Baśń o księciu, który odnalazł studnię, czyli dzieje Małego Księcia

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

  • zna główne wątki świata przedstawionego Małego Księcia,

  • zgłębia zagadnienie wątku psychologicznego.

b) Umiejętności

Uczeń potrafi:

  • przedstawić dzieje Małego Księcia, wypunktować poszczególne etapy jego wędrówki,

  • wskazać i opisać osoby, które bohater napotkał na swojej drodze,

  • omówić i porównać świat dorosłych oraz dzieci,

  • wyjaśnić znaczenie pojęcia alegoria, wskazując na jego realizację w utworze Saint- Exupéry’ego,

  • sformułować samodzielnie wnioski z lekcji.

2. Metoda i forma pracy

Praca indywidualna, analiza tekstu Małego Księcia, nauczanie sytuacyjne, pogadanka, praca w grupach.

3. Środki dydaktyczne

Egzemplarze powieści Mały Książę Antoine de Saint- Exupéry’ego, karty pracy ucznia.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

  1. Nauczyciel zapisuje temat i wyjaśnia go. Informuje, który z elementów świata przedstawionego będzie omawiany na lekcji, co w utworze epickim mogą budować wydarzenia. Przypomina również znaczenie pojęć fabuła, akcja.

  2. Uczniowie w oparciu o kartę pracy określają wątki świata przedstawionego Małego Księcia:

    1. realistyczny: pilot i katastrofa lotnicza na pustyni

    2. baśniowy: Mały Książę i jego wędrówka po planetach

    3. psychologiczny: nadrzędny wobec dwu pierwszych - mówi o dojrzewaniu Małego Księcia

  3. Prowadzący proponuje, by skoncentrować się na wątku psychologicznym jako punkcie wyjścia dla ukazania najważniejszych etapów w życiu bohatera.

b) Faza realizacyjna

  1. Następnie prosi o sporządzenie planu najważniejszych wydarzeń z życia Małego Księcia:

  1. Życie na planecie B12.

  2. Wędrówka po sąsiednich planetach.

  3. Na Ziemi.

  4. Powrót na własną planetę.

  1. Aby uświadomić popularność i znaczenie motywu wędrówki, nauczyciel odwołuje się do wiedzy uczniów z zakresu lektur podejmujących tę tematykę: W pustyni i w puszczy, Przygody Koziołka Matołka, Don Kichote, mitologia grecka: Demeter i Kora, Orfeusz i Eurydyka, Odyseusz i Penelopa, Biblia: Kain, Abraham, syn marnotrawny.

  2. Następnie prosi uczniów o opis doświadczeń Małego Księcia, ze szczególnym zwróceniem uwagi na to, jakie motywy i powody skłoniły Małego Księcia do rozpoczęcia wędrówki oraz kogo i co poznał w jej trakcie.

  1. Nauczyciel dzieli klasę na kilkuosobowe zespoły, których zadaniem będzie przedstawienie wizyt tytułowego bohatera u mieszkańców sześciu planet. Mają przedstawić swoje wnioski w tabeli zamieszczonej w karcie pracy ucznia:

ŚWIAT DOROSŁYCH

ŚWIAT DZIECI

Król: dbałość o autorytet, pewność siebie, chęć rozkazywania, zakłamanie (gdyż żądza władzy była tak silna, iż okłamywał samego siebie), sztywna etykieta, egoizm.

Niechęć do rozkazywania i sądzenia, chęć poświęcenia czasu i uwagi innym, szczerość, spontaniczność.

Próżny: pyszny, pozbawiony samokrytyki, żądny uwielbienia i posłuchu.

Dobroć i altruizm, skromność.

Pijak: żyjący bez przyjaciół, wyizolowany, zamknięty we własnym świecie moralnej degradacji.

Poszukiwanie przyjaciela, radosny, uśmiechnięty (głównie przez uśmiech, człowiek może przełamać swą samotność i wejść w najbardziej bezpośredni kontakt z drugim człowiekiem), wierny ideałom („Tylko dzieci wiedzą, czego szukają”).

Bankier (biznesmen): zainteresowanie dla liczb, kult pieniądza, schematyczne widzenie człowieka przez pryzmat bogactwa, żądza posiadania dóbr materialnych, brak szacunku i zainteresowania dla piękna, pragmatyzm.

Świeżość spojrzenia, szacunek dla piękna (zachody słońca), fantazja (obrazek narratora), marzycielstwo.

Latarnik: bezwzględne podporządkowanie się rozkazom, pracoholizm, równocześnie poczucie odpowiedzialności za innych.

Poczucie wolności.

Geograf (starszy pan): lenistwo, pseudonaukowość, symulowanie uczoności, wywyższanie się ponad innych.

Stała dociekliwość i ciekawość.

c) Faza podsumowująca

Nauczyciel prosi o przeczytanie zamieszczonych w karcie pracy wniosków. Wyjaśnia terminy zaznaczone tłustym drukiem. Wnioski: Mały Książę to utwór ukazujący oceniające spojrzenie dziecka na świat współczesny. W karykaturalny sposób objawia opozycję pomiędzy wyobraźnią dziecka a pragmatyzmem dorosłych. Mieszkańcy planet to alegorie zamkniętych w sobie, absurdalnych, ludzkich sposobów życia: sprawowania władzy, próżności. Stąd dedykacja: „Leonowi Werth’owi, gdy był małym chłopcem”. Poświęca ten utwór Werth’owi, ponieważ jest jego najlepszym przyjacielem.

5. Bibliografia

A. de Saint‑Exupéry, Mały Książę, przeł. Jan Szwykowski, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1998.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

  1. Wskazanie wątków świata przedstawianego Małego Księcia.

  1. realistyczny:…………………………………………………………………………

  2. baśniowy:……………………………………………………………………………

  3. psychologiczny:………………………………………………………………………

Plan najważniejszych wydarzeń z życia Małego Księcia.

  1. Życie na planecie B12.

  2. Wędrówka po sąsiednich planetach.

  3. Na Ziemi.

  4. Powrót na własną planetę.

  1. Wizyty u mieszkańców sześciu planet i ich znaczenie.

ŚWIAT DOROSŁYCH

ŚWIAT DZIECI

Król:

Próżny:

Pijak:

Bankier (biznesmen):

Latarnik:

Geograf (starszy pan):

  1. Wnioski: Mały Książę to utwór ukazujący oceniające spojrzenie dziecka na świat współczesny. W karykaturalny sposób objawia opozycję pomiędzy wyobraźnią dziecka a pragmatyzmem dorosłych. Mieszkańcy planet to alegorie zamkniętych w sobie, absurdalnych, ludzkich sposobów życia: sprawowania władzy, próżności. Stąd dedykacja: „Leonowi Werth’owi, gdy był małym chłopcem”. Poświęca ten utwór Werth’owi, ponieważ jest jego najlepszym przyjacielem.

b) Zadanie domowe

  1. Zastanów się nad powodami rozczarowań Małego Księcia, których doświadczył w trakcie wizyt na kolejnych planetach

  2. Odszukaj w utworze fragmenty poświęcone nauce lisa.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

To trzecia lekcja z cyklu poświęconego analizie Małego Księcia, realizowana w klasie III gimnazjum – w klasie integracyjnej.

R1DvfAQa24xRe

Pobierz załącznik

Plik PDF o rozmiarze 119.17 KB w języku polskim
RKtyVz3c0ERgk

Pobierz załącznik

Plik DOC o rozmiarze 31.50 KB w języku polskim