Alternatywą dla wakacji nad chłodnym Bałtykiem jest podróż do Europy Południowej, nad Morze Śródziemne. Ciepłe, czyste morze, piękne plaże, białe skały wapienne i gwarancja dobrej pogody latem to tylko niektóre walorywalory turystycznewalory przyciągające turystów do tego regionu .

R1cJujwttSMjG

Zdjęcie przedstawia chorwacką wyspę Hvar. Na pierwszym planie znajdują się kwitnące na ciemnoróżowo krzewy. Na drugim planie czerwone dachy budynków o jasnych, piaskowych murach, dość gęsta zabudowa. Na trzecim planie widać morze z pojedynczymi wysepkami porośniętymi na zielono. Kolor wody jest intensywnie niebieski. Niebo jest jasnoniebieskie, bezchmurne.

Polacy w ostatnich latach coraz chętniej udają się na wakacje do Chorwacji. Czy potrafisz wymienić, co takiego przyciąga turystów do tego kraju? Możesz posłużyć się zdjęciem i własną wiedzą.

1. Walory turystyczne Europy Południowej

Turystyka jest ważną częścią naszego życia i gospodarki. Pozwala na regenerację sił fizycznych i psychicznych, poznawanie nowych miejsc czy uzyskiwanie dochodów.

Na atrakcyjność turystyczną danego miejsca mają wpływ przede wszystkim walory turystyczne. Dzielą się one na walory przyrodnicze i walory kulturowe.

Polecenie 1

Na podstawie poniższych zdjęć wymień jak najwięcej walorów turystycznych Europy Południowej.

RlwKcUNfyuzjx

Zdjęcie przedstawia zamek usytuowany w górach skalistych delikatnie porośniętych zieloną roślinnością. W centralnej i dominującej części kadru widać zbudowany na planie litery L jasnobeżowy zamek z dwoma wieżyczkami. Zamek ma brązowy spiczasty dach i niewielkie okna. W jego lewej części okna mają okiennice w biało‑granatowe pasy. Zdjęcie jest jasne, wykonane w pogodny dzień.

Rm5EhTWH3FWYQ

Na pierwszym planie zdjęcia znajduje się ciemnozielone jezioro górskie, którego brzeg porasta trawa i pokrywają pojedyncze kamienie. Na drugim planie znajdują się wysokie góry skaliste u podnóża porośnięte lasem. Nad górami widać niebieskie niebo z jedną niewielką chmurą.

RHJ11L6uxkmQV

Zdjęcie przedstawia fragment monumentalnej budowli zbudowanej na planie elipsy. Budowla jest częściowo zrujnowana, nie ma prawej części. Składa się ona z ustawionych na sobie na czterech poziomach szeregu łuków architektonicznych. Czwarty poziom, najwyższy i ostatni, nie ma struktury łuków, jest zabudowany i pokryty niewielkimi zdobieniami. Przez łuki na trzecim poziomie przebija światło. Budowla ma kolor żółto‑piaskowy. Po prawej stronie budowli widać fragment wysokiego drzewa przypominającego cis. Niebo jest jasne i raczej bezchmurne.

RVV6D5aAUeURn

Zdjęcie z lotu ptaka przedstawia malowniczą plażę położoną w zatoczce, którą otaczają skały porośnięte u szczytu lasem. Woda ma kolor lazurowy. W pobliżu brzegu przycumowane są białe żaglówki ze spuszczonymi żaglami. Na plaży pokrytej jasnokremowym piaskiem widać drobniutkie ciemne punkciki – najprawdopodobniej to ludzie, oraz duży brązowy statek przypominający wrak. Na trzecim planie, za skałami widoczne jest szaroniebieskie morze, a po lewej stronie kadru – fragment kolejnej skały.

R1IKAfslYIcCj

Zdjęcie przedstawia neon Festiwalu Filmowego w Cannes, który pełni funkcję witacza ustawionego przy drodze. Zdjęcie wykonano w nocy, neon świeci na żółto. Zamocowany jest na ażurowej prostokątnej tablicy. Po jego lewej stronie i u dołu są gwiazdy, a w prawej części umieszczony jest napis CANNES z charakterystycznym dla tego festiwalu listkiem. U dołu tablicy jest napis: BIENVENUE AU FESTIWAL DE CANNES, który oznacza WITAMY NA FESTIWALU W CANNES.

R12ia7gZyWyKl

Zdjęcie przedstawia 3 półmiski z jedzeniem sfotografowanym z góry. Półmiski są białe, ułożone na nich jedzenie jest wielokolorowe i różnorodne, wygląda apetycznie. Są na nich między innymi: pokrojone warzywa (ogórki, pomidory, buraki, papryka, cebula i sałata), różnego rodzaju pieczywo, sosy, serki i pasty. Półmiski ustawione są na drewnianym blacie. U góry zdjęcia widoczny jest fragment pojemnika z serwetkami jednorazowymi w kolorze beżowym.

Wymień jak najwięcej walorów turystycznych Europy Południowej.

RQGXYhUf5kNc8

(Uzupełnij).

Pokaż podpowiedź#15537cwhite

Pokaż podpowiedź

Zwróć uwagę zarówno na walory przyrodnicze, jak i kulturowe.

Pokaż odpowiedź#15537cwhite

Pokaż odpowiedź

Do walorów przyrodniczych zaliczamy:

odpowiedni klimat; rzeźbę terenu (Góry Dynarskie); linię brzegową; obecność wód powierzchniowych, np. jezior, rzek; atrakcyjne plaże (plaża na wyspie Zakintos); możliwości uprawiania sportów wodnych; występowanie ciekawej flory i fauny.

Do walorów kulturowych zaliczamy:

zabytki architektoniczne (Predjamski Zamek, Koloseum); zabytki techniki i działalności gospodarczej (neony); starówki; muzea i galerie sztuki, skanseny; miejsca związane ze sławnymi ludźmi; miejsca kultu religijnego; imprezy kulturalne; kuchnię (na przykład kuchnia grecka); centra handlowe.

Europa Południowa obejmuje państwa znajdujące się w basenie Morza Śródziemnego, Portugalię oraz Bułgarię. Więcej informacji na temat Europy południowej i jej środowiska przyrodniczego oraz kultury śródziemnomorskiej i turystyki znajduje się w e‑materiałach „Europa Południowa - cechy środowiska przyrodniczego” oraz „Europa Południowa - kultura śródziemnomorska, turystyka”.

Klimat Europy Południowej to klimat podzwrotnikowy wilgotny, określany jako śródziemnomorski. Na obszarze Europy Południowej lato trwa około 6 miesięcy, jest bardzo suche, natomiast zima, która również trwa około 6 miesięcy jest obfita w opady.

Wybrane klimatogramy z obszaru Europy Południowej

R9SoSygtWYu5Y

Klimatogram dla Porto prezentujący za pomocą wykresu słupkowego opady w danym miesiącu oraz za pomocą wykresu liniowego średnie temperatury. W prawym górnym rogu informacja. Średnie opady – tysiąc dwieście osiemdziesiąt pięć milimetrów. Średnia temperatura – piętnaście i jedna dziesiąta stopnia Celsjusza. Przybliżone wartości opadów w poszczególnych miesiącach: styczeń – sto pięćdziesiąt pięć milimetrów; luty – sto pięć milimetrów; marzec – sto dwadzieścia jeden milimetrów; kwiecień – sto dwadzieścia trzy milimetry; maj – sto trzy milimetry; czerwiec – czterdzieści dwa milimetry; lipiec – dwadzieścia pięć milimetrów; sierpień – trzydzieści jeden milimetrów; wrzesień – sześćdziesiąt dziewięć milimetrów; październik – sto siedemdziesiąt pięć milimetrów; listopad – sto sześćdziesiąt sześć milimetrów; grudzień – sto sześćdziesiąt pięć milimetrów. Przybliżone wartości temperatur w poszczególnych miesiącach: styczeń – dziewięć stopni; luty – dziesięć stopni; marzec – dwanaście stopni; kwiecień – czternaście stopni; maj – szesnaście stopni; czerwiec – dziewiętnaście stopni; lipiec – dwadzieścia jeden stopni; sierpień – dwadzieścia jeden i pół stopnia; wrzesień – dwadzieścia stopni; październik – siedemnaście stopni; listopad – dwanaście i pół stopnia; grudzień – dziesięć stopni.

RvloqyvU8Kly8

Klimatogram dla Cannes prezentujący za pomocą wykresu słupkowego opady w danym miesiącu oraz za pomocą wykresu liniowego średnie temperatury. W prawym górnym rogu informacja. Średnie opady – siedemset sześćdziesiąt pięć milimetrów. Średnia temperatura – czternaście i pół stopnia Celsjusza. Przybliżone wartości opadów w poszczególnych miesiącach: styczeń – osiemdziesiąt milimetrów; luty – sześćdziesiąt siedem milimetrów; marzec – sześćdziesiąt siedem milimetrów; kwiecień – osiemdziesiąt pięć milimetrów; maj – pięćdziesiąt siedem milimetrów; czerwiec – trzydzieści osiem milimetrów; lipiec – szesnaście milimetrów; sierpień – dwadzieścia pięć milimetrów; wrzesień – osiemdziesiąt osiem milimetrów; październik – sto trzydzieści dwa milimetry; listopad – sto sześćdziesiąt milimetrów; grudzień – dziewięćdziesiąt pięć milimetrów. Przybliżone wartości temperatur w poszczególnych miesiącach: styczeń – siedem stopni; luty – siedem stopni; marzec – dziewięć stopni; kwiecień – dwanaście i pół stopnia; maj – szesnaście i pół stopnia; czerwiec – dwadzieścia jeden stopni; lipiec – dwadzieścia trzy i pół stopnia; sierpień – dwadzieścia trzy i pół stopnia; wrzesień – dziewiętnaście i pół stopnia; październik – szesnaście stopni; listopad – jedenaście stopni; grudzień – siedem i pół stopnia.

Klimat śródziemnomorski sprzyja rozwojowi specyficznych gatunków roślin, które przystosowały się do kilkumiesięcznego okresu suszy. Są to m.in drzewa i krzewy, których liście są twarde, skórzaste i pokryte woskiem, aby ograniczyć straty wody. Drzewa, krzewy i zarośla w klimacie śródziemnomorskim są wiecznie zielone. Gatunkami dominującymi w tym klimacie są dąb ciernisty, oleander, cyprys, dzikie oliwki, jałowiec czy pistacja. Wiele roślin w Europie Południowej posadzonych jest w celach ozdobnych lub do uzyskania cienia. Bardzo charakterystyczne dla Europy Południowej są uprawy drzew oliwnych, winorośli, figowców, kasztanów jadalnych oraz drzew cytrusowych, takich jak drzewka pomarańczy, drzewka cytrynowe i drzewka mandarynki.

Oprócz krzewów i drzew w Europie Południowej uprawia się rośliny, których owoce lub części używane są na domowych stołach wszystkich Europejczyków i nie tylko, np.: wawrzyn dający liść laurowy, majeranek, rozmaryn, szałwia, bazylia, koper włoski czy tymianek i wiele innych.

Dla Europy Południowej charakterystyczną formą roślinności jest makia. Formacja ta powstała w wyniku działalności człowieka. Kształtuje się ona w miejscach po usuniętych lasach twardolistnych. Makia składa się z ok. 30 gatunków roślin. Są to m.in. dąb ciernisty i ostrolistny, chruścina jagodna. Dla makii bardzo charakterystyczny jest silny aromat spowodowany występowaniem w niej roślin wydzielających duże ilości olejków eterycznych.

Roślinność Europy Południowej

Raourhg6Iu7Le

Fotografia krzewu oleandra. Gęste, długie, grube liście z lekkim połyskiem. Pośrodku wyrastają w gronach bogate jasnoróżowe kwiaty o średnicy kilku centymetrów.

R1KUASdrKzZjE

Zdjęcie przedstawia krajobraz Toskanii. Żwirowa droga, wzdłuż której co kilka metrów rosną wysokie, ciemnozielone cyprysy. Po bokach rżysko na polach uprawnych. Na drugim planie wzniesienie, a na nim dom. W tle rozległy, pofalowany krajobraz pól uprawnych o złotożółtej barwie.

RXvQrqsCv6TmY

Na zdjęciu dzika oliwka. Jest to masywne drzewo o grubym pniu o średnicy ponad jednego metra. Wyrasta z niego kilka grubych konarów, a z nich bardzo duża ilość drobnych gałęzi gęsto pokrytych małymi listkami.

RicRG5S8Fp6KH

Na zdjęciu sad drzew pistacjowych. Są kilkumetrowej wysokości, z pnia o szerokości około trzydziestu centymetrów na wysokości około metra wyrasta po kilka cieńszych gałęzi, które u góry kończą się drobnymi gałązkami pokrytymi gęsto zielonymi liśćmi.

RYTM0CnV5XQUW

Wzgórze gęsto pokryte bujnymi, zielonymi krzewami. Gdzieniegdzie roślinność trawiasta oraz skały.

RsblYixX87aY5

Fotografia urwiska nad brzegiem morza. Płaski teren pokryty niskimi, gęstymi krzewami z kwitnącymi białymi kwiatami. Na drugim planie ruiny latarni morskiej, z której została jedynie dolna część. W dalszej części rozległe morze.

RyUEB0sIvSEB3

Na zdjęciu fragment drzewa mandarynkowego. Gałęzie gęsto pokryte grubymi, ciemnozielonymi liśćmi. Na gałęziach duża ilość dojrzałych, pomarańczowych mandarynek. Na drugim planie pozostałe mandarynkowe drzewa i wzniesienie.

Oprócz sprzyjających turystyce warunków naturalnych w Europie Południowej zaczątki miały wysoko rozwinięte kultury, po których do dziś pozostały wspaniałe zabytki. Europa Południowa przyciąga rocznie ponad 220 mln turystów dzięki rozwiniętej infrastrukturze turystycznej i niepowtarzalnemu folklorowi tego obszaru.

Wybrane zabytki Europy Południowej

R7ty2tKLXhI6j

Fotografia przedstawiająca ogromny secesyjny kościół. Fasada sprawia wrażenie organicznej za sprawą wielu bogatych, dekoracyjnych elementów wokół okien oraz na ścianach. Bardzo duża liczba detali, po prawej stronie znajduje się kilka zdobionych, wysokich, spiczastych wież. Konstrukcja w trakcie budowy, dookoła rozstawione żurawie.

RIKo4iz5vq4Js

Fotografia przedstawia budowlę na planie elipsy. Budowla jest częściowo zrujnowana, nie ma prawej części. Składa się ona z ustawionych na sobie na czterech poziomach szeregu łuków architektonicznych. Czwarty poziom, najwyższy i ostatni, nie ma struktury łuków, jest zabudowany i pokryty niewielkimi zdobieniami. Budowla ma kolor żółto‑piaskowy. Dookoła asfaltowa droga.

R1J2MfeEMOoYz

Zdjęcie lotnicze przedstawiające panoramę miasta. Bardzo gęsta zabudowa, najczęściej budynki w kolorze białym. Na drugim planie morze i pasmo wzniesień. Pośrodku miasta zadrzewione wzniesienie, na którym znajdują się starożytne kamienne świątynie, na czele z Partenonem.

R1FTgKOmTzXrB

Fotografia jednego z weneckich kanałów. Ma kilka metrów szerokości, po bokach fasady kamienic. Nad kanałem kamienny mostek, a na nim liczna grupa turystów. Po prawej stronie, na pierwszym planie, zacumowane gondole. W jednej z nich siedzi gondolier z kapeluszem na głowie.

Ciekawostka

Bardzo popularne w krajach Europy Południowej są długie, piaszczyste wybrzeża. Wiele z nich ma swoje nazwy, np. w Hiszpanii: costa (Costa del Sol, Costa Blanca, Costa Brava itd.), a we Włoszech, Chorwacji, Grecji czy Francji - riwiery (np. Riwiera Francuska - Lazurowe Wybrzeże).

RpGl2QgzzGEi8

Zdjęcie przedstawia Lazurowe Wybrzeże. Połowę kadru zajmuje ciemnoniebieska woda, przecięta od prawej strony kadru betonowym murkiem bądź molo prowadzącym od brzegu, na którego końcu stoi latarnia. Nabrzeże jest oddalone i widoczne na drugim planie. Za raczej wąskim pasmem plaży rozciąga się widok na miasteczko z jasnymi budynkami przeplatanymi terenami zielonymi. W tle widać góry i jasnoniebieskie bezchmurne niebo.

2. Infrastruktura turystyczna w Europie Południowej

Atrakcyjność turystyczna danego miejsca zależy także od infrastruktury turystycznej, czyli obiektów i instytucji, które umożliwiają turystom korzystanie z walorów turystycznych.

Do infrastruktury turystycznej zalicza się także biura podróży, a także instytucje zajmujące się utrzymaniem zabytków czy plaż. W większości państw Europy Południowej jest ona dobrze rozwinięta.

3. Atrakcje turystyczne Europy Południowej

Ciepły klimat, bogate walory krajobrazowe, odmienność kulturowa oraz wiele zabytków, sięgających nawet czasów starożytnych, sprawiają, że bardzo często odwiedzanymi miejscami są miasta Europy Południowej. Poniższa mapa przedstawia najwybitniejsze przyrodnicze i kulturowe walory turystycznewalory turystycznewalory turystyczne Europy Południowej.

RcnuRXL7R3zyJ

Ilustracja przedstawia mapę Europy Południowej i jej najwybitniejsze walory krajoznawcze. Na mapie sygnaturami zaznaczono sześć miast, które są wielkimi ośrodkami europejskiej kultury. Są to: Madryt, Rzym, Florencja, Wenecja, Ateny i Stambuł. Czerwonymi kółkami oznaczono ośrodki kulturowe, są to mniejsze miasta na terenie Europy Południowej. Zielonymi trójkątami zaznaczono obiekty przyrodnicze, są to np. Doana W Hiszpanii Etna i Wezuwiusz we Włoszech czy Olimp w Grecji. Ośrodki kulturowe i obiekty przyrodnicze opisane są w legendzie: z walorami wpisanymi na Listę Światowego Dziedzictwa Przyrodniczego i Kulturowego UNESCO. Dodatkowo fioletowymi trójkącikami oznaczono miejsca, w których znajdowały się jedne z siedmiu cudów starożytnego świata, są to Olimpia Posąg Zeusa w Grecji i Efez (Świątynia Artemidy), Halikarnas (Mauzoleum) i Rodos (Kolos) w Turcji.

Wybrane atrakcje turystyczne Europy Południowej

R1JWU7qVqtVDp

Zdjęcie przedstawia Parthenon – zachowane fragmenty budowli w kolorze piaskowym, złożonej z masywnych kolumn. Budowla jest na planie prostokąta. Budowla nie ma dachu ani ścian. Przez przestrzenie między kolumnami widać niebo. Zdjęcie wykonano z żabiej perspektywy. Niebo jest pogodne, z niewielkimi chmurami.

Rd9TEjK34nf6c

Zdjęcie przedstawia kanał między budynkami. Woda w kanale ma kolor zielony. Po lewej stronie znajduje się budynek w kolorze ceglastym z oknami mającymi otwarte okiennice. Tuż przy brzegu przepływa gondola ze stojącym na niej gondolierem ubranym w bluzkę w czerwono‑białe paski i słomkowy kapelusz z czerwoną tasiemką, której końce leżą na jego plecach. Po prawej stronie budynek biało‑beżowy. W centralnej części zdjęcia widać biały kamienny mostek, który przechodzi nad kanałem. Ma on delikatne zdobienia z małymi kolumnami wkomponowanymi w balustradę. Pod mostem widać płynącą w stronę fotografującego gondolę. W tle błękitne, bezchmurne niebo i fragment wieży w kolorze beżowym.

R14WHVjZxLJ3C

Zdjęcie przedstawia wulkan Wezuwiusz. Na pierwszym planie ciemnogranatowe morze. Na drugim planie, przy brzegu widoczne są zabudowania w jasnych kolorach (bardzo małe na zdjęciu). Za nimi trzy zielono‑szaro‑grafitowe wzniesienia różnej wielkości. W tle jasno‑szaro‑niebieskie bezchmurne niebo, które zajmuje połowę kadru.

R1bEwfMg9XJlB

Zdjęcie przedstawia zachodnią fasadę katedry. Utrzymana jest ona w kolorze żółtym i piaskowym. Ma ona dwie średniowieczne wieże udekorowane bogatymi, późnobarokowymi zdobieniami rzeźbiarskimi. Na ich szczytach znajdują się krzyże. W górnej części fasady widoczne są figury świętych i płaskorzeźba herbu Santiago. Widać bardzo dużo mniejszych wieżyczek o funkcjach ozdobnych oraz spore okna. Do wejścia prowadzą cztery ciągi schodów. Wejście poprzedza kruchta, przy których stoją dwie figury. Pomiędzy nimi drzwi z krzyżem. Po bokach fasady znajduje się niższe zabudowanie w stylu romańskim z małymi oknami i pomarańczowym, lekko spadzistym dachem.

RLvxCNXleAGR9

Zdjęcie z lotu ptaka przedstawia dużą twierdzę średniowieczną Carcassonne z architekturą w stylu romańskim. Otoczona jest ona podwójnym murem obronnym z półokrągłymi wieżami przy drugim murze. Wewnątrz twierdzy znajduje się bardzo dużo budynków w gęstej zabudowie w kolorze piaskowym i jasnobrązowym z pomarańczowymi dachami. Są tu warownie, bazylika i zamek. Na drugim planie widoczne są pola uprawne w kolorze zielonym i gdzieniegdzie żółtym z pojedynczymi gospodarstwami. W tle góry i niebieskie niebo.

R1NEx2dmPEIEp

Na zdjęciu teatr na świeżym powietrzu, amfiteatr wbudowany w naturalne zagłębienie terenu. Widownia znajduje się po lewej stronie zdjęcia w wyższych rzędach z płyt kamiennych. Cztery pierwsze rzędy tworzą szaro‑stalowe, podobne do współczesnych krzesła. Widownia ma kształt półkola, w którego środku znajduje się orchestra – półokrągły plac między sceną a widownią z szarą podłogą, która przypomina klepisko. Scena znajduje się po prawej stronie zdjęcia, niemal w centrum. Ma kolor jasnobeżowy, kamienny. Prowadzą na nią czterostopniowe schodki. Na tyłach sceny widoczne są ściany i korytarze z cegły. Część amfiteatru i widowni pokrywa metalowe rusztowanie. W kolejnym planie dalsza zabudowa teatru oraz gęsta roślinność ¬¬– zielone drzewa. W tle góry i niebieskie niebo pokryte białymi chmurami.

R1WMjNNjDCc5K

Zdjęcie przedstawia skalisty krajobraz nad morzem. Wysoki skalisty brzeg i białe fale rozbijające się o skały. Niebieskie morze zlewa się z linią horyzontu i niebem.

R11C6OYkIP703

Na zdjęciu zrobionym z lotu ptaka w centralnej części znajduje się Plac Świętego Piotra. Na pierwszym planie widoczne są piaskowe, ceglaste, jasnozielone i jasnobrązowe dachy domów. Gęsta zabudowa miejska otacza plac, który znajduje się w centrum zdjęcia. Plac jest prostopadłym owalem, który od strony zachodniej za pośrednictwem części w kształcie trapezu otwiera się na fasadę budynku będącego bazyliką, a od strony wschodniej wychodzi na drogę prowadzącą w głąb miasta, w stronę rzeki. W centralnej części placu jest wysoka kolumna, od której rozchodzą się namalowane na ziemi białe promienie przypominające drogę. Wokół kolumny narysowany jest okrąg. Plac otacza biała kolumnada zbudowana także na planie owalu. W tle góry i szaro‑niebieskie niebo.

4. Rola turystyki w gospodarce Europy Południowej

Region Europy Południowej jest jednym z najchętniej odwiedzanych przez turystów z całego świata. Turystyka odgrywa tam bardzo dużą rolę, zwłaszcza we Francji (choć nie jest ona zaliczana do krajów Europy Południowej mimo swojego położenia w basenie Morza Śródziemnego), w Hiszpanii i we Włoszech, co przekłada się na liczbę zagranicznych turystów i wpływy do budżetu tych państw. Daje to możliwość pracy miejscowej ludności, np. w hotelach, sklepach, restauracjach, muzeach czy biurach podróży. Warto jednak zaznaczyć, że bardzo dobrze rozwinięte i dochodowe są tam inne działy gospodarki.

Gra edukacyjna

Podsumowanie

• Państwa położone nad Morzem Śródziemnym to najpopularniejszy cel turystyki na świecie i w Europie.

• Przyrodniczymi walorami turystycznymi Europy Południowej są m.in.: ciepłe, suche, słoneczne i długie lata, ciepłe morze z przejrzystą wodą oraz piękne krajobrazy.

• Kulturowymi walorami turystycznymi Europy Południowej są: zabytki pochodzące ze starożytności, średniowiecza i nowożytności (w tym chrześcijańskie, muzułmańskie i żydowskie), piękne starówki miast, kuchnia śródziemnomorska, liczne festiwale i wiele innych.

• W Europie Południowej jest bardzo dobrze rozwinięta infrastruktura turystyczna, m.in. baza noclegowa, baza gastronomiczna, obiekty sportowo‑rekreacyjne czy dostępność transportowa.

• Turystyka odgrywa bardzo ważną rolę w krajach Europy Południowej: wpływa na dochody ludności, tworzy miejsca pracy.

Słownik

Ćwiczenia

Ćwiczenie 5

Na podstawie poniższego diagramu klimatycznego (klimatogramu) dla Aten podaj dwa walory turystyczne Europy Południowej związane z klimatem.

RWLydkp2MrV6A

Ilustracja przedstawia diagram klimatyczny dla Aten. Ma on formę wykresu słupkowego. Po lewej stronie oznaczona jest na czerwono oś temperatury w stopniach Celsjusza od 0 do 40 stopni co 10 stopni. Wyniki temperatury na diagramie także konsekwentnie oznaczone są kolorem czerwonym. Na dole diagramu jest podział na dwanaście miesięcy oznaczonych cyframi rzymskimi – każdy miesiąc ma swój pomiar. Po prawej stronie narysowana jest oś opadów podanych w milimetrach od 0 do 200 milimetrów, co 50 milimetrów – oznaczenie za pomocą niebieskich słupków. Informacja u góry wykresu – opady roczne 403 milimetry. W styczniu średnia temperatura wynosiła 10 stopni, a wysokość opadów 58 milimetrów. W lutym średnia temperatura wynosiła 12,5 stopnia, a wysokość opadów 40 milimetrów. W marcu średnia temperatura wynosiła 16 stopni, a wysokość opadów 45 milimetrów. W kwietniu średnia temperatura wynosiła 22 stopnie, a wysokość opadów 10 milimetrów. W maju średnia temperatura wynosiła 27 stopni, a wysokość opadów 15 milimetrów. W czerwcu średnia temperatura wynosiła 29 stopni, a wysokość opadów 8 milimetrów. W lipcu średnia temperatura wynosiła 28 stopni, a wysokość opadów 3 milimetry. W sierpniu średnia temperatura wynosiła 27 stopni, a wysokość opadów 3 milimetry. We wrześniu średnia temperatura wynosiła 24 stopnie, a wysokość opadów 10 milimetrów. W październiku średnia temperatura wynosiła 17 stopni, a wysokość opadów 49 milimetrów. W listopadzie średnia temperatura wynosiła 14 stopni, a wysokość opadów 50 milimetrów. W grudniu średnia temperatura wynosiła 10,5 stopnia, a wysokość opadów – 52 milimetry.

R1G76xPTA0VcR

(Uzupełnij).

Pokaż podpowiedź

Weź pod uwagę temperaturę powietrza i ilość opadów atmosferycznych w sezonie letnim.

Pokaż klucz odpowiedzi

Wysoka temperatura powietrza latem. Bardzo niska suma opadów atmosferycznych latem.

Ćwiczenie 6

Na podstawie poniższych zdjęć podaj wskaż trzy przyrodnicze i trzy pozaprzyrodnicze walory turystyczne Europy Południowej.

R1LJy1QRPtRUa

Fotografia zrobiona ze wzniesienia przedstawia miasteczko położone nad zatoczką górskiego jeziora bądź morza. Po jednej stronie są budynki widziane z góry z czerwonymi i pomarańczowymi dachami. Po drugiej stronie zatoki, przez którą można przejść mostem, także widać budynki, a za nimi wysokie skały. W tle, po drugiej stronie wody delikatne pagórki i niebieskie niebo z białymi chmurami.

RJMVaBVOon0i6

Zdjęcie przedstawia wąską uliczkę z wysokimi budynkami najprawdopodobniej mieszkalnymi. Budynki są stylowymi kamienicami. Zapada zmrok i palą się światła nad wejściami do budynków. W uliczce stoi restauracja. Stoliki nakryte są czerwonymi, białymi i czerwono‑białymi obrusami oraz sztućcami i kieliszkami. Nad stolikami są białe parasole ogrodowe. Przy jednym ze stolików siedzą zwróceni ku sobie kobieta i mężczyzna.

R3N1hZnZNwGKM

Zdjęcie przedstawia miasto nad wodą. Na pierwszym planie znajdują się kwitnące na ciemnoróżowo krzewy. Na drugim planie czerwone dachy budynków o jasnych, piaskowych murach, dość gęsta zabudowa. Na trzecim planie widać wodę, być może to morze z pojedynczymi wysepkami porośniętymi na zielono. Kolor wody jest intensywnie niebieski. Niebo jest jasnoniebieskie, bezchmurne.

R18GMPOmqcdlI

Zdjęcie przedstawia plac miejski, w którego centrum stoi starożytna budowla. Ma ona trzyrzędowy portyk z wysokimi kolumnami z porządku korynckim, prostym gzymsem. Wieńczy go tympanon z inskrypcją M AGRIPPA L F COS TERTIVM FECIT. Budowla ma kolor piaskowo‑szary. Po obu stronach budowli znajdują się stojące obok siebie rzędy niezbyt wysokich stylowych kamienic. Przed budynkiem na placu stoi dorożka z koniem i mężczyzna odwrócony tyłem do obiektywu. Jest pogodny dzień, niebo jest niebieskie z białymi kłębiastymi chmurami.

Wskaż trzy przyrodnicze i trzy pozaprzyrodnicze walory turystyczne Europy Południowej.

R16fcqmTXG96Q

R1N3dF9B8PAQv

Wykres do ćwiczenia nr 7

Notatnik

Bibliografia

Kurek W. (red.), Turystyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.

Włodarczyk B., Przestrzeń turystyczna. Istota, koncepcje, determinanty rozwoju, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2009.

World Data Bank

http://www.unwto.org

https://www.unesco.org/en