Bo w życiu należy kochać, współczuć i cierpieć

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

• zna elementy świata przedstawionego w utworze literackim,

• wie, skąd pochodził i jak przebiegał obrzęd dziadów,

• wie, jakie są zasady pracy w grupie.

b) Umiejętności

Uczeń potrafi:

• czytać ze zrozumieniem tekst literacki,

• wyszukać elementy świata przedstawionego,

• znaleźć informacje w tekście,

• odczytać przesłanie moralne w utworze literackim,

• wskazać przysłowia odzwierciedlające sens prawd moralnych,

• stworzyć plakat, przekładając tworzywo literackie na plastyczne,

• współpracować w grupie.

2. Metoda i forma pracy

Praca z tekstem, heureza, praca w grupie, ćwiczenia redakcyjne, wykład.

3. Środki dydaktyczne

Tekst literacki, karta pracy, brystol, materiały plastyczne.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Lekcję rozpoczyna przypomnienie treści II części Dziadów A. Mickiewicza. Nauczyciel objaśnia wyrazy niezrozumiałe. Potem w formie krótkiego wykładu przedstawia specyfikę obrzędu dziadów. Proponuje wspólne ustalenie elementów świata przedstawionego w przeczytanym utworze.

b) Faza realizacyjna

1. Nauczyciel informuje uczniów, że zadaniem klasy będzie stworzenie na podstawie dramatu A. Mickiewicza plakatów, których tematem ma być prezentacja duchów przybyłych na obrzęd dziadów.

2. Nauczyciel dzieli klasę na trzy zespoły, każdy zajmuje się innym duchem. Zadanie polega na zredagowaniu opowiadania o historii jego życia, ustaleniu, za co został ukarany, na czym polega jego kara, jakiej przestrogi udziela żywym. (załącznik 1)

3. Uczniowie w zespołach dzielą się na mniejsze grupy, które zajmują się opracowaniem poszczególnych zagadnień.

4. Zespoły zapisują na arkuszach brystolu opracowane przez siebie zagadnienia, rozplanowują przestrzeń plakatu, opracowują go plastycznie.

5. Przedstawiciele poszczególnych zespołów prezentują efekty pracy.

c) Faza podsumowująca

Uczniowie podzieleni na czteroosobowe grupy wypisują przysłowia, powiedzenia i złote myśli egzemplifikujące ważność miłości, cierpienia i współczucia w ludzkim życiu. (załącznik 2)

5. Bibliografia

1. Bernacka D., Od słowa do działania, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2001.

2. Mickiewicz A., Dziady cz. II i IV, Biblioteka Wysyłkowa, Lublin 2001.

3. Nowacki T., O metodzie projektów, Wydawnictwo CODN, Warszawa 1999.

6. Załączniki

Karta pracy ucznia

załącznik 1.

Zespół 1

1. Zredagujcie krótkie opowiadanie, w którym przedstawicie historię życia Aniołków.

2. Ustalcie:

• za co Aniołki zostały ukarane,

• na czym polegała ich kara,

• o co proszą zebranych na dziadach,

• jakiej przestrogi udzielają żywym?

Opracowany materiał przedstawcie w formie plakatu. Pamiętajcie, że plakat powinien być przejrzysty, estetyczny i ciekawie rozplanowany.

Zespół 2

1. Zredagujcie krótkie opowiadanie, w którym przedstawicie historię życia Zosi.

2. Ustalcie:

• za co Zosia została ukarana,

• na czym polegała jej kara,

• o co prosi zebranych na dziadach,

• jakiej przestrogi udziela żywym?

Opracowany materiał przedstawcie w formie plakatu. Pamiętajcie, że plakat powinien być przejrzysty, estetyczny i ciekawie rozplanowany.

Zespół 3

1. Zredagujcie krótkie opowiadanie, w którym przedstawicie historię życia Widma.

2. Ustalcie:

• za co Zły Pan został ukarany,

• na czym polegała jego kara,

• o co prosi zebranych na dziadach,

• jakiej przestrogi udziela żywym?

Opracowany materiał przedstawcie w formie plakatu. Pamiętajcie, że plakat powinien być przejrzysty, estetyczny i ciekawie rozplanowany.

załącznik 2.

W poszczególne rubryki tabeli wpiszcie przysłowia, powiedzenia, sentencje, obrazujące słuszność poszczególnych stwierdzeń.

7. Czas trwania lekcji

2 × 45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Przed lekcją nauczyciel powinien polecić uczniom przyniesienie na zajęcia materiałów do prac plastycznych.