Być prawdziwym przyjacielem - Irena Jurgielewiczowa "Ten obcy"

Scenariusz lekcji

1. Cele lekcji

   1. Wiadomości
      Uczeń:

      • zna treść powieści Ten obcy I. Jurgielewiczowej;

      • docenia rolę przyjaźni w życiu człowieka;

      • wie, jak poprawnie używać związków frazeologicznych związanych z przyjaźnią.

   2. Umiejętności
      Uczeń:

      • potrafi efektywnie pracować w grupie;

      • umie kulturalnie zabrać głos w dyskusji;

      • potrafi zacytować dzieło literackie dla poparcia swojego zdania;

      • posługuje się poprawną polszczyzną;

      • potrafi podjąć próbę oceny postaci;

      • poprawnie używa związków frazeologicznych związanych ze słowem przyjaźń;

      • potrafi pracować ze słownikami.

2. Metoda pracy

   • praca w grupach,

   • pogadanka,

   • praca z tekstem literackim,

   • „burza mózgów”.

3. Środki dydaktyczne

   • Słownik Języka Polskiego,

   • Słownik wyrazów bliskoznacznych,

   • Słownik frazeologiczny języka polskiego,

   • powieść Ten obcy.

4. Przebieg lekcji

   3. Faza przygotowawcza

      1. Sprawy organizacyjno - porządkowe:

         • sprawdzenie obecności;

         • sprawdzenie pracy domowej;

         • rozmowa na temat wrażeń uczniów po lekturze powieści Ten obcy;

         • podział uczniów na grupy.

      2. Podanie celu lekcji.

      3. Zapisanie tematu zajęć.

   4. Faza realizacyjna

      • Ćwiczenia leksykalne.
        Uczniowie:

        • wyszukują w Słowniku Języka Polskiego definicji wyrazu przyjaźń;

        • odszukują wyrazy bliskoznaczne do wyrazów przyjaźń, przyjaciel;

        • wypisują związki frazeologiczne z wyrazami: przyjaźń, przyjaciel.

        • zapisują notatki na tablicy i w zeszytach.

      • Rozmowa na temat roli przyjaźni życiu człowieka oraz tego, czym różni się przyjaźń prawdziwa od fałszywej.

      • Zapis notatki w formie niedokończonych zdań.

      • Uczniowie, pod kierunkiem nauczyciela, uzupełniają niedokończone zdania.

        • Prawdziwy przyjaciel to taki, który…
          (np. któremu można zaufać, nigdy nie zawiedzie, pomoże w trudnej sytuacji).

        • Fałszywy przyjaciel…
          (np. to taki, który nie działa bezinteresownie, jest obłudny, nie służy wsparciem w trudnej sytuacji).

        • Przyjaźń jest ważna, gdyż…
          (np. dzięki przyjaciołom nie jesteśmy samotni, stajemy się lepsi, możemy pomagać innym).

      • Odczytanie notatek.

      • Próba odpowiedzi na pytanie, jaką rolę w życiu bohaterów powieści I. Jurgielewiczowej odegrała przyjaźń. W jaki sposób główni bohaterowie: Zenek, Ula, Pestka, Marian i Julek zmienili się pod wpływem przyjaźni?
        (Uczniowie pracują w grupach, efekty pracy zapisują w tabeli na tablicy. Po sprawdzeniu przez nauczyciela i dokonaniu uzupełnień, przepisują notatkę do zeszytów).

   5. Faza podsumowująca

      • Sformułowanie wniosków końcowych.
        (Np. W życiu bohaterów powieści Ten obcy przyjaźń odgrywa bardzo ważną rolę. Dzięki niej stają się oni bardziej odpowiedzialni, nie czują się samotni, a także poprawiają swoje stosunki z dorosłymi.)

      • Sprawdzenie, czy uczniowie zapisali notatki zeszytach.

      • Podanie pracy domowej.

5. Bibliografia

   6. Ten obcy, I. Jurgielewiczowa, Nasza Księgarnia, Warszawa 1966;

   7. Słownik Języka Polskiego, pod red. M. Szymczaka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1978;

   8. Słownik wyrazów bliskoznacznych, pod red. M. Bańko, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005;

   9. Wielki słownik frazeologiczny PWN z przysłowiami, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005.

6. Załączniki

   10. Zadanie domowe
       Z którym z bohaterów powieści Ten obcy chciałbyś (-łabyś) się zaprzyjaźnić? Uzasadnij swoją wypowiedź.

7. Czas trwania lekcji
   45 minut