E-materiały do kształcenia zawodowego

E‑book do e‑materiału Prowadzenie magazynowania kopalin w eksploatacji otworowej

Organizacja i prowadzenie eksploatacji otworowej złóż - Technik górnictwa otworowego

bg‑gold

Podziemne magazyny gazu

E‑BOOK

12

Spis treści

Przykładowe PMG w Polsce

Na terenie Polski Operator Systemu Magazynowania Sp. z o.o. zarządza siedmioma podziemnymi magazynami gazu wysokometanowego zlokalizowanymi w wyeksploatowanych złożach gazu (PMG Wierzchowice, Husów, Strachocina, Swarzów, Brzeźnica) oraz w kawernach solnych (KPMG Mogilno i Kosakowo). Na rysunku przedstawiono lokalizację tych PMG, a w tabelach przedstawiono ich parametry techniczne.

Maksymalne techniczne zdolności IM Wierzchowice w sezonie 2022/2023

Grupa instalacji magazynowych

Magazyn

Pojemność czynna

Max. Moc zatłaczania

Max. Moc odbioru

Mln mIndeks górny 3

GWh

Mln mIndeks górny 3/dobę

GHw/dobę

Mln mIndeks górny 3/dobę

GWh/dobę

IM Wierzchowice

1 300,00

14 729,0

9,60

107,5

14,40

158,4

Maksymalne techniczne zdolności GIM Kawerna w sezonie 2023/2024

Grupa instalacji magazynowych

Magazyn

Pojemność czynna

Max. Moc zatłaczania

Max. Moc odbioru

Mln mIndeks górny 3

GWh

Mln mIndeks górny 3/dobę

GHw/dobę

Mln mIndeks górny 3/dobę

GWh/dobę

GIM Kawerna

KPMG Mogilno

580,92

6 471,4

9,60

106,9

18,00

200,5

KPMG Kosakowo

296,80

3 309,3

2,40

26,8

9,60

107,0

Suma

877,72

9 780,7

12,00

133,7

27,60

307,5

Maksymalne techniczne zdolności GIM Sanok w sezonie 2023/2024

Grupa instalacji magazynowych

Magazyn

Pojemność czynna

Max. Moc zatłaczania

Max. Moc odbioru

Mln mIndeks górny 3

GWh

Mln mIndeks górny 3/dobę

GHw/dobę

Mln mIndeks górny 3/dobę

GWh/dobę

GIM Sanok

PMG Husów

500,00

5 650,0

4,15

46,7

5,76

64,6

PMG Strachocina

460,00

5 211,8

3,84

43,68

3,36

37,9

PMG Swarzów

90,00

1 013,4

1,00

11,2

0,93

10,4

PMG Brzeźnica

100,00

1 126,0

1,44

16,2

1,44

16,1

Suma

1 150,00

1 3001,2

10,43

117,78

11,49

129,0

R19k9gacjlj6Q
Lokalizacja PMG na terenie Polski
Źródło: GroMar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

PGNiG SA posiada jeszcze dwa dodatkowe PMG, które współpracują z podsystemami gazu zaazotowanego wydobywanego w kraju, czyli PMG Daszewo i Bonikowo.

Podziemne magazyny gazu zlokalizowane w wyeksploatowanych złożach ropno‑gazowych czy też w pokładach soli są do siebie bardzo podobne pod względem podstawowych elementów technologicznych. Rzecz jasna każdy podziemny magazyn gazu ma swoje indywidualne parametry techniczne wynikające z jego lokalizacji, zastosowanych urządzeń oraz właściwości eksploatacyjnych.

1

Schemat pracy PMG

W zależności od potrzeb PMG może wykonywać dwie fazy pracy, czyli napełnianie i odbiór gazu. Pracę magazynu w poszczególnych fazach przedstawiono na poniższym rysunku.

R3lAjrnbTNLQg
Schemat pracy PMG
Źródło: GroMar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Faza napełniania PMG

Przebieg tej fazy jest związany przede wszystkim z koniecznością uzyskania odpowiednio wysokiego ciśnienia gazu, którym ma zostać napełniony magazyn. W związku z tym gaz jest sprężany w zainstalowanej tłoczni gazu do wymaganego ciśnienia, które w zależności od budowy geologicznej i stopnia napełnienia magazyn może nawet przekraczać 20 MPa. W PMG zlokalizowanym na wyeksploatowanym złożu gaz jest przesyłany do odwiertów lub ośrodków grupowych, a następnie jest tam wtłaczany do warstw magazynowych złoża. Natomiast w PMG zbudowanych w kawernach solnych gaz sprężany jest przesyłany do stacji rozdziału gazu i odwiertami pionowymi do podziemnych komór magazynowych (kawern solnych).

Faza odbioru gazu

Przebieg tej fazy charakteryzuje się przede wszystkim koniecznością osuszenia gazu z wody, która jest naturalnym elementem złoża gazu, a także z wypłukanej kawerny solnej. Po usunięciu wody gaz kieruje się do stacji redukcyjnej, której zadaniem jest obniżenie ciśnienia gazu do wartości wymaganej przez system gazowniczy. Po wykonaniu pomiaru rozliczeniowego gaz jest kierowany do systemu gazowniczego.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Bezpieczeństwo energetyczne kraju w dużym stopniu jest uzależnione od podtrzymania stałych dostaw gazu do odbiorców. Polska zużywa obecnie około 16,2 mld m3/rok gazu (dane za 2013), z tego 11,8 mld m3 gazu pochodzi z importu, a 4,5 mld m3 z wydobycia krajowego. Zdecydowana większość gazu, bo aż 77%  całkowitego importu pochodzi od jednego dostawcy, czyli OOO Gazprom Eksport. Przy takiej ilości importowanego gazu posiadanie odpowiednich pojemności magazynowych w kraju obok zróżnicowania kierunków importu to jedno z ważniejszych wyzwań branży gazowniczej. Aktualna pojemność polskich PMG wynosi 2,52 mld m3, co przy pełnym napełnieniu zapewnia ok.57 dób średniego zużycia gazu, natomiast ich wydajność odbioru na poziomie 42,9 mln m3/dobę jest w stanie pokryć około 60%  szczytowego (zimowego) krajowego zapotrzebowania na gaz, które wynosi ponad 72 mln m3/dobę.

Aby zwiększyć pojemność i moc magazynową, PGNiG S.A. realizuje obecnie następujące inwestycje:

  • rozbudowa PMG Husów do pojemności roboczej 500 mln m3,

  • rozbudowa KPMG Mogilno do pojemności ok. 800 mln m3,

  • budowa KPMG Kosakowo o pojemności 100 mln m3 z dalszą rozbudową do 250 mln m3.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Powiązane materiały multimedialne