Audiobook
Co zrobił Max Planck
Wysłuchaj informacji o naukowych dokonaniach Plancka. Następnie wykonaj zaproponowane ćwiczenia i polecenia.
Wskaż właściwe uzupełnienie podstawowych faktów z życia fundatora nagrody Nobla.
{Adolf} {Albert} {#Alfred} Nobel urodził się {na przełomie XVIII i } {#w pierwszym ćwierćwieczu} {w drugim ćwierćwieczu} {w trzecim ćwierćwieczu} XIX wieku, w {Danii} {Finlandii} {Niemczech} {Norwegii} {Rosji} {#Szwecji}.
Dzieciństwo i młodość, w sumie ponad dwadzieścia lat, spędził z rodziną {w Szwecji} {we Francji} {w Niemczech} {w Stanach Zjednoczonych} {#w Rosji}.
W międzyczasie wyjeżdżał do pozostałych wymienionych krajów, by studiować i nabierać praktyki w zakresie inżynierii chemicznej. Najtrafniejszym określeniem zawodu i drogi życiowej A. Nobla to {chemik-teoretyk} {chemik-inżynier} {#chemik-wynalazca oraz przedsiębiorca} {przedsiębiorca}.
Nagrodę za wybitne osiągnięcia w pięciu dziedzinach (z początku nie było nagrody w dziedzinie {chemii} {#ekonomii} {fizjologii i medycyny} {fizyki} {literatury} {działalności na rzecz pokoju}) Nobel ustanowił w {1874 r., po skumulowaniu odpowiedniego majątku} {w 1890 r., na kilka lat przed śmiercią} {#w swoim testamencie, otwartym w 1896 r.}{w 1905 r., po wysypie wielkich odkryć w
zakresie chemii i fizyki z przełomu wieków}.
Wyszukaj w dostępnych źródłach informacje oraz różne ciekawostki o nagrodzie Nobla. Wybierz zagadnienie, które uznasz za najciekawsze, pogłęb swoje poszukiwania i przygotuj na ten temat krótką notatkę, kilkuslajdową prezentację lub plakat.
Możesz wykorzystać poniższe pomysły:
Zasady nominowania kandydatów do nagrody w każdej z dziedzin (nie są one jednakowe!) i przyznawania samej nagrody;
Przebieg ceremonii wręczania nagrody – czy jest taki sam we wszystkich dyscyplinach?
Jaki jest finansowy wymiar nagrody Nobla? Czy i jak zmieniał się on od początku jej przyznawania?
W jakich latach nie przyznawano nagrody w poszczególnych dziedzinach i z jakiego powodu?
Ile nagrodzono kobiet a ile mężczyzn w poszczególnych dziedzinach? Czy proporcje te zmieniają się w czasie, np. z dekady na dekadę?
Jakie są widełki wiekowe nagrodzonych (najstarszy laureat i najmłodszy)? Czy widełki te są istotnie różne w poszczególnych dziedzinach?
Nobel ustanowił nagrody nie tylko w obszarze nauk przyrodniczych, czyli dziedzinach bliskich jego wykształceniu i działalności (chemia, fizjologia i medycyna oraz fizyka). Jakie osobiste powody mogły skłonić go do ustanowienia nagrody także w dwóch dziedzinach odległych od przyrodoznawstwa? Jakie spekulacje prowadzi się na temat pominięcia matematyki wśród nagradzanych dziedzin?