Alternatywne źródła energii

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

• zna pojęcia: „energetyka alternatywna”, „niekonwencjonalne źródła energii”,

• zna rodzaje niekonwencjonalnych źródeł energii,

• rozumie różnicę między tradycyjnymi a alternatywnymi źródłami energii,

• rozumie przyczyny poszukiwania nowych źródeł energii,

• rozumie fakt marginalnego jeszcze wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł energii w produkcji energii.

b) Umiejętności

Uczeń potrafi:

• odczytać z rocznika statystycznego udział % energetyki alternatywnej w produkcji energii elektrycznej,

• wyjaśnić przyczyny wzrostu zainteresowania energetyka alternatywną,

• opisać sposób wykorzystania danego alternatywnego źródła energii w produkcji energii elektrycznej i cieplnej,

• wnioskować o wadach i zaletach korzystania z poszczególnych niekonwencjonalnych źródeł energii,

• wykazać możliwości i ograniczenia w wykorzystaniu alternatywnych źródeł energii,

• wskazać na mapie kraje (miejsca) , w których dane źródło energii jest już wykorzystywane.

c) Postawy

Uczeń:

• współpracuje w grupie.

2. Metoda i forma pracy

Metoda tekstu przewodniego, pogadanka heurystyczna, praca w grupach zróżnicowana.

3. Środki dydaktyczne

Karty pracy ucznia, kserokopie tekstu, mapa ścienna świata.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

1. Czynności organizacyjne – sprawdzenie listy obecności, zapisanie tematu lekcji na tablicy.

2. Powtórzenie z tematu „Wykorzystanie tradycyjnych źródeł energii” – kartkówka – uczniowie rozpoznają na podstawie wykresu kołowego przedstawiającego strukturę wykorzystania różnych źródeł energii z produkcji energii elektrycznej, jakiego państwa ona dotyczy (wykresy odbite na ksero z podręcznika).

3. Podanie celu lekcji i omówienie sposobu jej przeprowadzenia.

b) Faza realizacyjna

1. Burza mózgów – uczniowie podają skojarzenia ze słowem „alternatywny”.

2. Wyjaśnienie przez nauczyciela pojęć „energetyka alternatywna” i „niekonwencjonalne źródła energii”.

3. Pytanie do uczniów – „o jakich formach energetyki alternatywnej już słyszeliście?”

4. Usystematyzowanie wiadomości uczniów wykazanych w odpowiedzi na powyższa pytanie - wymienienie wraz z krótką charakterystyką poszczególnych rodzajów energetyki alternatywnej – podyktowanie krótkiej notatki do zeszytu.

5. Pytania do uczniów: „dlaczego szuka się alternatywnych źródeł energii?” i „co odróżnia energetykę alternatywną od tradycyjnych źródeł energii?”

6. Klasa zostaje podzielona na grupy – każda z nich otrzymuje kopię całego tekstu, wraz z pytaniami wyłącznie do przypisanej sobie części. Poszczególne zespoły mają za zadanie odpowiedzieć na pytania odnośnie danego alternatywnego źródła energii (załączniki 1‑6). W tym celu wybierają z tekstu odpowiednie fragmenty.

7. Przedstawiciele grup odpowiadają na forum klasy na pytania do fragmentu tekstu dotyczącego przyporządkowanego im źródła energii. Wybrana osoba z każdej grupy pokazuje również na mapie ściennej świata miejsca, które pojawiają się w odpowiedzi swojego zespołu.

8. Nawiązanie do wiedzy zdobytej przez uczniów na poprzednich lekcjach – „Na jak długo ma wystarczyć ropy naftowej i węgla przy zachowaniu obecnego wydobycia?”

9. Burza mózgów „Dlaczego więc szuka się alternatywnych źródeł energii (wskażcie też inne przyczyny) ?”

10. Polecenie dla uczniów – „zajrzyjcie ponownie do tekstu i odczytajcie jaki jest procent energetyki alternatywnej w produkcji energii elektrycznej”.

c) Faza podsumowująca

Uczniowie wypełniają tabelkę (załącznik 7).

5. Bibliografia

J. Kop, M. Kucharska, E. Szkurłat, Energetyka alternatywna [w:] Geografia społeczno‑ekonomiczna, PWN, W‑wa 2001, s. 202‑204.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

Załącznik 1.

GRUPA I – energia wiatrowa

• co jest główną barierą do wykorzystania wiatru w produkcji energii?

• jaki jest główny warunek do powstania elektrowni wiatrowej?

• co czyni się, aby zwiększyć moc pojedynczych agregatów prądotwórczych?

• gdzie najwięcej jest elektrowni wiatrowych?

Załącznik 2.
GRUPA II - energia geotermiczna

• czym jest energia geotermiczna?

• co jest wykorzystywane obecnie najczęściej do produkcji energii geotermicznej?

• od kiedy wykorzystuje się energię geotermiczną?

gdzie powstały pierwsze elektrownie geotermiczne?

Załącznik 3.

GRUPA III – energia słoneczna

• jakie typy elektrowni związane są z energią słoneczną?

• jaka jest główna różnica między tymi typami elektrowni?

• czy istnieją inne możliwości wykorzystania energii słonecznej?

• gdzie głównie występują elektrownie słoneczne?

• jaki rodzaj energii jest najczęściej uzyskiwany w elektrowniach słonecznych?

Załącznik 4.

GRUPA IV – energia biogazu i biomasy

• co to jest biomasa?

• w jaki sposób może być wytworzona energia z biomasy?

• co jest produktem finalnym przetwarzania biomasy?

• do produkcji jakiej energii wykorzystywana jest przeważnie biomasa?

Załącznik 5.

GRUPA V – energia falowania i prądów morskich

• czy energia prądów morskich i falowania są już powszechnie wykorzystywane?

• gdzie rozpoczęto badania nad ich wykorzystaniem?

• w jaki inny sposób wody morskie mogą być wykorzystane do produkcji energii ?

Załącznik 6.

GRUPA VI – energia pływów morskich

• jakie elementy środowiska przyrodniczego są konieczne, aby pływy mogły być wykorzystane do produkcji energii?

• jak działają elektrownie oparte o energię pływów morskich?

• czy elektrownie tego typu mogą być podstawowym źródłem energii? Dlaczego?

• gdzie obecnie istnieją elektrownie oparte o energię pływów morskich ?

Załącznik 7.

b) Zadanie domowe

Wyszukaj w wybranych przez ciebie źródłach (prasa, Internet) przykłady wykorzystania alternatywnych źródeł energii w Polsce.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak