E‑book do e‑materiału Prowadzenie magazynowania kopalin w eksploatacji otworowej
Organizacja i prowadzenie eksploatacji otworowej złóż - Technik górnictwa otworowego
Podziemne magazyny gazu
E‑BOOK
Spis treści
Podziemne magazyny gazuPodziemne magazyny gazu
Nierówne zużycia gazu ziemnegoNierówne zużycia gazu ziemnego
Funkcje, rodzaje i budowa PMGFunkcje, rodzaje i budowa PMG
Sposoby magazynowania gazu ziemnego w różnych typach PMGSposoby magazynowania gazu ziemnego w różnych typach PMG
Przykładowe PMG w Polsce
Schemat pracy PMGSchemat pracy PMG
Bibliografia i netografiaBibliografia i netografia
Przykładowe PMG w Polsce
Na terenie Polski Operator Systemu Magazynowania Sp. z o.o. zarządza siedmioma podziemnymi magazynami gazu wysokometanowego zlokalizowanymi w wyeksploatowanych złożach gazu (PMG Wierzchowice, Husów, Strachocina, Swarzów, Brzeźnica) oraz w kawernach solnych (KPMG Mogilno i Kosakowo). Na rysunku przedstawiono lokalizację tych PMG, a w tabelach przedstawiono ich parametry techniczne.
Maksymalne techniczne zdolności IM Wierzchowice w sezonie 2022/2023
Grupa instalacji magazynowych | Magazyn | Pojemność czynna | Max. Moc zatłaczania | Max. Moc odbioru | |||
Mln mIndeks górny 33 | GWh | Mln mIndeks górny 33/dobę | GHw/dobę | Mln mIndeks górny 33/dobę | GWh/dobę | ||
IM Wierzchowice | 1 300,00 | 14 729,0 | 9,60 | 107,5 | 14,40 | 158,4 | |
Maksymalne techniczne zdolności GIM Kawerna w sezonie 2023/2024
Grupa instalacji magazynowych | Magazyn | Pojemność czynna | Max. Moc zatłaczania | Max. Moc odbioru | |||
Mln mIndeks górny 33 | GWh | Mln mIndeks górny 33/dobę | GHw/dobę | Mln mIndeks górny 33/dobę | GWh/dobę | ||
GIM Kawerna | KPMG Mogilno | 580,92 | 6 471,4 | 9,60 | 106,9 | 18,00 | 200,5 |
KPMG Kosakowo | 296,80 | 3 309,3 | 2,40 | 26,8 | 9,60 | 107,0 | |
Suma | 877,72 | 9 780,7 | 12,00 | 133,7 | 27,60 | 307,5 | |
Maksymalne techniczne zdolności GIM Sanok w sezonie 2023/2024
Grupa instalacji magazynowych | Magazyn | Pojemność czynna | Max. Moc zatłaczania | Max. Moc odbioru | |||
Mln mIndeks górny 33 | GWh | Mln mIndeks górny 33/dobę | GHw/dobę | Mln mIndeks górny 33/dobę | GWh/dobę | ||
GIM Sanok | PMG Husów | 500,00 | 5 650,0 | 4,15 | 46,7 | 5,76 | 64,6 |
PMG Strachocina | 460,00 | 5 211,8 | 3,84 | 43,68 | 3,36 | 37,9 | |
PMG Swarzów | 90,00 | 1 013,4 | 1,00 | 11,2 | 0,93 | 10,4 | |
PMG Brzeźnica | 100,00 | 1 126,0 | 1,44 | 16,2 | 1,44 | 16,1 | |
Suma | 1 150,00 | 1 3001,2 | 10,43 | 117,78 | 11,49 | 129,0 | |

PGNiG SA posiada jeszcze dwa dodatkowe PMG, które współpracują z podsystemami gazu zaazotowanego wydobywanego w kraju, czyli PMG Daszewo i Bonikowo.
Podziemne magazyny gazu zlokalizowane w wyeksploatowanych złożach ropno‑gazowych czy też w pokładach soli są do siebie bardzo podobne pod względem podstawowych elementów technologicznych. Rzecz jasna każdy podziemny magazyn gazu ma swoje indywidualne parametry techniczne wynikające z jego lokalizacji, zastosowanych urządzeń oraz właściwości eksploatacyjnych.
Schemat pracy PMG
W zależności od potrzeb PMG może wykonywać dwie fazy pracy, czyli napełnianie i odbiór gazu. Pracę magazynu w poszczególnych fazach przedstawiono na poniższym rysunku.

Faza napełniania PMG
Przebieg tej fazy jest związany przede wszystkim z koniecznością uzyskania odpowiednio wysokiego ciśnienia gazu, którym ma zostać napełniony magazyn. W związku z tym gaz jest sprężany w zainstalowanej tłoczni gazu do wymaganego ciśnienia, które w zależności od budowy geologicznej i stopnia napełnienia magazyn może nawet przekraczać . W PMG zlokalizowanym na wyeksploatowanym złożu gaz jest przesyłany do odwiertów lub ośrodków grupowych, a następnie jest tam wtłaczany do warstw magazynowych złoża. Natomiast w PMG zbudowanych w kawernach solnych gaz sprężany jest przesyłany do stacji rozdziału gazu i odwiertami pionowymi do podziemnych komór magazynowych (kawern solnych).
Faza odbioru gazu
Przebieg tej fazy charakteryzuje się przede wszystkim koniecznością osuszenia gazu z wody, która jest naturalnym elementem złoża gazu, a także z wypłukanej kawerny solnej. Po usunięciu wody gaz kieruje się do stacji redukcyjnej, której zadaniem jest obniżenie ciśnienia gazu do wartości wymaganej przez system gazowniczy. Po wykonaniu pomiaru rozliczeniowego gaz jest kierowany do systemu gazowniczego.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Bezpieczeństwo energetyczne kraju w dużym stopniu jest uzależnione od podtrzymania stałych dostaw gazu do odbiorców. Polska zużywa obecnie około rok gazu (dane za ), z tego gazu pochodzi z importu, a z wydobycia krajowego. Zdecydowana większość gazu, bo aż całkowitego importu pochodzi od jednego dostawcy, czyli OOO Gazprom Eksport. Przy takiej ilości importowanego gazu posiadanie odpowiednich pojemności magazynowych w kraju obok zróżnicowania kierunków importu to jedno z ważniejszych wyzwań branży gazowniczej. Aktualna pojemność polskich PMG wynosi , co przy pełnym napełnieniu zapewnia ok. dób średniego zużycia gazu, natomiast ich wydajność odbioru na poziomie dobę jest w stanie pokryć około szczytowego (zimowego) krajowego zapotrzebowania na gaz, które wynosi ponad dobę.
Aby zwiększyć pojemność i moc magazynową, PGNiG S.A. realizuje obecnie następujące inwestycje:
rozbudowa PMG Husów do pojemności roboczej ,
rozbudowa KPMG Mogilno do pojemności ok. ,
budowa KPMG Kosakowo o pojemności z dalszą rozbudową do .
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Powiązane materiały multimedialne
Pobieranie próbek ze zbiorników magazynowychPobieranie próbek ze zbiorników magazynowych
Podziemne magazyny gazu (PMG)Podziemne magazyny gazu (PMG)