E-materiały do kształcenia zawodowego

Wykonanie tkanin rękodzielniczych

MOD.08. Wytwarzanie, konserwacja i renowacja rękodzielniczych wyrobów włókienniczych – rękodzielnik wyrobów włókienniczych 731808, technik włókienniczych wyrobów dekoracyjnych 311931

bg‑magenta

Tkanina wytwarzana na warsztacie tkackim

DOKUMENTACJA INTERAKTYWNA

1
11
Instrukcja korzystania z dokumentacji interaktywnej

Dokumentacja interaktywna składa się z czterech części. Każda część obejmuje trzy elementy:

  • Wzór,

  • Przykład wypełnienia,

  • Dokument do wypełnienia.

Do każdej części dokumentacji można przejść za pomocą menu po lewej stronie.

RoVftON4mdsrb
Widok ogólny dokumentacji interaktywnej
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Nawigowanie pomiędzy elementami dokumentacji jest możliwe także za pomocą strzałek, które znajduję się w menu górnym, po obu stronach tytułu danego elementu.

RfWkuqSeR7d8H
Widok nawigacji górnej części dokumentacji interaktywnej
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Elementy: „Wzór” oraz „Przykład wypełnienia” składają się z opisu, nagrania lektorskiego oraz rysunków lub grafik, przedstawiających dany dokument.

R4QWYJwYU1t0O
Widok ogólny wzoru dokumentu
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Element „Dokument do wypełnienia” składa się z poleceń oraz wybranych dokumentów z lukami. Aby wypełnić dokument, należy kliknąć na wybrane puste pole oznaczone czerwoną, przerywaną linią.

RT1JUxJp535qk
Przykładowy dokument do wypełnienia
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Następnie otworzy się okno z ramką do wpisania odpowiedzi.

R11ek6f3aYgVt
Otwarte okno z polem do wypełnienia i przyciskiem "Sprawdź"
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Po uzupełnieniu odpowiedzi, należy kliknąć przycisk sprawdź.

Następnie wyświetli się informacja zwrotna o prawidłowym lub nieprawidłowym wypełnieniu dokumentu.

W przypadku błędnej odpowiedzi, można rozwiązać zadanie ponownie.

R17Y7YSMlmVUa
Okno informacji zwrotnej
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

W ostatniej części dokumentacji, element „Dokument do wypełnienia” składa się z polecenia oraz tabeli z lukami. Aby wypełnić dokument, należy przenieść odpowiednie (znajdujące się na dole) informacje we właściwe miejsca tabeli.

R12FRq61LzoAV
Drugi typ przykładowego dokumentu do wypełnienia
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
Rqp5BsyKtkSuo1

1. Rozliczenie surowców zużytych do wykonania wyrobów tkanych na krosnach rękodzielniczych

Ćwiczenie 1

Oblicz zużycie surowca potrzebnego do wykonania 10 kilimów jeżeli:
– do wytworzenia każdego kilimu należy wykorzystać osiem kolorów wątku,
– zużycie nitki osnowy na jeden kilim wynosi 300 g,
– zużycie nitki na wątek wynosi: razem 426 g.

RiG1jpXo3Nz6X

2. Ewidencja kosztów wykonania wyrobów tkanych

Ćwiczenie 2

Zapoznaj się z poniższymi wskazówkami a następnie uzupełnij puste pola formularza. Na podstawie danych oblicz koszt pracy obejmującej wykonanie kilimu o powierzchni 0,12mIndeks górny 2, uwzględniający czas pracy i obowiązujące stawki wynagrodzeń.

Normy czasu pracy dotyczące wykonania 1 mIndeks górny 2 kilimu.

  1. Przygotowanie nitek na osnowę i wątek, przygotowanie próbników: 2 godziny.

  2. Snucie ręczne osnowy na ramie: 5 godzin.

  3. Tkanie ręczne na ramie pionowej: 40 godzin.

  4. Snucie osnowy na snowarce: 2 godziny.

  5. Tkanie ręczne na krośnie poziomym: 20 godzin.

  6. Wykończenie kilimu: 1 godzina.

Stawki wynagrodzeń brutto za godzinę na stanowiskach pracowników zakładu rękodzielniczego

  1. Pomocnik tkacza: 18,30 zł.

  2. Snowacz maszynowy: 20,00 zł.

  3. Snowacz ręczny: 20,00 zł.

  4. Cewiacz: 18,30 zł.

  5. Tkacz: 20,00 zł.

  6. Prasowacz: 18:30 zł.

R3xJBJrd1zFfB
RTUAxfUNWkz0O

3. Techniki wykończania wyrobów tkanych

Ćwiczenie 3

Wskazówki dotyczące poprawnego wypełnienia dokumentu

Zapoznaj się z poniższymi wskazówkami, a następnie uzupełnij puste pola formularza. Zaplanuj operacje technologiczne potrzebne do wykończenia kilimu wykonanego na ramie pionowej, sposobem ręcznym. Etapy wykończenia wyrobu muszą zapewnić: zabezpieczenie wątków przed wypadaniem, oczyszczenie powierzchni ze zgrubień i zanieczyszczeń oraz uzyskanie gładkiej powierzchni.

Po zakończeniu procesu tkania i zdjęciu kilimu z ramy tkackiej należy: zabezpieczyć brzegowe wątki przed wypadaniem, oczyścić powierzchnię ze zgrubień i zanieczyszczeń oraz wygładzić powierzchnię kilimu. 

Zabezpieczenie brzegów tkaniny przed wypadaniem wątków można wykonać na dwa sposoby: poprzez podszywanie brzegów lub wykonanie frędzli.

  1. Podszywanie brzegów: W tej operacji brzegi tkaniny podwija się i podszywa nitką - taką samą, jak tło tkaniny - ściegiem krytym z jednej lub obu stron wyrobu. Do podszycia brzegów kilimu potrzebne są podstawowe przybory do szycia ręcznego, takie jak: igła, naparstek oraz, nożyczki.

  2. Wykonanie frędzli: Pozostawione długie odcinki osnowy dzieli się na pasma złożone z kilku nitek, a następnie oddzielone pasma skręca się, splata lub związuje tworząc frędzle. Operacja ta wykonywana jest ręcznie.

Oczyszczanie powierzchni przeprowadzane jest w procesie pęczkowania.

Pęczkowanie:
Proces ten polega na usunięciu z powierzchni tkaniny zgrubień włókien i zanieczyszczeń roślinnych występujących w nitkach. W procesie pęczkowania wykorzystujemy metalowe, cienkie szczypce do usuwania zanieczyszczeń. Po tej operacji należy tkaninę wytrzepać i wyszczotkować przy pomocy miękkiej szczotki.

Powierzchnię kilimu wygładzamy w procesie prasowania.

Prasowanie:
Kilim prasujemy na twardym podłożu przy użyciu ciężkiego żelazka i mokrej zaparzaczki nałożonej bezpośrednio na wyrób. Aby nie zniekształcić wzoru nie przesuwamy żelazka po powierzchni tkaniny lecz stawiamy żelazko miejsce przy miejscu lekko przyciskając do podłoża.

RJ0OJguAsLxqj

4. Warunki przechowywania wyrobów tkanych

Ćwiczenie 4

Zapoznaj się z poniższą tabelą, a następnie przygotuj instrukcję bezpiecznego przechowywania i zaproponuj proces chemicznego zabezpieczenia delikatnego, wełnianego, dekoracyjnego wyrobu włókienniczego, o niewielkich rozmiarach, który będzie prezentowany na wystawach.

Sposób bezpiecznego przechowywania i zabezpieczania wyrobu włókienniczego

Miejsce i sposób przechowywania

  • Tkaniny zabezpieczyć przed działaniem promieni słonecznych, kurzem, brudem i wilgocią poprzez wyłożenie papierem lub białą tkaniną miejsca składowania wyrobów.

  • Tkaniny przechowywać w pozycji leżącej.

  • Tkaniny poprzekładać bibułą wolną od kwasów.

  • Tkaniny o dużych rozmiarach przechowywać w rulonach na wałkach z kartonu lub polichlorku winylu.

  • Tkaniny można przechowywać w torbach przeciwmolowych, worki nie powinny być hermetycznie zamknięte.

  • Małe i kruche tkaniny dekoracyjne przechowywać pod szkłem.

  • Tkaniny dekoracyjne można umieścić na sklejce lub płycie drewnianej pokrytej tkaniną bawełnianą.

Temperatura pomieszczeń

  • Temperatura przechowywania 10 - 20 °C. Wraz ze wzrostem temperatury następuje proces starzenia i osłabienia włókien.

Wilgotność względna powietrza

  • Wilgotność względna powietrza 45‑65%.

Światło

  • Maksymalne natężenie oświetlenia powinno wynosić 300 luksów.

Ochrona przed szkodnikami

  • Głównymi szkodnikami wełnianych tkanin dekoracyjnych są owady, które odżywiają się materiałem, wygryzając w nim dziury. Duże szkody wywołują molowce z rodziny Tineidae należąca do motyli Lapidoptera.

  • Na tkaninach wykonanych z włókien białkowych pasożytują także grzyby i bakterie żywiące się białkiem.

  • Tkaniny z włókien celulozowych ulegają zniszczeniu przez działanie mikroorganizmów, które rozkładają błonnik.

  • Dla wełnianych dywanów dużym zagrożenie jest chrząszcz dywanowy, którego gąsienice niszczą wyroby.

  • Do ochrony przed tymi szkodnikami, grzybami i bakteriami stosuje się środki chemiczne oraz domowe sposoby: naftalinę lub środki wydzielające trujące dla szkodników gazy.

  • Najskuteczniejsze są środki kontaktowe, które zabijają larwy i jajeczka.

Metody fizykochemiczne zwalczania moli

  • Naświetlanie wyrobów promieniami słonecznymi i wietrzenie,

  • Szczotkowanie i trzepanie usuwające larwy i jajeczka,

  • Przechowywanie wyrobów w torbach papierowych z nadrukiem,

Chemiczne metody zwalczania moli

  • Użycie środków dezynfekujących, trucizn działających na układ oddechowy takich jak: cyjanowodór, dwutlenek siarki, czterochlorek węgla.

Uwaga! Są to środki działające toksycznie na organizm człowieka.

Środki impregnujące

  • Użycie środków impregnujących w procesie wykończenia wełny. Środki impregnujące są toksycznymi związkami chemicznymi, w zetknięciu z którymi larwy szkodników umierają.

R11YobR8tnFP0
R16lPkiEMDGWu1

Przykładowe dokumenty do pobrania
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
Plik ZIP o rozmiarze 1 007.25 KB w języku polskim

Powiązane ćwiczenia

1