Scenariusz dla nauczyciela
I. Opanowanie zagadnień z zakresu języka i funkcji plastyki; podejmowanie działań twórczych, w których wykorzystane są wiadomości dotyczące formy i struktury dzieła. Uczeń
1) wykazuje się znajomością dziedzin sztuk plastycznych: malarstwa, rzeźby, grafiki, architektury (łącznie z architekturą wnętrz), rysunku, scenografii, sztuki użytkowej dawnej i współczesnej (w tym rzemiosła artystycznego); rozumie funkcje tych dziedzin i charakteryzuje ich język; rozróżnia sposoby i style wypowiedzi w obrębie dyscyplin; zna współczesne formy wypowiedzi artystycznej, wymykające się tradycyjnym klasyfikacjom, jak: happening, performance, asamblaż; sztuka nowych mediów;
2) rozróżnia cechy i rodzaje kompozycji w naturze oraz w sztukach plastycznych (odnajduje je w dziełach mistrzów, a także w tworach i zjawiskach przyrody); tworzy różnorodne układy kompozycyjne na płaszczyźnie i w przestrzeni (kompozycje otwarte i zamknięte, rytmiczne, symetryczne, statyczne i dynamiczne); ustala właściwe proporcje poszczególnych elementów kompozycyjnych, umiejętnie równoważy kompozycję, wykorzystując kształt i kontrast form;
II. Doskonalenie umiejętności plastycznych – ekspresja twórcza przejawiająca się w działaniach indywidualnych i zespołowych. Uczeń:
6) stosuje różnorodne techniki plastyczne (proste techniki graficzne, rzeźbiarskie, malarskie, elementy obrazowania cyfrowego fotograficznego i z wykorzystaniem wybranych graficznych programów komputerowych);
III. Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu kultury plastycznej, jej narodowego i ogólnoludzkiego dziedzictwa kulturowego. Uczeń:
1) zna dziedzictwo kulturowe najbliższego otoczenia, wymienia zabytki i dzieła architektury (historycznej i współczesnej);
4) wymienia, rozpoznaje i charakteryzuje najważniejsze obiekty kultury wizualnej w Polsce, wskazuje ich twórców;
5) rozpoznaje wybrane, najbardziej istotne dzieła z dorobku innych narodów.
określać ramy czasowe klasycyzmu;
tworzyć różnorodne układy kompozycyjne na płaszczyźnie i w przestrzeni;
wyjaśniać pojęcie portyku, oraz potrafić wskazać go na budowli;
Klasycyzm
Budowle mieszkalne, wznoszone zależnie od potrzeb ludzi, różniące się przeznaczeniem i wystrojem, znane są nam od wieków. Powtarzający się sposób budowania i zdobienia definiował cechy charakterystyczne dla określonego stylu.
Klasycyzm to okres w sztuce, trwający od XVII do XIX w. Powstał pod wpływem fascynacji kulturą starożytnej Grecji i Rzymu. Rozwinął się w wielu krajach, również w Polsce, w czasie panowania ostatniego króla, Stanisława Augusta Poniatowskiego, wielkiego mecenasa sztuki. Król nie tylko znał się na sztuce, ale i sam tworzył, np. fasadęfasadę Pałacu w Łazienkach warszawskich. Fasada to przednia, reprezentacyjna część, którą widzimy stając przed każdym budynkiem.
Sztuka klasycyzmu wyróżnia się spokojem i harmonią, widocznymi w bryłach kościołów, pałaców oraz dworków. Wystrój ich fasad posiada charakterystyczne, podobne elementy. Plany budowli oparte są głównie na kwadracie, kolekole i prostokącie. Rysunek budynku przedstawiony jest na płaskiej powierzchni, tak, aby było widać kształt murów. W klasycyzmieklasycyzmie jest to plan, który posiada kształt koła lub kwadratu, z charakterystycznymi portykamiportykami. Portyk jest ozdobą fasady, którego część stanowią wysmukłe kolumny, a zamyka tympanontympanon
Przykłady budowli z portykiem
Zadania
Zapoznaj się ze zdjęciami obiektów sakralnych i świeckich.
Zrób zdjęcia budowli w okolicy, które posiadają cechy charakterystyczne dla klasycyzmu. Mogą to być całe budowle lub poszczególne elementy klasycystyczne.
W aplikacji miniPaint narysuj trzy elementy charakterystyczne dla okresu klasycyzmu.
Do pojęcia przyporządkuj definicję.
pionowa podpora o przekroju koła stosowana jako ozdobny element w architekturze np. podtrzymujący tympanon., część fasady najczęściej prowadząca do drzwi głównych budynku, wsparta na kolumnach., przednia, reprezentacyjna część budynku., trójkątne zwieńczenie kolumn w portyku znajdujące się między dwuspadzistym dachem.
Kolumna | |
Portyk | |
Tympanon | |
Fasada |
Słownik pojęć
przednia, reprezentacyjna część budynku.
kierunek w sztuce powszechny od połowy XVIII wieku do ok. 1830 r. wzorujący się na klasycznej sztuce Grecji i Rzymu. Dzieła sprawiają wrażenie ładu, symetrii i rytmu.
pionowa podpora o przekroju koła stosowana jako ozdobny element w architekturze np. podtrzymujący tympanon.
rysunek budynku przedstawiony na płaskiej powierzchni, tak aby było widać jaki kształt mają mury. W klasycyzmie jest to koło lub kwadrat.
część fasady najczęściej prowadząca do drzwi głównych budynku, wsparta na kolumnach.
trójkątne zwieńczenie kolumn w portyku znajdujące się między dwuspadzistym dachem.
Słownik pojęć został opracoawany na podstawie:
K. Zwolińska, Z. Malicki, Mały słownik terminów plastycznych, Wiedza Powszechna, Warszawa 1993.
Galeria dzieł sztuki
Bibliografia
J. A. Chrościcki, Andrzej Rottermund, Atlas architektury Warszawy, Arkady, Warszawa 1977
W. Szolginia, Architektura, Sigma NOT, Warszawa 1992
K. Zwolińska, Z. Malicki, Mały słownik terminów plastycznych, Wiedza Powszechna, Warszawa 1993.