Podstawowym punktem pobrania miary jest znalezienie osi stawu kolanowego. Najłatwiej położenie szpary stawowej można wyszukać przy ruchach zginania i prostowania kolana. Wyczuwalna jest pod palcami (Rycina 9.).

R5RfMtnwKH533

Rycina przedstawia schemat budowy kostnej stawu kolanowego od przodu. Literą K oznaczona jest pozioma linia osi stawu kolanowego. Pod linią znajduje się równoległa linia podpisana: szpara stawu kolanowego. Odległość pomiędzy punktami wynosi 2,5 centymetra.

Ruch zgięcia kolana następuje, gdy po powierzchni kłykci kości udowej przesuwa się do tyłu górna powierzchnia stawowa piszczeli. Powierzchnia kłykci kości udowej tworzy wtedy powierzchnię walcowatą i przedstawia się w płaszczyźnie strzałkowej jako odcinek koła o środku $\mathrm{K}$ i promieniu $\mathrm{r}$. Ruch górnej powierzchni stawowej piszczeli odbywać się będzie po tym odcinku, co jest jej obrotem względem punktu $\mathrm{K}$, stanowiącym oś obrotu. Punkt $\mathrm{K}$ jest zatem osią stawu kolanowego. Oś ta położona jest u dorosłych około $2,5\mathrm{cm}$ powyżej szpary stawu kolanowego na granicy tylnej $\frac{1}{3}$ części strzałkowego wymiaru kolana (Rycina 10.).

R123cK2DuCq5y

Rycina przedstawia schemat budowy kostnej stawu kolanowego od boku. Literą K oznaczona jest pionowa linia osi wyprostowanego stawu kolanowego. Ciemniejszym kolorem zaznaczono kości goleni w zgięciu stawu kolanowego, z linią przechodzącą w ich osi pionowej. W ten sposób zwizualizowano kąt zgięcia stawu o mniej więcej 45 stopni.

Wykonywanie negatywu gipsowego podudzia można podzielić na kilka etapów.

1. Mierzenie obwodów (Rycina 11.):

   • poniżej rzepki,

   • na środku kikuta,

   • na szczycie kikuta.

   W przypadku protezy z lejem sylikonowym, należy przed pobraniem miary gipsowej dopasować rozmiar leja sylikonowego, żelowego lub kopolimerowego. Pomiar obwodu kikuta wykonuje się taśmą centymetrową 4 cm od jego dystalnego końca (chyba, że producent leja wskazuje inaczej).

R1arw4kFtWA98

Rycina przedstawia kończynę dolną po amputacji na wysokości połowy łydki. Na grafice znajduje się dłoń osoby dokonującej pomiarów kikuta. Zamieszczone na rycinie strzałki pokazują kolejność wykonywania tej czynności. Pierwszego pomiaru dokonuje się poniżej rzepki, drugiego – na środku kikuta, a trzeciego – na jego szczycie.

2. Mierzenie długości kikuta:

   • zaczynamy poniżej rzepki, a kończymy na szczycie kikuta, możemy zmierzyć długość całej zdrowej nogi, długość stopy, zaznaczając czy jest to stopa prawa lub lewa. Wymiary te przydadzą się przy etapie końcowym konstruowania protezy,

   • musimy zbadać kikut palpacyjnie, dotykając zwracamy uwagę na wrażliwe miejsca, wystające kostki.

3. Ubieranie kikuta w pończoszkę i wykonanie oznaczeń ołówkiem chemicznym.

4. Ważne jest odpowiednie dopasowanie rodzaju leja w zależności od długości kikuta oraz rodzaju amputacji:

   • PTB – to podparcie w leju okolic rzepki oraz tyłu w dole podkolanowym,

   • TBS – zapewnia pełen kontakt podparcia na całym leju,

   • KBM – to oparcie kłykciowe (podwyższone krawędzie boczne do okolic nadkłykciowych),

   • PTS – to podparcie rzepkowe i nadkłykciowe (przednia krawędź leja wystaje ponad rzepkę).

Wykonanie negatywu rozpoczynamy od owinięcia kikuta opaską gipsową (uprzednio zamoczoną w wodzie) powyżej kłykci, a dalej po przekątnej ku dołowi. Gdy gips twardnieje, całość modelujemy rękoma (Ryciny 12‑14.).

R1XC3UsTBbfQb

Rycina przedstawia kończynę dolną po amputacji na wysokości połowy łydki. Powierzchnia całego kikuta jest owinięta bandażem gipsowym.

R1chjO0paKgDM

Rycina przedstawia kończynę dolną po amputacji na wysokości połowy łydki. Powierzchnia całego kikuta jest owinięta bandażem gipsowym. Na grafice znajdują się również strzałki, które wskazują miejsce dociskania bandaży. Osoba opatrująca kikut trzyma dłoń pod stawem kolanowym pacjenta, dociskając kciukiem pod rzepką.

R1OuyTYQWvLN0

Rycina przedstawia kończynę dolną po amputacji na wysokości połowy łydki. Na grafice zaprezentowane są dłonie, które uciskają dół podkolanowy. Kciuki znajdują się z tyłu kończyny pacjenta, a pozostałe palce uciskają pod stawem kolanowym.

Powrót do spisu treściDkhGJ6IdFPowrót do spisu treści