Nie wszystko jest całością - ułamki zwykłe
1. Ułamek jako część całości
Nie zawsze kupujemy cały chleb czy kilogram jabłek. Czasem potrzebujemy tylko pół bochenka, czy trzy czwarte kilograma jabłek. Aby wyrazić te wielkości, wykorzystujemy ułamki. W tym materiale dowiesz się co to jest ułamek zwykły, jak zapisujemy i odczytujemy ułamki.
Z ułamkami spotykamy się często w życiu codziennym. Na przykład przygotowując ciasto na pizzę.
Film dostępny pod adresem /preview/resource/RYnjVmrha4Ws6
Animacja pokazuje, że ułamki możemy spotykać w życiu codziennym, na przykład w przepisach kulinarnych.
Zapis czytamy: sześć siódmych.
Zapis czytamy: jedna siódma.
Liczba , w powyższych zapisach, oznacza, że podzielono całość na siedem jednakowych części. Liczba umieszczona nad siódemką oznacza, ile z tych części wzięto.
Liczby takie jak i będziemy nazywać ułamkami zwykłymi.
Kreska, która oddziela liczby w ułamku to kreska ułamkowa. Liczba zapisana nad kreską to licznik ułamka, liczba zapisana pod kreską to mianownik ułamka.
RMkkKgc3oEu0o1 
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Część całości możemy zapisać za pomocą ułamka zwykłego.
Film dostępny pod adresem /preview/resource/R19OMdrgSdZ6D
Animacja pokazuje, że wielkości pewnych części całości możemy określić odpowiednimi ułamkami.
Jaka część figury została zamalowana? Kliknij w lukę aby rozwinąć listę i wybierz właściwą odpowiedź w każdym podpunkcie.
{}
{}
{}
Jaka część figury została zamalowana? Kliknij w lukę aby rozwinąć listę i wybierz właściwą odpowiedź w każdym podpunkcie.
1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7.
1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7.
1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7.
Idzie przypadło 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. , 10. otrzymanej kwoty.
Uli przypadło 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. , 10. otrzymanej kwoty.
Krysia i Rafał dostali dziewiętnaście jabłek. Odłożyli jedno jabłko, a pozostałymi podzielili się po równo. Odłożone jabłko przypadło Rafałowi. Jaką część wszystkich jabłek wzięła Krysia, a jaką część wziął Rafał? Przeciągnij odpowiednie ułamki i upuść.
, , , , ,
Rafał wziął ............ jabłek, a Krysia .............
b) Jedna minuta to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. godziny.
c) Jedna sekunda to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. minuty.
d) Jeden dzień to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. tygodnia.
e) Jedna sekunda to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. godziny.
b) Jeden centymetr to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. decymetra.
c) Jeden metr to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. kilometra.
d) Jeden centymetr to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. kilometra.
e) Jeden milimetr to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. decymetra.
f) Jeden milimetr to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. kilometra.
b) Jeden gram to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. kilograma.
c) Jeden dekagram to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. kilograma.
d) Jeden kilogram to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. tony.
e) Jeden dekagram to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. tony.
f) Jeden gram to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. tony.
b) Jedna sekunda to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. godziny.
c) Jedna sekunda to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. doby.
d) Jeden dzień to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. roku lub 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. roku gdy rok jest przestępny.
e) Jeden miesiąc to 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. roku.
Liczby mieszane
Liczby mieszane składają się z części całkowitej i części ułamkowej.
Na talerzu leżały cztery melony. Z jednego z nich odkrojono połowę. Ile melonów zostało? Uzupełnij poniższe zdania tak, aby były zdaniami prawdziwymi. Kliknij w lukę aby rozwinąć listę i wybierz właściwą odpowiedź.
Jaka część figur została zamalowana? Kliknij w lukę aby rozwinąć listę i wybierz właściwą odpowiedź w każdym podpunkcie.
2. 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8.
3. 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8.
4. 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8.
Jaka część figur została zamalowana? Kliknij w lukę aby rozwinąć listę i wybierz właściwą odpowiedź w każdym podpunkcie.
2. 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8.
3. 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8.
4. 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8.
Notatnik
Możesz skorzystać z poniższego pola tekstowego do zapisania swoich notatek, rozwiązań zadań i innych informacji, które uważasz za potrzebne.