Budowa atomu – jądro i elektrony

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

• wie, jak zbudowany jest atom pierwiastka,

• wie, co to są i jakie mają cechy cząstki elementarne (protony, neutrony, elektrony),

• rozumie, jaki jest związek między liczbą protonów i elektronów w atomie danego pierwiastka,

• wie, jaka jest maksymalna liczba elektronów w powłokach elektronowych.

b) Umiejętności

Uczeń:

• potrafi określić liczbę protonów, neutronów i elektronów w atomie pierwiastka, gdy znane są liczby atomowa i masowa,

• umie narysować planetarny (pełny i uproszczony) model atomu pierwiastka, gdy znane są liczby atomowa i masowa.

2. Metoda i forma pracy

Praktyczna – ćwiczenia uczniowskie, słowna - naprowadzająca, aktywizująca – gry dydaktyczne.

3. Środki dydaktyczne

Encyklopedia chemiczna, słownik chemiczny

Pisaki, farby, arkusze papieru

Karty pracy ucznia

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i uświadamia im cele zajęć. Przed lekcjami nauczyciel przygotowuje kartki z tekstem zawartym w karcie pracy (załącznik 1).

b) Faza realizacyjna

1. Nauczyciel wyjaśnia uczniom, jak będzie wyglądała ich praca na lekcji.

2. Każda grupa sporządza notatki na temat jednego pojęcia, korzystając z różnych źródeł:

grupa I – atom

grupa II – jądro

grupa III – proton

grupa IV – elektron

grupa V – neutron

grupa VI – nukleon

3. Każda grupa wykonuje plakat przedstawiający daną cząstkę w sposób najbardziej interesujący, humorystyczny i zrozumiały.

4. Każda grupa przedstawia swoje pojęcie również w sposób opisowy, np.:

Jestem malutkim elektronem – najmniejszym z cząstek elementarnych. Krążę sobie wokół jądra atomowego po powłokach elektronowych lub orbitach. Mimo, że jestem taki malusieńki, to mam masę. Równa się ona 1\1840 u. Jestem naładowany ujemnie (-1). Beze mnie nie zaszłaby żadna reakcja chemiczna. Gdy mieszkam na ostatniej powłoce, tzw. walencyjnej, nazywam się elektron walencyjny.

5. Nauczyciel wyjaśnia uczniom następujące pojęcia i zagadnienia:

elektrony walencyjne,

liczba masowa A,

liczba atomowa Z,

związek między liczbą protonów i elektronów w atomie danego pierwiastka,

maksymalna liczba elektronów w powłokach elektronowych.

6. Uczniowie wykonują zadanie 18 ze strony 12 z zeszytu ćwiczeń.

c) Faza podsumowująca

1. Nauczyciel w formie konkursu podsumowuje pracę w grupach.

2. Uczniowie rozwiązują zadania z karty.

3. Po rozwiązaniu zadań grupy wymieniają się kartami z rozwiązanymi zadaniami.

4. Nauczyciel podsumowuje pracę w grupach i udziela wskazówek.

5. Bibliografia

1. Kulawik J., Kulawik T., Litwin M., Chemia dla gimnazjum, część 1, Nowa Era, Warszawa 2003.

2. Kulawik T., Litwin M., Ćwiczenia z chemii dla gimnazjum, część 1, Nowa Era, Warszawa 2003.

3. Kotecka J., Remin A., Powietrze, ćwiczenia z chemii z elementami fizyki dla gimnazjum, zeszyt 2, Nowa Era, Warszawa 2000.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

załącznik 1.

Uzupełnij i zapamiętaj.

1. Atomy to indywidua chemiczne zbudowane z następujących cząsteczek elementarnych: ......................., ..................... i ........................ .

2. W skład jądra atomowego wchodzą ........................... i ......................... .

3. Wokół jądra krążą ............................... .

4. Elektron jest najmniejszą cząstką elementarną, której masa równa się ................... , a ładunek jest .......................... .

5. Proton ma elementarny ładunek ............................. , a neutron ......................... .

Zadanie

Zadanie 2., str. 11. ze zbioru zadań

b) Zadanie domowe

Zadania 2‑5, str. 11 ze zbioru zadań.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak