Biografie romantyczne: Adam Mickiewicz i Juliusz Słowacki
Biografie romantyczne: Adam Mickiewicz i Juliusz Słowacki
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń zna biografię Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego.
b) Umiejętności
Uczeń potrafi wskazać, przytoczyć główne fakty z życia pisarzy.
2. Metoda i forma pracy
Dyskusja, praca z całą klasą, praca samodzielna uczniów.
3. Środki dydaktyczne
Książki zawierające informacje dotyczące Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego oraz zdjęcia portretów obu wieszczy.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel podaje uczniom temat lekcji i wprowadza ich w zagadnienia dotyczące lekcji.
b) Faza realizacyjna
Nauczyciel dyktuje uczniom biografię Adama Mickiewicza, a następnie biografię Juliusza Słowackiego (załącznik 1). Uczniowie zapisują obie biografie w zeszycie.
Następnie nauczyciel prosi, aby uczniowie przejrzeli dokładnie obie biografie i spróbowali określić podobieństwa między nimi. Na temat podobieństw można przeprowadzić dyskusję.
c) Faza podsumowująca
Nauczyciel dyktuje treść zadania domowego (załącznik 2).
5. Bibliografia
Literatura polska, red. I. Rzepkowska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1997.
6. Załączniki
a) Biografie wieszczów
Załącznik 1.
ADAM MICKIEWICZ
Urodził się w 1798 roku w Zaosiu (lub Nowogródku) – niewielkim miasteczku litewskim.
Gdy ma 14 lat, umiera mu ojciec, a w kilka lat później matka.
Studiuje na Uniwersytecie Wileńskim.
Jako dziewiętnastolatek tworzy z grupa przyjaciół Towarzystwo Filomatów, czyli miłośników nauki. W tym samym czasie pisze swoje pierwsze wiersze.
W wieku dwudziestu jeden lat poznaje podczas wakacji Marię Wereszczakównę.
Powstaje pierwsze ważne dzieło – „Oda do młodości”. Mickiewicz ma wtedy zaledwie dwadzieścia dwa lata.
Pisze „ Ballady i romanse”, a rok później, gdy ma zaledwie dwadzieścia pięć lat, ukazują się „Dziady” (Część II i IV) oraz powieść poetycka „Grażyna”.
Zostaje aresztowany i pół roku spędza w klasztorze bazylianów w Wilnie, który tymczasowo zamieniono w więzienie. Po procesie filomatów zostaje skazany na osiedlenie w Rosji.
Pisze bajki i wiersze, m.in. „Niepewność” – jeden z najpopularniejszych wierszy miłosnych.
W wieku dwudziestu ośmiu lat, przebywając w Rosji, pisze „Sonety krymskie”, a w dwa lata później w Petersburgu ukazuje się „Konrad Wallenrod”.
Kiedy wybucha powstanie listopadowe Mickiewicz przebywa akurat w Rzymie. W kwietniu opuszcza stolicę Włoch i udaje się do Polski. Niestety przybywa zbyt późno, by móc przedostać się do stolicy.
O powstaniu pisze w wierszach: „Śmierć pułkownika”, „Reduta Ordona”, „Pieśń żołnierza”, „Nocleg”.
W wieku trzydziestu czterech lat przybywa do Drezna, gdzie powstają „Dziady. Część III”.
Dwa lata później ukazuje się „Pan Tadeusz”. Poeta żeni się z Celiną Szymanowską.
Jest profesorem literatury łacińskiej w Lozannie, a rok później profesorem literatur słowiańskich w College de France w Paryżu.
W wieku pięćdziesięciu lat organizuje w Rzymie legion polski do walki z Austrią – jednym z państw zaborców.
Jako dziennikarz międzynarodowej „Trybuny Ludów” we Francji popada w niełaskę władz francuskich.
W wieku pięćdziesięciu siedmiu lat udaje się do Turcji, by tworzyć legion do walki z Rosją.
Umiera 26 listopada 1855 roku w Konstantynopolu. Funkcjonują dwie wersje dotyczące śmierci wieszcza: - zmarł na cholerę lub został otruty przez przeciwników politycznych.
Zostaje pochowany pod Paryżem, a w 1890 roku jego ciała przeniesiono na Wawel.
Adam Mickiewicz miał sześcioro dzieci, spośród których syn Władysław został opiekunem dzieł ojca.
Juliusz Słowacki
Urodził się w 1809 roku w Krzemieńcu (dziś miasto to należy do Ukrainy).
Przeżywa śmierć ojca w wieku pięciu lat. Matka ponownie wychodzi za mąż.
W wieku trzynastu lat poznaje Adama Mickiewicza.
W wieku szesnastu lat rozpoczyna studia na Wydziale Nauk Moralnych i Politycznych Uniwersytetu Wileńskiego.
W wieku dwudziestu lat wyjeżdża do Warszawy. Podczas powstania listopadowego pisze „ Hymn”, „Odę do wolności”, „Kulik”. W czwartym miesiącu powstania opuszcza Warszawę i udaje się do Paryża.
W wieku dwudziestu dwu‑dwudziestu czterech lat zwiedza Europę (Francja, Anglia, Szwajcaria) i tworzy poezję.
W Paryżu ukazuje się dramat „Kordian”. Słowacki ma wtedy dwadzieścia pięć lat.
W wieku dwudziestu siedmiu lat rozpoczyna swoją najdłuższą podróż, której ślady znajdujemy między innymi w „Podróży do Ziemi Świętej z Neapolu”, „Ojcu zadżumionych”.
Podczas kolejnych podróży pisze poemat „Anhelli”, dramat „Balladyna”, wiersz „Testament mój”, i kolejne dwa dramaty; „Mazepa” i „Lilla Weneda” oraz wiersz – dodatek do „Lilii Wenedy” pt. „Grób Agamemnona”.
W noc wigilijną bierze udział w przyjęciu na cześć Mickiewicza, podczas którego dochodzi do pojedynku poetyckiego obu wieszczów.
Pisze poemat „Beniowski”.
Ma trzydzieści trzy lata, gdy godzi się z Adamem Mickiewiczem.
Ukazują się dramaty: „Sen srebrny Salomei” i „Ksiądz Marek” oraz tragikomedia „Fantazy”.
W nocy z 20 na 21 kwietnia 1845 roku ma wizję ogromnego ognia nad głową. Podczas wizji ze strachu modli się o litość do Boga.
Rozpoczyna pracę nad poematem „Król‑Duch”.
Po dwudziestoletniej rozłące z matką jedzie do Polski i spotyka się z nią we Wrocławiu.
Lata rozłąki zaowocowały tomem wspaniałych „Listów do matki”.
Po trzech miesiącach wyjeżdża z polski i wraca do Paryża, gdzie ciężko choruje.
Umiera na gruźlicę 3 kwietnia 1849 roku w wieku zaledwie czterdziestu lat.
Pogrzeb odbywa się na cmentarzu Montmarte w Paryżu.
W 1927 roku zostaje pochowany na Wawelu obok Mickiewicza – „by królom był równy” (słowa, jakie wygłosił podczas mowy pogrzebowej Józef Piłsudski).
b) Zadanie domowe
Załącznik 2.
Naucz się jednej z dwóch podanych biografii, abyś potrafił ją zaprezentować na kolejnej lekcji.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak