Alegoria w literaturze i malarstwie
Alegoria w literaturze i malarstwie
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń:
zna definicję alegorii,
wie, co to jest bajka i zna jej cechy gatunkowe,
wie, jak zredagować opis działa plastycznego,
wie, jakie są zasady pracy w grupie.
b) Umiejętności
Uczeń potrafi:
czytać ze zrozumieniem,
wyszukać informacje w tekście,
zredagować opis działa plastycznego,
analizować i interpretować utwory literackie,
wyjaśnić, na czym polega alegoryczny charakter utworów literackich i tekstów plastycznych,
współpracować w grupie.
2. Metoda i forma pracy
Praca z tekstem, heureza, praca w grupie, ćwiczenia redakcyjne, dyskusja, objaśnienie.
3. Środki dydaktyczne
Reprodukcja obrazu Botticellego Primavera, tekst popularnonaukowy, tekst literacki, karta pracy.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Zapoznanie z reprodukcją obrazu Botticellego Primavera. (strona internetowa: http://images.google.pl/imgres?imgurl=http://academic.brooklyn.cuny.edu/modlang/carasi/site/images/botticelli‑primavera.jpg&imgrefurl=http://academic.brooklyn.cuny.edu/modlang/carasi/site/lessons/lesson11/primaverabotticelli.html&h=595&w=900&sz=174&tbnid=It_iKgp31mIf4M:&tbnh=97&tbnw=146&prev=/images%3Fq%3Dbotticelli%2Bprimavera&start=2&sa=X&oi=images&ct=image&cd=2)
Omówienie przez kilku uczniów treści obrazu.
b) Faza realizacyjna
Uczniowie zapoznają się z tekstem T. Michałkiewicza Każdy patrzy inaczej. (Michałkiewicz T., Język polski. Kształcenie kulturowe. Gimnazjum klasa 1 cz. 2. Rozwinąć skrzydła, Nowa Era, Warszawa 2001, s.72.)
Nauczyciel objaśnia pojęcie alegorii. Podaje przykłady.
Uczniowie podzieleni na grupy redagują opis obrazu Botticellego, wykorzystując tekst H. Michałkiewicza.
Przedstawiciele grup prezentują efekty pracy zespołów.
Uczniowie zapoznają się z treścią bajek Krasickiego. Proponuję: Potok i rzeka, Orzeł i jastrząb, Szczur i kot, Lew i zwierzęta, Komar i mucha. Mogą też być inne wybrane przez nauczyciela. Bajki Ignacego Krasickiego (można je znaleźć między innymi na stronie internetowej: http://univ.gda.pl/~literat/ikbajk/index.htm#spis lub w wybranej antologii poety)
Uczniowie w grupach analizują bajki Krasickiego według podanych zaleceń:
W podanej bajce Krasickiego:
wskażcie ilość bohaterów,
określcie, jaki to rodzaj bohaterów,
wskażcie ilość wersów,
zinterpretujcie morał.
Każda grupa omawia jedną z bajek. Efekty pracy zapisywane są na tablicy w tabeli. (załącznik 1)
Na podstawie ustalonych morałów bajek uczniowie wskazują, jakie alegorie są przedstawione w utworach Krasickiego, czego dotyczą..
Nauczyciel objaśnia pojęcie bajki. Podaje jej cechy gatunkowe.
c) Faza podsumowująca
Nauczyciel inicjuje dyskusję o tym, czemu służy zastosowanie alegorii w tekstach kultury.
5. Bibliografia
Bernacka D., Od słowa do działania, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2001.
Michałkiewicz T., Język polski. Kształcenie kulturowe. Gimnazjum klasa 1 cz. 2. Rozwinąć skrzydła, Nowa Era, Warszawa 2001.
Słownik terminów literackich, pod red. Głowiński M, Sławiński J., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1976.
Taraszkiewicz M., Jak uczyć lepiej? czyli refleksyjny praktyk w działaniu, Wydawnictwo CODN, Warszawa 1999.
Strona internetowa: http://images.google.pl/imgres?imgurl=http://academic.brooklyn.cuny.edu/modlang/carasi/site/images/botticelli‑primavera.jpg&imgrefurl=http://academic.brooklyn.cuny.edu/modlang/carasi/site/lessons/lesson11/primaverabotticelli.html&h=595&w=900&sz=174&tbnid=It_iKgp31mIf4M:&tbnh=97&tbnw=146&prev=/images%3Fq%3Dbotticelli%2Bprimavera&start=2&sa=X&oi=images&ct=image&cd=2.
Strona internetowa: http://univ.gda.pl/~literat/ikbajk/index.htm.
6. Załączniki
a) Notatki dla nauczyciela
załącznik 1.
tytuł | liczba bohaterów | rodzaj bohaterów (ludzie, przedmioty, zwierzęta, rośliny) | ilość wersów | morał |
Orzeł i jastrząb | ||||
Szczur i kot | ||||
Lew i zwierzęta | ||||
Komar i mucha |
7. Czas trwania lekcji
2 x 45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak