E-materiały do kształcenia zawodowego

Podstawowe zagadnienia dotyczące transportu

Eksploatacja środków transportu drogowego — Kierowca mechanik , Technik transportu drogowego

bg‑turquoise

Normy i zasady obowiązujące w transporcie krajowym i międzynarodowym ze szczególnym uwzględnieniem transportu drogowego

Na podstawie Ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym w art. 5. przeczytamy:

2. Podjęcie i wykonywanie transportu drogowego wymaga uzyskania odpowiedniej licencji.
3. Licencji udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat, uwzględniając wniosek przedsiębiorcy.

Aby uzyskać licencję na wykonywanie transportu drogowego, przynajmniej jedna osoba zarządzająca przedsiębiorstwem musi posiadać certyfikat kompetencji zawodowych.

Za brak licencji, firma transportowa może otrzymać karę w wysokości nawet 12 tyś złotych.

Podjęcie i wykonywanie transportu drogowego wymaga uzyskania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego na zasadach określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009. Takie zezwolenie jest wydawane na czas nieoznaczony (art. 5).  O zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego może ubiegać się podmiot gospodarczy (osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka nieposiadająca osobowości prawnej) lub osoba działającą z upoważnienia podmiotu gospodarczego, która zadeklarowała prowadzenie działalności w obszarze transportu drogowego osób lub towarów na terenie kraju.

Podjęcie i wykonywanie transportu międzynarodowego wymaga uzyskania licencji wspólnotowej. Może zostać ona udzielona tylko przewoźnikowi, który posiada już zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego.

Organem właściwym w sprawach udzielenia, odmowy udzielenia, zmiany lub cofnięcia licencji wspólnotowej jest Główny Inspektor Transportu Drogowego. (art. 7)

W art. 18. czytamy:

Wykonywanie przewozów regularnych i przewozów regularnych specjalnych wymaga zezwolenia:

  1. w krajowym transporcie drogowym – wydanego, w zależności od zasięgu tych przewozów odpowiednio przez:

    • wójta, burmistrza albo prezydenta miasta – na obszar gminy,

    • Prezydenta m. st. Warszawy – na obszar m. st. Warszawy,

    • starostę – na obszar wykraczający poza granice jednej gminy,

    • marszałka województwa właściwego dla siedziby przedsiębiorcy – na obszar wykraczający poza granice jednego powiatu.

Co przeczytamy w ustawie o czasie pracy kierowców?

Podstawowe terminy:

Podróż służbowa – każde zadanie służbowe wykonywane w ramach krajowych przewozów drogowych polegające na wykonywaniu, na polecenie pracodawcy:

  • a) przewozu drogowego poza miejscowość,

  • b) wyjazdu poza miejscowość w celu wykonania przewozu drogowego. (art. 2)

Ewidencja czasu pracy obejmuje:

  • liczbę przepracowanych godzin oraz

  • godzinę rozpoczęcia i zakończenia pracy,

  • liczbę godzin przepracowanych w porze nocnej,

  • liczbę godzin nadliczbowych,

  • dni wolne od pracy z oznaczeniem tytułu ich udzielenia,

  • liczbę godzin dyżuru oraz godzinę rozpoczęcia i zakończenia dyżuru, ze wskazaniem, czy jest to dyżur pełniony w domu, rodzaj i wymiar zwolnień od pracy,

  • rodzaj i wymiar innych usprawiedliwionych nieobecności w pracy,

  • wymiar nieusprawiedliwionych nieobecności w pracy, z uwzględnieniem:

    • zapisów na wykresówkach,

    • wydruków danych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego,

    • plików pobranych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego,

    • innych dokumentów potwierdzających czas pracy i rodzaj wykonywanej czynności, lub

    • rejestrów opracowanych na podstawie dokumentów. (art. 25)

Diety krajowe – stawki

Zasady przyznawania diety:

  • pełna dieta – ,

  • poniżej dieta nie przysługuje,

  • od do  dieta wynosi diety pełnej,

  • i więcej – przysługuje mu pełna dieta.

Dieta przysługuje kierowcy, który jest w delegacji czyli innym miejscu, niż miejsce stałego wykonywania pracy.

Aktywność

Kierowca pojazdu ciężarowego ma obowiązek wprowadzać ręcznie bądź automatycznie wszystkie wymagane dane dotyczących okresów swojej aktywności, a także symbol państwa miejsca rozpoczęcia lub zakończenia dziennego okresu pracy i symbol państwa, którego granicę kierowca przekroczył.

  • Kierowca dokonuje wpisów ręcznych na karcie kierowcy za pomocą tachografu cyfrowego.

  • Wpis ręczny dotyczy aktywności takich jak: okresy gotowości, innej pracy, przerw i dziennych okresów odpoczynku.

  • Wpis ręczny wykonywany jest wtedy, kiedy karty kierowcy nie było w slocie tachografu, a kierowca wykonywał czynności określone powyżej.

W niektórych krajach dla kierowców pojazdów do  funkcjonuje zamiennik pod postacią „kontrollbucha”, czyli karty czasu pracy kierowcy. Obowiązek wypełniania tego dokumentu istnieje m.in. w Niemczech.

RNPQQf2GqfOXh
Karta czasu pracy kierowcy
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Przerwy

Po przepracowaniu  kolejnych godzin kierowcy należy się przerwa przeznaczona na odpoczynek wynosząca:

  • nie mniej niż minut, w przypadku gdy liczba godzin pracy nie przekracza ,

  • nie mniej niż minut, gdy pracował dłużej niż godzin.

Przerwa może być dzielona na krótsze okresy, które muszą trwać przynajmniej minut. Należy je wykorzystać w trakcie -godzinnego czasu pracy lub bezpośrednio po nim. Te przerwy skraca się o przerwę w pracy trwającą minut, którą pracodawca musi wprowadzić, w sytuacji gdy dobowy wymiar czasu pracy kierowcy wynosi przynajmniej godzin. Przerw nie wlicza się do czasu odpoczynków.

Ważne!

Wyjątek

Do kierowców podlegających przepisom rozporządzenia (WE) nr 561/2006 oraz umowy AETR, którzy wykorzystali przerwy w pracy ( minut lub w częściach minut i  minut po godzinach prowadzenia pojazdu) przeznaczone na odpoczynek zgodnie z tymi przepisami, nie stosuje się przerw, o których mowa powyżej.

Tej regulacji nie stosuje się do przewozu drogowego wykonywanego pojazdami wymienionymi w art. 3 oraz 13 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 oraz w art. 2 ust. 2 (Pojazdy przeznaczone do przewożenia osób, zdolne do przewozu więcej niż dziewięciu osób jednocześnie oraz pojazdy towarowe).

Odpoczynki

  1. Dobowy

    • W każdej dobie kierowca ma prawo do przynajmniej  godzin nieprzerwanego odpoczynku. Kierowca może skrócić codzienny okres odpoczynku z 11 godzin do co najmniej 9 godzin. Z tej opcji można skorzystać tylko trzy razy w ciągu tygodnia roboczego, czyli po każdym zakończeniu tygodniowego okresu odpoczynku.

    • W każdym -godzinnym cyklu (po upływie poprzedniego dziennego okresu odpoczynku lub tygodniowego okresu odpoczynku) kierowca musi wykorzystać kolejny dzienny okres odpoczynku. Doba kierowcy rozpoczyna się w momencie rozpoczęcia jego pracy.

    • Przepisy dopuszczają, aby dobowy odpoczynek mógł być wykorzystany w pojeździe, jeżeli znajduje się on na postoju i jest wyposażony w miejsce do spania. Regulacja ta nie dotyczy jednak kierowców wykonujących przewozy regularne, których trasa nie przekracza .

Ważne!

Wyjątek

Odpoczynek obejmujący co najmniej godzin (wynikający z ustawy o czasie pracy kierowców) nie ma zastosowania do kierowców podlegających przepisom rozporządzenia (WE) 561/2006 oraz umowy AETR, którzy wykorzystali okres odpoczynku zgodnie z tymi przepisami.

Do przestrzegania przepisów obowiązujących w zakresie wykonywania transportu drogowego powołany został Główny Inspektorat Transportu Drogowego.

  1. Tygodniowy

    • W każdym tygodniu kierowca ma prawo do minimum godzin nieprzerwanego odpoczynku. W nieprzerwanym tygodniowym odpoczynku zawiera się -godzinny odpoczynek dobowy, który przypada na dzień rozpoczęcia odpoczynku tygodniowego.

    • Tygodniowy okres odpoczynku należy rozpocząć maksymalnie po zakończeniu sześciu okresów -godzinnych, liczonych od zakończenia poprzedniego tygodniowego okresu odpoczynku. Ta zasada dotyczy kierowców, którzy podlegają pod przepisy rozporządzenia (WE) 561/2006 i umowę AETR oraz kierowców wykonujących przewozy regularne na trasach poniżej .

    • Nieprzerwany tygodniowy odpoczynek może zostać skrócony do minimalnie godzin, w przypadku:

      • pracy w godzinach nadliczbowych w razie zdarzeń, które wymagały od kierowcy usunięcia awarii lub podjęcia działań na rzecz ochrony zdrowia i życia ludzkiego,

      • zmiany pory wykonywania pracy przez kierowcę związaną z przejściem na inną zmianę, stosując się do ustalonego rozkładu czasu pracy

Ważne!

Wyjątek

Przepisy dotyczące tygodniowego odpoczynku (podobnie jak przy dobowym odpoczynku) nie mają zastosowania do kierowców podlegających przepisom rozporządzenia (WE) 561/2006 oraz umowy AETR, którzy wykorzystali okres odpoczynku zgodnie z tymi przepisami.

R1XWZUelaqES4
Logo ITD
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Co jest napisane w pakiecie mobilności? — najnowsze zasady ze stycznia 2023 roku

  • Kierowca na początku pierwszego postoju po przekroczeniu granicy państwa członkowskiego wprowadza symbol państwa, do którego wjechał. (ust. 7).

  • Kierowca wprowadza symbol państwa w porcie lub na stacji przybycia w przypadku, gdy przekroczenie granicy odbywa się na promie. (ust. 6)

  • Zasada cooling‑off (czyli -dniowy zakaz wykonywania kolejnych operacji kabotażowych po wykonaniu kabotażu tym samym pojazdem lub, w przypadku zespołu pojazdów, pojazdem silnikowym tego samego pojazdu w tym samym państwie członkowskim.

  • Przewoźnik musi posiadać i przedstawiać służbom kontrolnym dokumenty w formie papierowej lub elektronicznej CMR. Kierowca będzie miał możliwość skontaktowania się ze swoim przełożonym, jeśli zajdzie konieczność dosłania mu brakujących dokumentów, np. w formie MMS przed zakończeniem kontroli.

  • W poczet płacy minimalnej liczone są przewozy kabotażowe i przewozy cross‑trade (inaczej przewozy międzynarodowe).

  • Likwidacja delegacji czyli zwrotów kosztów podróży służbowej. Kierowca musi otrzymać wynagrodzenie adekwatne do minimalnej pensji, która obowiązuje w kraju, w którym się znajduje.

  • Ujednolicenie systemu zgłoszeń delegowania poprzez wprowadzenie jednego systemu dla wszystkich krajów Unii Europejskiej.

  • Dodano możliwość wydłużenia o godzinę dziennego lub tygodniowego czasu jazdy, gdy kierowca zamierza dotrzeć do bazy lub miejsca zamieszkania, by odebrać odpoczynek tygodniowy. Jazda może być dłuższa o  godziny (musi odbyć się -minutowa przerwa), gdy kierowca zmierza do bazy lub miejsca zamieszkania, by odbyć regularny tygodniowy odpoczynek.

  • Kierowca w załodze kilkuosobowej może odbyć przerwę -minutową w pojeździe, którym kieruje inny kierowca, tylko w przypadku, gdy nie pomaga kierowcy prowadzącemu pojazd.

Pakiet mobilności to przepisy regulujące transport, który odbywa się na terenie UE. Celem dokumentu jest zagwarantowanie przewoźnikom pochodzącym z różnych krajów równego dostępu do europejskiego rynku przewoźników. Niektóre z zasad obowiązują już od sierpnia 2020 roku.

Powiązane materiały multimedialne

Powrót do spisu treściDgKdGsDEhPowrót do spisu treści