sprawności fizycznej lub psychicznej

rozporządzenie
rozporządzenie

akt normatywny wydawany na podstawie zawartego w ustawie upoważnienia, które precyzuje, który podmiot i w jaki sposób ma wprowadzić zmiany określone w ustawie

rynek usług medycznych
rynek usług medycznych

ogół procesów, które zachodzą pomiędzy podmiotami leczniczymi (świadczeniodawcami usług zdrowotnych), a pacjentami (świadczeniobiorcami)

system ochrony zdrowia
system ochrony zdrowia

zespół działań, osób i instytucji mający za zadanie zapewnić opiekę zdrowotną społeczeństwu

tajemnica zawodowa
tajemnica zawodowa

informacja pozyskana w wyniku wykonywania zawodu, której brak uniemożliwia pełnienie w sposób prawidłowy obowiązków zawodowych; tajemnicą objęte są dane osobowe osoby chorej (tzw. dane wrażliwe) oraz informacje dotyczące stanu zdrowia i choroby, zarówno te od niej usłyszane, jak i te odnotowywane w dokumentacji medycznej

usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania
usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania

świadczenia niepieniężne obejmujące: pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację i w miarę możliwości kontakty z otoczeniem

ustawa
ustawa

akt normatywny o charakterze ogólnym i abstrakcyjnym, powszechnie obowiązującym, uchwalany przez najwyższe organy państwowe, wyposażone we władzę ustawodawczą; znaczenie abstrakcyjne ustawy objawia się przez określanie pewnych wzorców zachowań, ten akt prawny nigdy nie odnosi się tylko do jednego zachowania; ustawa dotyczy jakiejś określonej grupy podmiotów, organów państwa lub też całego społeczeństwa, nigdy nie odnosi się indywidualnie do konkretnej osoby

worek stomijny
worek stomijny

specjalistyczny pojemnik przeznaczony do zbiórki moczu lub kału; używany, gdy wydalanie drogą naturalną nie jest z różnych przyczyn możliwe

zakład opiekuńczy
zakład opiekuńczy

zakład udzielający całodobowych świadczeń zdrowotnych obejmujących swoim zakresem leczenie, pielęgnację i rehabilitację

zasada poszanowania godności
zasada poszanowania godności

zasada nakazująca, aby traktować każdego jako cel, a nie jako środek; pracownicy medyczni powinni odnosić się do chorego z taktem, szacunkiem, respektować jego wolę i jego potrzeby oraz zasady współżycia społecznego