E‑BOOK

Spis treści

• Zasady nadzorowania i kontrolowania pracy sprężarek

• SprężarkiDVMT4VABRSprężarki

• Netografia i bibliografiaD84rewnjrNetografia i bibliografia

  1

Zasady nadzorowania i kontrolowania pracy sprężarek

Zgodnie z wykładnią polskiego prawa wszystkie urządzenia techniczne, które mogą spowodować zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska wskutek:

• rozprężania cieczy lub gazów znajdujących się pod ciśnieniem różnym od atmosferycznego,

• wyzwolenia energii potencjalnej lub kinetycznej przy przemieszczaniu ludzi lub ładunków w ograniczonym zasięgu,

• rozprzestrzeniania się materiałów niebezpiecznych podczas ich magazynowania i transportu

są objęte dozorem technicznym. Jego rolą jest podejmowanie działań zmierzających do zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania urządzeń technicznych i urządzeń do odzyskiwania par paliw, a także działań zmierzających do zapewnienia bezpieczeństwa publicznego w tych obszarach.

Kwestie te reguluje Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r.  (Dz.U. z 2012r. poz. 1468) w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu.  W rozporządzeniu zostały wymienione urządzenia podlegające dozorowi technicznemu. W tym dokumencie określono też konkretne wytyczne prowadzenia nadzoru dla różnych typów urządzeń, wskazano m.in. rodzaj i terminy dozorów technicznych. W przypadku, gdy nie ma określonych wytycznych dla danego urządzenia, wtedy podlega ono nadzorowi zgodnemu z wymogami, jakie zostały ustalone z właściwą dla urządzenia jednostką dozoru technicznego.

Artykuł $5$ ustęp $2$ ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. Nr 122, poz. 1321, z późniejszymi zmianami) określa rodzaje urządzeń jakie podlegają dozorowi technicznemu.

Formę dozoru, termin badań rewizji zewnętrznej oraz ewentualne terminy badań rewizji wewnętrznej i termin badań próby ciśnieniowej dla danego urządzenia lub rurociągu są uzależnione od jego przeznaczenia i zakresu ciśnienia. Informacje te można znaleźć na stronie internetowej UDT odpowiednio dla zbiorników ciśnieniowych oraz rurociągów.

Należy jednak zauważyć, że Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 25 kwietnia 2014 r. (Dz. U. z 2014r. poz. 812) w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących prowadzenia ruchu zakładów górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi określa szczegółowe wymagania dla podstawowych obiektów, maszyn i urządzeń zakładu górniczego. Rozporządzenie to reguluje również zakres prac szczególnie niebezpiecznych związanych z przeprowadzaniem prób szczelności i wytrzymałości rurociągów, w przypadku gdy używa się do tych prób gazu palnego.

Zgodnie z tym rozporządzeniem, Kierownik ruchu zakładu górniczego otworowego (KRZGO) przeprowadza m.in. właściwy oraz zgodny z przeznaczeniem dobór maszyn, urządzeń, materiałów, wyrobów z tworzyw sztucznych oraz środków strzałowych i sprzętu strzałowego, w taki sposób, żeby nie stwarzały one zagrożenia dla bezpieczeństwa i zdrowia osób oraz środowiska. Obowiązkiem KRZGO jest również powoływanie zespołów opiniodawczych do spraw ruchu zakładu górniczego. W ramach ustalania zakresów działania poszczególnych działów ruchu oraz służb specjalistycznych zakładu górnictwa otworowego, KRZGO sprawuje nadzór nad koordynacją prac wykonywanych przez poszczególne działy ruchu zakładu górniczego otworowego oraz określa sposoby użytkowania maszyn i urządzeń w zakładzie górniczym.

Na KRZGO spoczywa też odpowiedzialność za opracowanie instrukcji bezpieczeństwa wykonywanych prac dla stanowiska pracy w ruchu zakładu. Opracowane przez KRZGO instrukcje muszą być zrozumiałe dla pracowników, którzy mają obowiązek ich przestrzegać. Instrukcja powinna zawierać: opis czynności wykonywanych przed i po zakończeniu pracy, zasady i sposób bezpiecznego wykonywania pracy, zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia pracowników. Dokument powinien uwzględniać zagrożenia występujące podczas wykonywania poszczególnych prac, zasady ochrony przed zagrożeniem oraz informacje o stosowaniu sprzętu ochronnego i ratunkowego. KRZGO konsultuje projekt instrukcji stanowiskowej z pracownikami lub ich przedstawicielami wyłonionymi w sposób przyjęty w danym zakładzie, a po zakończeniu konsultacji zatwierdza instrukcje. Pracownicy, wykonujący czynności na danych stanowiskach z określonymi urządzeniami, potwierdzają pisemnie zapoznanie się z instrukcją.

Ponadto KRZGO wydaje zezwolenie na oddanie do ruchu maszyny i urządzenia na podstawie protokołu odbioru technicznego. Kadra kierownicza i dozór ruchu zakładu górniczego otworowego są zobowiązane do przeprowadzania okresowych kontroli stanu technicznego oraz sposobu korzystania z urządzeń i maszyn, a także instalacji technicznych danego zakładu.

Po uwzględnieniu dokumentacji technicznej KRZGO zatwierdza instrukcje ustalające tryb kontroli, ich zakres, częstotliwość oraz sposób, w jaki ma być dokumentowana. To oznacza, że częstotliwość kontroli może być znacznie większa niż nakazywana ustawą o urządzeniach podległych pod Urząd Dozoru Technicznego (UDT). Taką kontrolę przeprowadza inspektor UDT na wniosek zakładu górnictwa otworowego.

Osoby obsługujące i konserwujące urządzenia w zakładzie górniczym, takie jak pompy i sprężarki, które podlegają kontroli technicznej dozoru, muszą posiadać wszystkie niezbędne kwalifikacje, dające im uprawnienia do prowadzenia przy nich prac. Stosowne kwalifikacje musi również posiadać każda osoba uczestnicząca w procesie wytwarzania takiego sprzętu oraz podczas naprawy lub modernizacji urządzenia. Podczas sprawdzania osób, które obsługują urządzenia podlegające dozorowi, UDT opiera się na:

• ustawie z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym,

• rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 18 lipca 2001 r. w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych z późniejszymi zmianami.

Szkolenia z zakresu eksploatacji i konserwacji urządzeń prowadzone są zarówno przez UDT, jak i inne podmioty fizyczne. Warunkiem uczestnictwa w kursie jest ukończenie $18$ roku życia, a także posiadanie wykształcenia minimum podstawowego oraz znajomość języka polskiego w stopniu bardzo dobrym.

Nadzorowanie i kontrolowanie pracowników obsługujących urządzenia podlegające dozorowi należy do obowiązków upoważnionych przedstawicieli, którzy podlegają KRZGO. Pracownicy obsługujący pompy i sprężarki są zobligowani do przeprowadzania tzw. codziennej obserwacji polegającej na kontroli ciśnienia oraz potencjalnych wycieków.

Co ważne, eksploatacja, konserwacja i naprawy maszyn i urządzeń  muszą się odbywać w sposób określony w dokumentacji techniczno–ruchowej maszyn, w tym w instrukcjach eksploatacyjnych oraz instrukcjach określonych w przepisach, dotyczących zasadniczych wymagań dla wyrobów podlegających ocenie zgodności. Wszelkie czynności związane z montażem i demontażem maszyn i urządzeń przeprowadza się zgodnie z dokumentacją techniczno‑ruchową, która powinna być przechowywana w jednostce terenowej lub w obiekcie, w którym jest użytkowana dana maszyna albo urządzenie. Dodatkowo, czynności związane z regulacją oraz zmianami elementów zabezpieczeń maszyny mogą być wykonywane wyłącznie przez pracowników posiadających odpowiednie kwalifikacje i przygotowanie. Czynności te odnotowuje się w książce eksploatacji maszyn i urządzeń.

Należy także zaznaczyć, że zgodnie z zapisami ustawy, jakiekolwiek modernizacje i naprawy urządzeń technicznych podlegających nadzorowi technicznemu powinny być uzgadniane z UDT na pisemny wniosek zainteresowanego. Do wniosku powinna być dołączona stosowna dokumentacja techniczna dotycząca modernizacji lub naprawy urządzeń transportu bliskiego, albo urządzeń ciśnieniowych i bezciśnieniowych.

Po dokonanej modernizacji lub naprawie inspektor UDT przeprowadza doraźne badania techniczne urządzenia i na tej podstawie może wydać decyzję o dopuszczeniu go do eksploatacji. Badanie doraźne może być przeprowadzone także przed lub w trakcie modernizacji, jeśli tak uzgodniono z UDT.

Oddanie do użytku urządzenia podlegającego nadzorowi UDT, np. rurociągu technologicznego do tłoczenia kopalin, wymaga uzyskania decyzji UDT w następującym trybie:

• Zgłoszenie urządzenia do właściwego terenowo oddziału UDT w formie pisemnego wniosku. Załącznikiem do wniosku są dwa komplety dokumentacji dla każdego ze zgłaszanych urządzeń, jakie wchodzą w skład instalacji.

• Na podstawie prawidłowo złożonej dokumentacji UDT rozpatruje wniosek i przystępuje do badań odbiorczych.

• W przypadku uzyskania pozytywnego wyniku badania inspektor UDT wystawia protokół oraz wydaje decyzję zezwalającą na eksploatację dla każdego urządzenia.

Uzyskanie pozytywnego wyniku badania jest przesłanką do wydania przez inspektora UDT decyzji zezwalającej na eksploatację urządzenia. Na podstawie decyzji zakłada się księgę rewizyjną urządzenia. Wniosek związany z rejestracją urządzenia można również złożyć drogą elektroniczną poprzez portal eUDT.

Kontrola odbywająca się na etapie odbioru lub kontrola okresowa przeprowadzana przez inspektora UDT powinna odbywać się w obecności przedsiębiorcy lub osoby upoważnionej do reprezentowania przedsiębiorcy po spełnieniu określonych warunków dla danego urządzenia/instalacji.

Powrót do spisu treści12Powrót do spisu treści

Powiązane materiały multimedialne

• Obsługa cysternDYuOLD42JObsługa cystern

• Oznakowanie cysternD8rtE1zwJOznakowanie cystern