Badamy odmiany literatury popularnej
Scenariusz zajęć
III etap edukacyjny, język polski
Temat: Badamy odmiany literatury popularnej
Treści kształcenia:
II. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela.
2. Analiza. Uczeń:
8) rozpoznaje odmiany gatunkowe literatury popularnej: powieść lub opowiadanie obyczajowe, przygodowe, detektywistyczne, fantastycznonaukowe, fantasy.
Cele operacyjne:
Uczeń:
Redaguje sformalizowaną wypowiedź pisemną,
Rozwija sprawność współdziałania w grupie,
Rozpoznaje elementy konstrukcyjne utworu,
Wykorzystuje i przetwarza informacje.
Nabywane umiejętności:
Uczeń:
Analizuje definicje pod kątem właściwego przyporządkowania do pojęcia,
Prezentuje kreatywne nastawienie do wypowiedzi pisemnej,
Porównuje własne zdanie z opinią interlokutorów.
Kompetencje kluczowe:
Porozumiewanie się w języku ojczystym,
Umiejętność uczenia się,
Kompetencje społeczne i obywatelskie.
Środki dydaktyczne:
Kartki, kolorowe flamastry,
Sprzęt multimedialny: komputer, ewentualnie podłączony do telewizora projektor multimedialny/tablica interaktywna,
Zasoby multimedialne: filmy „W świecie książki Kwiat kalafiora”, „Poznajcie Hobbita”, „Był raz pewien wynalazca…”.
Metody nauczania:
Problemowa: rozmowa kierowana,
Praktyczne: ćwiczenia redakcyjne, praca z tekstem,
Eksponujące: film, prezentacja.
Formy pracy:
Zbiorowa,
Grupowa zróżnicowana.
Przebieg zajęć:
Etap wstępny
Nauczyciel prosi uczniów, aby przeprowadzili krótką rozmowę z kolegą/koleżanką z ławki, dotyczącą ostatnio przeczytanej książki. Dzieci dzielą się informacjami na ten temat i rozmawiają przez chwilę o swoich preferencjach czytelniczych: opowiadają fragmenty fabuły, opisują bohaterów. Chętni opowiadają na forum klasy o swoich lekturach; pozostali przy wsparciu i pomocy nauczyciela próbują zaklasyfikować książkę, o której mowa, do znanego im gatunku.
Etap realizacji
Nauczyciel uruchamia projekcję filmową (zasób multimedialny) z aktorską interpretacją fragmentów powieści: obyczajowej, fantastycznonaukowej i fantasy. Podczas projekcji zapisuje na tablicy wyżej wymienione gatunki literackie.
Zadaniem uczniów jest odgadnięcie, do którego gatunku literatury popularnej można zaliczyć tekst prezentowany we fragmencie filmu. Wstępne, intuicyjne przyporządkowanie dokonuje się przez wpisanie przy odpowiednim słowie, zapisanym wcześniej na tablicy, numeru prezentowanego fragmentu filmowego.
Uczniowie zostają podzieleni na trzy grupy. W każdej z nich należy wyznaczyć korektora, który będzie czuwał nad poprawnością odpowiedzi udzielanych przez konkurencyjne zespoły, łącznika i osobę dbającą o przestrzeganie limitów czasu pracy. Zadaniem zespołów jest sporządzenie notatki w formie tabeli i wpisanie do niej cech charakterystycznych dla danego gatunku powieści popularnej. Uczniowie powinni mieć możliwość wielokrotnego odtwarzania filmu z zasobu multimedialnego (fragmenty scen z interpretacją aktorską tekstów mają służyć jako materiał źródłowy do pracy grupowej). Potem lider pierwszej grupy odczytuje charakterystykę powieści obyczajowej, lider grupy drugiej – fantastycznonaukowej, trzeciej – fantasy. Po każdym wystąpieniu prezentera korektorzy mogą uzupełniać wiadomości, odczytując cechy, które nie pojawiły się w prezentacji kolegi z innego zespołu.
Po zakończeniu omawiania zadania łącznicy grupowi otrzymują od nauczyciela tajny komunikat (na kartce lub „na ucho”). Każda z grup ma napisać opowiadanie należące do innego gatunku. Nauczyciel wyznacza 10 minut na wykonanie zadania i prosi „czasopilnowaczy” grupowych o poinformowanie kolegów o upływie czasu przeznaczonego na napisanie pracy na 3 minuty przed jego zakończeniem.
Etap końcowy
Łącznicy grupowi oddają gotowe teksty nauczycielowi, który przydziela je innym zespołom i zleca zadanie domowe. Polega ono na wypisaniu cech charakterystycznych danego tekstu i rozpoznaniu odmiany gatunkowej.
Dodatkowo:
Chętni uczniowie mogą przeczytać w całości jedną z książek prezentowanych w zasobie multimedialnym fragmentarycznie i napisać jej recenzję.
