Czynniki handlu międzynarodowego można podzielić na cztery grupy – są to czynniki strukturalne, koniunkturalne oraz polityczne i techniczno-ekonomiczne. Do pierwszej grupy zalicza się te uwarunkowania, które odpowiadają na pytanie, czy dany kraj ma czym handlować na rynku międzynarodowym – jakie posiada surowce, czy potrafi je odpowiednio wydobywać i składować, ale także przetwarzać i transportować. W tym aspekcie ważne są też uwarunkowania klimatyczne oraz częstotliwość występowania klęsk i kataklizmów. Do drugiej grupy zalicza się czynniki bardziej podatne na chwilowe zmiany, czyli na przykład występowanie kryzysów gospodarczych oraz relacje między państwami. Trzecią grupę stanowią czynniki polityczne czy też instytucjonalne. Handel międzynarodowy jest zawsze wynikiem przyjętej w kraju polityki, ustroju politycznego i społecznego, jak również poziomu liberalizacji gospodarki. Czwartą grupę stanowią uwarunkowania techniczne i ekonomiczne – poziom handlu międzynarodowego uzależniony jest bowiem od rozwoju technologicznego państwa. W tym zakresie istotny jest szybki przepływ informacji między krajami, poziom komunikacji, w tym także rozwój transportu. To wszystko warunkuje intensywność wymiany handlowej. Dostęp do nowoczesnych technologii i środków transportu znacznie skraca czas wymiany, wpływając na jej intensywność i koszty. Duże znaczenie ma tutaj poziom rozwoju lotnictwa i niezbędnej w tym zakresie infrastruktury. Co jeszcze warunkuje poziom handlu międzynarodowego? Miedzy innymi automatyzacja produkcji i dostępność nowych technik sprzedaży, co wpływa na zwiększenie wolumenu dóbr poddanych wymianie międzynarodowej.