Podstawowym obowiązkiem pracownika jest przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, w szczególności stosowanie środków ochrony zbiorowej, a także używanie przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego. Ich zapewnienie należy do podstawowych obowiązków pracodawcy. Pracodawca ma też obowiązek organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy.

Środki ochrony zbiorowej przeznaczone są do jednoczesnej ochrony grupy ludzi, w tym pojedynczych osób, przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami występującymi pojedynczo lub łącznie w środowisku pracy. Są to rozwiązania techniczne stosowane w pomieszczeniach pracy, maszynach i innych urządzeniach. Takimi środkami są m.in. osłony lub urządzenia, które np. zapobiegają dostępowi do stref niebezpiecznych, zapobiegają naruszeniu normalnych warunków pracy maszyn i innych urządzeń technicznych.
Do grupy środków ochrony zbiorowej zalicza się także np.:

  • rusztowania robocze i ochronne,

  • siatki chroniące przed upadkiem z wysokości,

  • balustrady i pomosty robocze.

Środki ochrony indywidualnej to wszelkie środki noszone lub trzymane przez pracownika w celu jego ochrony przed jednym lub większą liczbą zagrożeń związanych z występowaniem niebezpiecznych lub szkodliwych czynników w środowisku pracy, w tym również wszelkie akcesoria i dodatki przeznaczone do tego celu.

Na stanowisku elektryka stosuje się środki ochrony:

  • słuchu np. wkładki, nauszniki, hełmy przeciwhałasowe,

  • wzroku np. okulary ochronne,

  • dróg oddechowych np. sprzęt oczyszczający powietrze z zanieczyszczeń i z zapyleń,

  • osobistej np. odzież ochronna, hełmy ochronne, kombinezony, fartuchy, bluzy, spodnie, buty, rękawice elektroizolacyjne.

RdGR6PI572Lcp
Ilustracja interaktywna przedstawia środki ochrony stosowane na stanowisku elektryka. Na ilustracji znajdują się kolejno grafiki od lewej strony od góry: żółty kask ochronny, odblaskowa kurtka robocza z szarymi odblaskowymi pasami oraz czarnymi pasami, czarne nauszniki ochronne, czarne skórzane buty ochronne z szarą podeszwą i pomarańczowo-czarnymi sznurowadłami, poniżej znajdują się od lewej strony: odblaskowe spodnie robocze z szarymi odblaskowymi pasami oraz czarnymi pasami, przezroczyste okulary ochronne z czarną oprawką u góry, czerwone gumowe rękawice ochronne, przezroczysta przyłbica z czarną oprawką u góry, żółty drążek izolacyjny teleskopowy, czerwony drążek izolacyjny, ciemnoniebieski fartuch elektrostatyczny. Na planszy znajdują się punkty, po których kliknięciu pojawia się ramka z tekstem. Każdy z elementów ilustruje fotografia.
  1. Kask: Przemysłowy kask ochronny. Wentylowany, dobrze widoczny, regulowany paskiem przesuwanym z izolacją elektryczną, zgodny z obowiązującymi normami. Zadaniem przemysłowych kasków ochronnych jest ochrona użytkownika przed niebezpiecznymi urazami głowy.
  2. Spodnie: Przedni zamek mosiężny.
  3. Spodnie: Podwójne szwy na taśmach ostrzegawczych.
  4. Spodnie: Kieszeń dolna z patką na narzędzia.
  5. Spodnie: Dwie kieszenie z przodu i jedna na piersiach.
  6. Drążek izolacyjny teleskopowy: Teleskopowy drążek izolacyjny służy do obsługi elektroenergetycznych urządzeń. Przeznaczony jest on głównie do zakładania i zdejmowania uziemiaczy.
  7. Drążek izolacyjny: Uniwersalny drążek izolacyjny przeznaczony jest do obsługi elektroenergetycznych urządzeń niskiego napięcia i średniego napięcia do 20kV. Drążek izolacyjny  służy do ochrony przed porażeniem elektrycznym przez odizolowanie użytkownika od urządzeń elektroenergetycznych będących pod napięciem.
  8. Osłona twarzy: Osłona twarzy zapewnia ochronę przed kropelkami cieczy, wyrzutem stopionego metalu oraz przed wyładowaniem łuku elektrycznego.
  9. Rękawice ochronne: Rękawice ochronne do pracy przy urządzeniach pod napięciem. Zapewniają ochronę do 1000 V. Grubość 1 mm.
  10. Okulary ochronne: Okulary ochronne z poliwęglanu, przeznaczone do ochrony oczu.
  11. Fartuch elektrostatyczny: Fartuch elektrostatyczny idealny do stosowania w obszarach zagrożonych elektrycznością statyczną, a dzięki przewodzeniu materiału zapobiega gromadzeniu się ładunków statycznych pozwalając na odprowadzenia ich do ziemi.
  12. Obuwie ochronne: Buty ochronne skórzane, posiadające elektrostatyczną podeszwę wykonaną z podwójnej gęstości warstwy poliuretanu. Wytrzymałe, odporne na przebicia.
  13. Nauszniki ochronne: Nauszniki  z elementami metalowymi chronią słuch przed przekraczającym normy hałasem.
  14. Kurtka: Taśmy ostrzegawcze przyszyte podwójnymi szwami na klatce piersiowej, ramionach i barkach.
  15. Kurtka: Zapewnia ochronę przed wieloma zagrożeniami, w tym przed ciepłem, ogniem, środkami chemicznymi, łukiem elektrycznym oraz ryzykami występującymi w trakcie spawania.
Środki ochrony stosowane na stanowisku elektryka
Źródło: GroMar Sp. z o.o., Środki ochronne, licencja: CC BY-SA 3.0. Obrazy: pixabay.com, pexels.com, unsplash.com.

Ilustracja interaktywna przedstawia środki ochrony stosowane na stanowisku elektryka. Na ilustracji znajdują się kolejno grafiki od lewej strony od góry: żółty kask ochronny, odblaskowa kurtka robocza z szarymi odblaskowymi pasami oraz czarnymi pasami, czarne nauszniki ochronne, czarne skórzane buty ochronne z szarą podeszwą i pomarańczowo‑czarnymi sznurowadłami, poniżej znajdują się od lewej strony: odblaskowe spodnie robocze z szarymi odblaskowymi pasami oraz czarnymi pasami, przezroczyste okulary ochronne z czarną oprawką u góry, czerwone gumowe rękawice ochronne, przezroczysta przyłbica z czarną oprawką u góry, żółty drążek izolacyjny teleskopowy, czerwony drążek izolacyjny, ciemnoniebieski fartuch elektrostatyczny. Na planszy znajdują się punkty, po których kliknięciu pojawia się ramka z tekstem. Każdy z elementów ilustruje fotografia.

  1. Kask: Przemysłowy kask ochronny. Wentylowany, dobrze widoczny, regulowany paskiem przesuwanym z izolacją elektryczną, zgodny z obowiązującymi normami. Zadaniem przemysłowych kasków ochronnych jest ochrona użytkownika przed niebezpiecznymi urazami głowy.

  2. Spodnie: Przedni zamek mosiężny.

  3. Spodnie: Podwójne szwy na taśmach ostrzegawczych.

  4. Spodnie: Kieszeń dolna z patką na narzędzia.

  5. Spodnie: Dwie kieszenie z przodu i jedna na piersiach.

  6. Drążek izolacyjny teleskopowy: Teleskopowy drążek izolacyjny służy do obsługi elektroenergetycznych urządzeń. Przeznaczony jest on głównie do zakładania i zdejmowania uziemiaczy.

  7. Drążek izolacyjny: Uniwersalny drążek izolacyjny przeznaczony jest do obsługi elektroenergetycznych urządzeń niskiego napięcia i średniego napięcia do 20kV. Drążek izolacyjny  służy do ochrony przed porażeniem elektrycznym przez odizolowanie użytkownika od urządzeń elektroenergetycznych będących pod napięciem.

  8. Osłona twarzy: Osłona twarzy zapewnia ochronę przed kropelkami cieczy, wyrzutem stopionego metalu oraz przed wyładowaniem łuku elektrycznego.

  9. Rękawice ochronne: Rękawice ochronne do pracy przy urządzeniach pod napięciem. Zapewniają ochronę do 1000 V. Grubość 1 mm.

  10. Okulary ochronne: Okulary ochronne z poliwęglanu, przeznaczone do ochrony oczu.

  11. Fartuch elektrostatyczny: Fartuch elektrostatyczny idealny do stosowania w obszarach zagrożonych elektrycznością statyczną, a dzięki przewodzeniu materiału zapobiega gromadzeniu się ładunków statycznych pozwalając na odprowadzenia ich do ziemi.

  12. Obuwie ochronne: Buty ochronne skórzane, posiadające elektrostatyczną podeszwę wykonaną z podwójnej gęstości warstwy poliuretanu. Wytrzymałe, odporne na przebicia.

  13. Nauszniki ochronne: Nauszniki  z elementami metalowymi chronią słuch przed przekraczającym normy hałasem.

  14. Kurtka: Taśmy ostrzegawcze przyszyte podwójnymi szwami na klatce piersiowej, ramionach i barkach.

  15. Kurtka: Zapewnia ochronę przed wieloma zagrożeniami, w tym przed ciepłem, ogniem, środkami chemicznymi, łukiem elektrycznym oraz ryzykami występującymi w trakcie spawania.