Charakter filozofii nowożytnej
Horror metaphysicusZdaje się, że mimo wszystkich oświadczeń empirystów, pragmatystów i sceptyków o rychłym, ostatecznym, globalnym triumfie ich podejścia do sprawy, poszukiwanie ostatecznej podstawy jest po prostu równie nieusuwalną częścią kultury, co zaprzeczenie prawomocności tego poszukiwania.
Źródło: Leszek Kołakowski, Horror metaphysicus, tłum. M. Panufnik.
Kiedy świat nauczył się wątpić? Kiedy zaczęto zgłębiać procesy myślowe i stany świadomości?
Filozofowie starożytności i średniowiecza, dociekając natury bytu, zajmowali się przede wszystkim metafizyką. W epoce nowożytności osią rozważań filozoficznych stała się myśląca jednostka, czyli podmiot. Paradygmat subiektywizmu wyznaczał nastawienie badawcze filozofii od XVII do schyłku XIX wieku. Choć to zaledwie trzy stulecia, zróżnicowanie i mnogość nurtów zachodniej filozofii nowożytnej dorównuje bogactwu poprzednich epok. Filozofowie nowożytni nie byli już jedynie duchownymi, wykonywali różne zawody i reprezentowali różne klasy społeczne. Na filozoficznej scenie pojawiły się także kobiety. Zmiana w sposobie myślenia była wynikiem przemian społecznych w XVI wieku, zachwiania się porządku religijnego i naukowych odkryć. Za początek nowej ery uważa się powstanie systemu Kartezjusza.
Poznasz punkt wyjścia filozofii nowożytności i jej cele.
Porównasz nastawienie badawcze ery starożytnej, średniowiecza i renesansu z paradygmatem filozofii nowożytnej.
Wyjaśnisz wpływ filozofii Kartezjusza na nowożytność.
Przeanalizujesz wpływ przemian społecznych i politycznych na kształtowanie się myśli filozoficznej XVII wieku.