Budowa i rola poszczególnych elementów układu pokarmowego
Scenariusz lekcji biologii
Osoba prowadząca: Izabela Kalisz
Nazwa i numer programu: program nauczania biologii w gimnazjum Wydawnictwo ŻAK,
DKW – 4014‑100/99.
Temat lekcji: Budowa i rola poszczególnych elementów układu pokarmowego.
Klasa I Ilość godzin: 1 godz.
Hasło programowe: Budowa i funkcje życiowe człowieka.
Zakres treści: Rola układu pokarmowego, funkcje poszczególnych elementów układu pokarmowego, rola enzymów w procesie trawienia, planowanie i wykonanie prostych doświadczeń z zakresu układu pokarmowego.
Cel główny: Poznanie budowy i funkcji układu pokarmowego.
Cele szczegółowe zajęć:
Uczeń:
wyjaśnia funkcje, jakie spełnia układ pokarmowy człowieka;
wymienia poszczególne narządy układu pokarmowego;
omawia rolę odcinków przewodu pokarmowego oraz gruczołów trawiennych;
porównuje funkcje poszczególnych odcinków przewodu pokarmowego;
korzysta z literatury oraz dotychczasowych wiadomości;
dostrzega potrzebę pogłębiania wiadomości z zakresu anatomii i funkcji układu pokarmowego;
zdaje sobie sprawę z tego, że poznanie budowy i funkcjonowania własnego organizmu potrzebne jest każdemu człowiekowi;
Umiejętności ponadprzedmiotowe: rozwój samodzielności uczniów przez działanie.
Metody: metody aktywizujące – stacje uczenia się, obserwacyjne – obserwacja zastępczych środków dydaktycznych.
Środki dydaktyczne: teksty źródłowe, plansza dydaktyczna „Budowa układu pokarmowego”, foliogram „Budowa i rola układu pokarmowego człowieka”, model tułowia człowieka, atlas anatomiczny, rzutnik pisma, karty pracy.
Literatura dla uczniów i nauczyciela:
Podręcznik oraz zeszyt ćwiczeń – klasa I gimnazjum;
Szkolny atlas anatomii;
Podstawy anatomii J. Chlebińskiej.
ZASADY PRACY UCZNIÓW:
W klasie znajdują się przygotowane stoły z odpowiednią ilością krzeseł – stacje uczenia się.
Na każdym stole leżą materiały dla uczniów np. atlasy anatomiczne, podręcznik anatomii, teksty źródłowe, rysunki.
Uczniowie otrzymują karty pracy, na których będą zaznaczać rozwiązania zadań z poszczególnych stacji.
Uczniowie przechodzą od stacji do stacji i rozwiązują zadania.
Każdy uczeń pracuje swoim indywidualnym rytmem.
Przebieg lekcji:
1. Faza wstępna:
sprawy organizacyjno‑porządkowe;
nawiązanie do nowego tematu:
Przekonamy się dziś, że między sposobem odżywiania się a prawidłowym funkcjonowaniem elementów układu pokarmowego istnieje ścisła zależność. Aby pokarm dotarł do komórek musi zostać poddany takim procesom jak:
rozdrobnienie
trawienie chemiczne
wchłanianie
sformułowanie i zapisanie nowego tematu;
podział na zespoły dwuosobowe;
ogólne omówienie problemu:
liczba stacji: 6,
dowolna kolejność wyboru stacji,
czas pracy przy danej stacji zależny od zespołu,
zróżnicowana liczba punktów do zdobycia w każdej stacji po zrealizowaniu zadań,
maksymalna ilość punktów do zdobycia: 28,
minimalna ilość punktów konieczna do zaliczenia: 15.
Numer stacji | Liczba punktów do zdobycia |
1 | 4 |
2 | 7 |
3 | 4 |
4 | 7 |
5 | 3 |
6 | 2 |
2. Faza realizacyjna
Wędrówka po stacjach:
Na poszczególnych stacjach nauczyciel rozkłada zadania. Zespoły otrzymują KARTĘ PRACY, na której zaznaczają wykonanie danego zadania. Nauczyciel informuje uczniów o tym, co znajduje się na każdej z sześciu stacji; oprowadza ich, dodając krótki komentarz.
Rozwiązywanie zadań:
Zespoły zgodnie ze swoimi możliwościami wybierają stacje. Rozwiązują zadania związane
z daną stacją uczenia się i umieszczają rozwiązanie w karcie pracy.
3. Faza podsumowująca:
Uczniowie prezentują efekty swojej pracy: rysunki, rozwiązania, odpowiedzi. Opowiadają, co było dla nich ważne, co sprawiło im trudności.
Nauczyciel nie wymaga szczegółowego rozliczenia z wykonanej pracy, nie ocenia podsumowania, ocenia natomiast efekty pracy. Ocena pracy uczniów.
Podanie pracy domowej:
Uzupełnij tabelę:
Nazwa enzymu | Narząd produkujący enzym | Działanie enzymu |
ptialina | ślinianki | |
żołądek | ||
żołądek | ||
lipaza | ||
trzustka | ||
amylaza | Rozkład węglowodanów |
Przeprowadź miniankietę na temat: Czym kierujesz się wybierając produkty żywnościowe?
Dla chętnych: ułóż rebus którego hasło brzmi „układ pokarmowy”.
UWAGA
Poszczególne stacje i karta pracy znajdują się w oddzielnym pliku.