Spis treści

1. Struktura e‑materiału1Struktura e‑materiału

   • Wprowadzenie2Wprowadzenie

   • Materiały multimedialne: film edukacyjny, wizualizacja 3D3Materiały multimedialne: film edukacyjny, wizualizacja 3D

   • Obudowa dydaktyczna: interaktywne materiały sprawdzające, słownik pojęć dla e‑materiału, przewodnik dla nauczyciela, przewodnik dla uczącego się, netografia i bibliografia4Obudowa dydaktyczna: interaktywne materiały sprawdzające, słownik pojęć dla e‑materiału, przewodnik dla nauczyciela, przewodnik dla uczącego się, netografia i bibliografia

2. Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiałów5Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiałów

3. Wymagania techniczne6Wymagania techniczne

1. Struktura e‑materiału

Każda strona e‑materiału posiada na górze baner z informacją o nazwie zasobu oraz zawodach, dla których jest on przeznaczony. Nad banerem umiejscowiony jest przycisk „Poprzednia strona” wraz z tytułem poprzedniego zasobu tego e‑materiału.

R1FCd6LULzIsm

Przykład przycisku nawigującego do poprzedniej strony. Na górze znajduje się napis: POPRZEDNIA STRONA. Pod napisem widoczna jest długa linia, a pod nią napis: netografia i bibliografia.

Na dole strony znajduje się przycisk „Następna strona” z tytułem kolejnego zasobu. Te przyciski umożliwiają przeglądanie całego e‑materiału.

R4Jm6mVTYEJdS

Przykład przycisku nawigującego do następnej strony. Na górze znajduje się napis: NASTĘPNA STRONA. Pod napisem widoczna jest długa linia, a pod nią napis: instrukcja użytkowania.

Pod każdym materiałem multimedialnym znajduje się przycisk z powiązanymi ćwiczeniami/powiązanym ćwiczeniem. Aby przejść do takiego ćwiczenia, należy kliknąć dymek z nazwą kategorii i rodzajem ćwiczenia. Otworzy się wtedy osobna karta w przeglądarce z ćwiczeniem lub ćwiczeniami.

R13tkIRSajQHL

Widok przykładowych przycisku ćwiczeń powiązanych z danym multimedium. Przyciski mają formę prostokątnych paneli ułożonych w dwóch rzędach. Panele opatrzone są numerem oraz tytułem.

W prawej, górnej części ekranu znajduje się pasek menu, w którym zebrane są przyciski dostosowujące e‑materiał do odbiorców ze specjalnymi potrzebami. Dwa pierwsze przyciski z literą A i strzałką w górę lub w dół służą odpowiednio do powiększenia lub pomniejszenia wielkości czcionki. Cztery przyciski z literą A wpisaną w kwadraty służą do wyłączenia/włączenia trybu wysokiego kontrastu w trzech wariantach: czarno‑białym, żółto‑czarnym i czarno‑żółtym. Ikona człowieka przełącza e‑materiał do trybu dostępności.

RL5vcXMUxOUGC

Grafika przedstawia widok panelu umożliwiającego dostosowanie e‑materiału do odbiorców ze specjalnymi potrzebami. Od lewej. Czarna litera A ze strzałką w dół. Umożliwia pomniejszenie treści strony. Czarna litera A ze strzałką w górę. Umożliwia powiększenie treści strony. Czarna litera A w białym kwadracie. Umożliwia wyłączenie wysokiego kontrastu. Biała litera A w czarnym kwadracie. Umożliwia włączenie wysokiego kontrastu: czarno‑biały. Czarna litera A w żółtym kwadracie. Umożliwia włączenie wysokiego kontrastu: żółto‑czarny. Żółta litera A w czarnym kwadracie. Umożliwia włączenie wysokiego kontrastu: czarno‑żółty. Oraz ikonka człowieka z wyprostowanymi rękami. Umożliwia przełączenie do trybu dostępności.

W trybie dostępności wszystkie elementy graficzne zastępowane są opisami alternatywnymi, które mogą być odczytywane przez generator mowy. Również ćwiczenia wykorzystujące grafiki zastępowane są ćwiczeniami alternatywnymi.

Wszystkie elementy e‑materiału, czyli tekst, opisy alternatywne, przyciski nawigacyjne i funkcyjne, elementy dokumentacji, linki i odnośniki można odczytać za pomocą czytnika ekranu. Funkcjonalność ta działa zarówno w trybie dostępności, jak i w standardowym widoku.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

Wprowadzenie

WprowadzenieD1FlZ1I1fWprowadzenie przedstawia ogólną informację, dla jakiej kwalifikacji i dla jakiego zawodu przeznaczony jest e‑materiał. Zawiera również spis treści, dzięki któremu można przejść do konkretnego materiału poprzez kliknięcie na ikonę.

Rca61p0TwFPYb

Przykładowy wygląd spisu treści

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

Materiały multimedialne

W ich skład wchodzą: film instruktażowy (tutorial), wizualizacja.

Film edukacyjny

Multimedium Budowa instalacji chłodniczejD187yBEumBudowa instalacji chłodniczej prezentuje omówienie budowy instalacji chłodniczej, w tym: zasad doboru instalacji chłodniczej, budowy typowego układu chłodniczego, działania typowego układu chłodniczego, sposobów regulacji układów chłodniczych.

Multimedium podzielone jest na dwie części. Pierwsza to materiał dodatkowy w postaci animacji. Drugi do materiał zasadniczy‑film.

R693pYKPG8Eqm

Ilustracja przedstawia spis treści nawigujący do części multimedium. Spis składa się z dwóch punktów. Pierwszy przenosi do animacji, drugi do filmu.

Ekran wyświetlacza filmów i animacji wygląda jak na zdjęciu poniżej:

Rq4ufFNPP9JMV

Ilustracja przedstawia wygląd startowy ekranu filmu. Pośrodku znajduje się plansza z tytułem: Budowa i działanie instalacji chłodnicznych. Na dole znajeduje się pasek odtwarzania, widoczne są ikony głośnika, uruchamiania napisów, zmiany jakości wyświetlanego materiału, szybkości odtwarzania oraz włączenie lub wyłączenie trybu pełnoekranowego.

Aby odtworzyć multimedium, należy kliknąć na ikonkę trójkąta znajdującą się w dolnym lewym rogu:

RE8OveZkhayTJ

Grafika przedstawia ikonę włączenia odtwarzania filmu. Ikona składa się z trójkąta wpisanego w okrąg. Wierzchołek trójkąta wskazuje w prawo. Oba kształty są białe. Tło zdjęcia jest czarne.

Ikona zmieni się w poniższy znak. Żeby zatrzymać odtwarzanie, należy go kliknąć.

Rh1OUC2bb3RBu

Grafika przedstawia ikonę zatrzymania odtwarzania animacji. Są to dwie pionowe kreski wpisane w okrąg. Ikona ma jasnoszary kolor. Tło zdjęcia jest czarne.

Przeciągając widoczny poniżej niebieski pasek do określonego poziomu, można ustawić głośność na wymagany poziom. By całkowicie wyłączyć dźwięk, trzeba kliknąć na symbol głośnika.

RdC0nJ2ZychNo

Grafika przedstawia widok ikon nawigacyjnych odtwarzacza znajdujących się w dolnej części okna, w którym wyświetlany jest film. Widoczne są ikony: głośnika, uruchamiania audiodeskrypcji, uruchamiania napisów, zmiany jakości wyświetlanego materiału, szybkości jego odtwarzania oraz włączenia lub wyłączenia trybu pełnoekranowego.

Następna ikona pozwala na włączenie alternatywnej ścieżki dźwiękowej, która omawia obraz wyświetlany na ekranie.

ReHYc7PMwNioO

Grafika przedstawia ikonę do włączenia wersji filmu z audiodeskrypcją. Jest to ikonka głowy i górnej części tułowia człowieka. Obok niej widać dwie kreski symbolizujące falę dźwiękową odchodzącą od głowy postaci.

Po kliknięciu na powyższą ikonę zmieni się ona na tę widoczną poniżej. Kliknięcie na nią umożliwia wyłączenie alternatywnej ścieżki.

RP2r2Y50VRYVF

Grafika przedstawia ikonę do wyłączenia trybu audiodeskrypcji. Jest to ikonka sylwetki człowieka. Rozkłada on ramiona szeroko na boki.

Ikona napisów to mały prostokąt z kropkami i kreskami. Po kliknięciu na niego pojawia się panel dający możliwość włączenia lub wyłączenia napisów.

R1DtFPI1rltVq

Grafika przedstawia ikonę włączania i wyłączania napisów w filmie wraz z rozwiniętymi opcjami. Ikona napisów to biały prostokąt z kropkami i kreskami w jego dolnej części, które mają symbolizować napisy. Ikona napisów jest kliknięta, wskazuje na to jaśniejszy kolor niż kolor znajdujących się obok innych ikon, które są szare. Nad ikonami widać szary panel zatytułowany „Napisy". Pod nim są dwie opcje: napisy oraz wyłączone. Zaznaczoną opcją są wyłączone. Wskazuje na to niebieski kolor napisu. Obok ikony napisów widać jeszcze trzy inne ikony. Są to: auto, jeden iks oraz kwadrat umożliwiający włączenie trybu pełnoekranowego.

Ikona „auto” pozwala na dostosowanie jakości wyświetlanego materiału.

RyoYbWSZBOGaf

Grafika przedstawia ikonę oraz panel zmiany jakości filmu. Ikona to biały napis auto. Po kliknięciu na nią powyżej wyświetla się panel zatytułowany jakość. Na zdjęciu widać trzy opcje do wyboru: auto, tysiąc osiemdziesiąt pikseli oraz czterysta osiemdziesiąt pikseli. Obok ikony auto widać dwie inne ikony, czyli jeden iks oraz kwadrat włączania trybu pełnoekranowego.

Klikając na ikonę „1x”, można wybrać prędkość odtwarzania filmu. Poniżej widnieją dostępne opcje:

R3vYfCa3AUIt7

Grafika przedstawia ikonę oraz panel zmiany prędkości odtwarzania filmu. Ikona składa się z jedynki i małego iksa. Nad ikoną wyświetlony jest panel zatytułowany prędkość i zawierający różne opcje prędkości do wyboru. Opcje od góry to: po klatce, dwadzieścia pięć setnych, pięć dziesiątych, siedemdziesiąt pięć setnych, normalna, jeden i dwadzieścia pięć setnych, jeden i pięć dziesiątych, jeden i siedemdziesiąt pięć setnych, dwa. Zaznaczoną opcją jest prędkość normalna. Wskazuje na to niebieski kolor tego napisu. Obok ikony zmiany prędkości widać po lewej stronie ikonę auto, a po prawej kwadrat umożliwiający włączenie pełnego ekranu.

Ostatnia ikona pozwala na wejście w tryb pełnoekranowy oraz późniejsze z niego wyjście.

R3lnulJxIA7lm

Grafika przedstawia ikonę włączenia trybu pełnoekranowego filmu. Składa się ona z czterech kątów prostych, które tworzą kształt kwadratu. Ikona jest biała, a tło zdjęcia czarne.

Wizualizacja 3D

Zasób „Instalacje chłodnicze w budynkach i pojazdach”DI83wblcy„Instalacje chłodnicze w budynkach i pojazdach” prezentuje system instalacji chłodniczej w samochodzie oraz instalacji chłodniczej w biurowcu.

Multimedium podzielone jest na dwie części, do których nawiguje spis treści.

RSpCGRkKlcGol

Ilustracja przedstawia spis treści nawigujący do poszczególnych części wizualizacji. Składa się z dwóch punktów opatrzonych cyframi i tytułami.

Wizualizacje mają formę modeli 3D. Na modelach umiejscowione zostały ponumerowane znaczniki

R17QYYUhs7OuD

Grafika przedstawia przykładowy widok wizualizacji 3D. Widoczny jest model systemu instalacji chłodniczej w samochodzie. Na modelu znajdują się okrągłe, ponumerowane znaczniki.

Po kliknięciu na jedno z pól modelu odczytujemy szczegółowe informacje dotyczące instalacji chłodniczej.

R1JN67QAX5zEI

Przykładowy widok wizualizacji po rozwinięciu szczegółowych informacji. Widoczny jest model systemu instalacji chłodniczej w samochodzie. Na modelu znajdują się okrągłe, ponumerowane znaczniki. Po prawej stronie rozwinięty jest panel z informacjami oraz paskiem odtwarzania z treścią tożsamą z tekstem.

W lewym górnym rogu znajduje się menu, dzięki któremu resetujemy przybliżenie wizualizacji, możemy zatrzymać dane zbliżenie, a następnie wybrać daną szczegółową informację. W tej wizualizacji jest ich szesnaście.

Rd4FpOBPusbR3

Grafika przedstawia kółko z białym obramowaniem i czarnym wypełnieniem. W środku widoczny jest symbol białej przekreślonej kamery. Znacznik resetuje kamerę.

Ramc09dEpAEdx

Grafika przedstawia kółko z białym obramowaniem i czarnym wypełnieniem. W środku widoczny jest biały ośmiokąt z dwiema czarnymi pionowymi kreskami obok siebie. Kliknięcie w przycisk zatrzymuje kamerę.

RKuqUxNViRHjW

Grafika przedstawia pasek służący do przełączania kolejnych elementów modelu. Składa się z okrągłych znaczników. Jest ich dziesięć. Pierwszy to kółko z białym obramowaniem i czarnym wypełnieniem. W środku widoczny jest symbol białej przekreślonej kamery. Drugi to kółko z białym obramowaniem i czarnym wypełnieniem. W środku widoczny jest biały ośmiokąt z dwiema czarnymi pionowymi kreskami obok siebie. Następnie znajduje się osiem ponumerowanych kolejno kółek. Kółka służą do przełączania kolejnych elementów modelu.

Uczeń ma możliwość odsłuchania wszystkich szczegółowych informacji w zamieszczonym na górze otwartego okienka panelu.

R1UyD5rcXUTsF

Ilustracja przedstawia panel umożliwiający odsłuchanie szczegółowych informacji w formie nagrania lektora.

Aby odtworzyć głos lektora czytającego szczegółowe informacje, należy kliknąć na ikonkę trójkąta, znajdującą się w dolnym lewym rogu:

R1Sr5Sx53bG4n

Grafika przedstawia ikonę trójkąta, która pozwala odtworzyć nagranie lektora czytającego polecenie.

Ikona zmieni się w poniższy znak. Żeby zatrzymać odtwarzanie, należy go kliknąć.

R21jcrdtyUujQ

Grafika przedstawia ikonę zatrzymania, czyli dwóch pionowych pasków, która pozwala zatrzymać nagranie.

Ikona głośnika pozwala ściszyć lub podgłośnić dźwięk.

ROuY6t0i0J4NH

Grafika przedstawia ikonę głośnika, która pozwala ściszyć lub pogłośnić dźwięk odtwarzania.

Ikona trzech pionowych kropek umożliwia rozwinięcie możliwości: pobierania i zmiany szybkości odtwarzania.

R13ur6444FeBR

Grafika przedstawia ikonę trzech kropek, która umożliwia wybór dwóch opcji: pobierania i zmiany szybkości odtwarzania.

R1EGWUgYWqpwK

Grafika przedstawia dwie ikony: opcję pobierania i zmiany szybkości odtwarzania.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

Obudowa dydaktyczna

W jej skład wchodzą interaktywne materiały sprawdzające, słownik pojęć dla e‑materiału, przewodnik dla nauczyciela, przewodnik dla uczącego się, netografia i bibliografia.

Interaktywne materiały sprawdzające

Interaktywne materiały sprawdzająceD1Ad2K55kInteraktywne materiały sprawdzające zawierają pytania w formie testowej, dzięki którym uczeń może sprawdzić stan swojej wiedzy. Pytania zawierają polecenia, z których wynika, w jaki sposób należy udzielić odpowiedzi (np. zaznaczyć, wpisać, dopasować). Po udzieleniu odpowiedzi wyświetla się informacja, czy była ona prawidłowa czy nieprawidłowa.

Każde zadanie znajduje się w osobnej zakładce:

R1GQltRPEuvwg

Przykładowy wygląd zakładek zawierających interaktywne materiały sprawdzające

Po kliknięciu na dany temat, zakładka rozwinie się i wyświetli się zadanie.

RhplSFhUjAros

Grafika przedstawia przykładowy widok zadania. Widoczne są niewielkie prostokąty tworzące zakładki, które zostały opatrzone numerami i nagłówkami. Po prawej stronie od tytułów mieszczą się oznaczenia trudności ćwiczeń w postaci koorowych okręgów. Jedna zakładka została rozwinięta, dzięki czemu widoczne jest ćwiczenie. Ćwiczenie składa się z polecenia oraz grafik, między którymi należy wybrać odpowiedź. Na dole po prawej stronie znajduje się przycisk z napisem: Sprawdź. Obok widoczny jest rysunek gumki, a poniżej napis: Pokaż odpowiedź.

Po zaznaczeniu danej odpowiedzi można kliknąć przycisk „Sprawdź”. Nad poleceniem wyświetli się informacja zwrotna, czy zadanie zostało poprawnie wykonane. W przypadku niepoprawnej odpowiedzi w informacji zwrotnej będzie zawarty tytuł multimedium, na podstawie którego można uzupełnić wiedzę, aby prawidłowo rozwiązać zadanie. Po lewej stronie przycisku „Sprawdź” znajduje się symbol gumki. Klikając na niego, czyści się zaznaczone odpowiedzi, a zadanie wraca do formy wyjściowej. Poniżej przycisku „Sprawdź” widnieje napis „Pokaż odpowiedź”. Umożliwia on poznanie prawidłowego rozwiązania zadania. Po prawej stronie polecenia, w górnym prawym rogu zadania, znajduje się kolorowa ikonka. Jej kolor informuje o poziomie trudności zadania: zielony kolor to zadanie łatwe, żółty – średnie, czerwony – trudne.

Słownik pojęć dla e‑materiału

Słownik pojęćDqIfctraLSłownik pojęć umożliwia zapoznanie się ze słowami kluczowymi i ich definicjami dotyczącymi e‑materiału. Ponad pojęciami znajduje się wyszukiwarka pojęć. Należy wpisać w prostokątne pole określoną literę, a pojęcia zostaną przefiltrowane. Umożliwia to użytkownikowi znalezienie interesującego go zagadnienia. Pod każdą definicją znajdują się linki do materiałów multimedialnych, w których zostało użyte dane pojęcie.

W górnej części słownika znajduje się instrukcja korzystania ze słownika oraz pole do filtracji pojęć. Aby odnaleźć jakieś pojęcie, należy je wpisać w polu filtracji. Po wpisaniu widoczne będzie tylko to pojęcie wraz z definicją. Aby wrócić do listy wszystkich pojęć, należy kliknąć krzyżyk w prawej części pola filtracji.

R2ynzgT1vmbF4

Grafika przedstawia widok na górną część słownika. Na górze znajduje się rozwinięty panel z instrukcją. Poniżej widoczne jest pole do filtrowania haseł. Na dole znajduje się hasło oraz definicja.

Przewodnik dla nauczyciela

Przewodnik dla nauczycielaDVtwN0zR6Przewodnik dla nauczyciela zawiera szczegółowe informacje o celach i efektach kształcenia, które ma zapewnić e‑materiał. Zawiera informacje o strukturze e‑materiału i powiązaniach pomiędzy jego elementami, a także wskazówki, jak wykorzystać go w pracy dydaktycznej. Można tam też znaleźć spis wymagań technicznych niezbędnych do pracy z e‑materiałem. Na górze przewodnika znajduje się spis treści, który umożliwia przejście do konkretnego fragmentu tekstu. W strukturze e‑materiału opisywane multimedia mają aktywne linki. Klikając na nie, można przejść do strony z danym multimedium.

Przewodnik dla uczącego się

Przewodnik dla uczącego sięDidTRI7MbPrzewodnik dla uczącego się przedstawia strukturę e‑materiału oraz zawiera instrukcję, jak korzystać z materiałów w procesie samokształcenia. Można tam też znaleźć spis minimalnych wymagań technicznych umożliwiających korzystanie z e‑materiału. Na górze przewodnika znajduje się spis treści, który umożliwia przejście do konkretnego fragmentu tekstu. W strukturze e‑materiału opisywane multimedia mają aktywne linki. Klikając na nie, można przejść do strony z danym multimedium.

Netografia i bibliografia

Netografia i bibliografiaDsalezcQCNetografia i bibliografia zawierają spis linków i pozycji bibliograficznych, na podstawie których tworzony był e‑materiał.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

2. Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiałów

W przypadku problemów z wyświetlaniem się elementów w e‑materiale należy upewnić się, że urządzenie (komputer, laptop, smartfon itp.) ma dostęp do sieci internetowej. Czasami zbyt wolne łącze internetowe może spowodować wolne ładowanie się stron, szczególnie w przypadkach, gdy znajdują się na nich multimedia takie jak film, wizualizacje 3D. W takiej sytuacji zalecane jest sprawdzenie, co może spowalniać internet. Najczęściej jest to otwarcie zbyt wielu zakładek w przeglądarce internetowej, przeciążenie systemu (zbyt wiele otwartych aplikacji).

Jeżeli użytkownik korzysta z internetu mobilnego, słaba jakość połączenia może być spowodowana wyczerpaniem się danych pakietowych w ofercie.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

3. Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych materiałów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy (przy czym Windows 7 nie jest już wspierany przez Microsoft);

• OS X $\mathrm{10.11.6}$ lub nowszy;

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej 3GB RAM.

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $\mathrm{69.0.3497.100}$;

• Firefox w wersji $\mathrm{62.0.2}$;

• Safari w wersji $11.1$;

• Opera w wersji $\mathrm{55.0.2994.44}$;

• Microsoft Edge w wersji $\mathrm{42.17134.1.0}$;

• Internet Explorer w wersji $\mathrm{11.0.9600.18124}$.

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej 420 px.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści