Być przyjacielem czy mieć przyjaciela – czyli czego trzeba nam do szczęścia?

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

• zna treść wiersza „Przyjaciele” A. Mickiewicza,

• rozumie znaczenie przysłowia „Prawdziwych przyjaciół poznajemy w biedzie”.

b) Umiejętności

Uczeń:

• potrafi wypowiadać się na tematy dotyczące przyjaźni,

• potrafi wyjaśnić morał wiersza „Przyjaciele”,

• potrafi zaprezentować swój punkt widzenia,

• doskonali umiejętność czytania ze zrozumieniem,

• efektywnie współpracuje z grupą.

2. Metoda i forma pracy

Elementy heurezy, dyskusja, inscenizacja, praca zbiorowa, praca w grupach, praca indywidualna.

3. Środki dydaktyczne

Magnetofon

Kaseta z nagraniem „Przyjaciół” A. Mickiewicza

Tekst wiersza „Być przyjacielem” Sary Bronzino

Podręczniki lub kartki z tekstem „Przyjaciół” A. Mickiewicza

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Powitanie. Sprawdzenie listy obecności.

b) Faza realizacyjna

1. Nauczyciel rozdaję losowo wybranym uczniom pocięty według zwrotek wiersz „Być przyjacielem” (http://adonai.pl/perelki/przyjazn).

2. Nauczyciel pyta uczniów o ich wrażenia po lekturze wiersza, co o nim sądzą.

3. Nauczyciel informuje, iż za chwilę puści z kaset nagranie innego wiersza na ten sam temat. Prosi, by zastanowili się, w jaki sposób mówi się w nim o przyjaźni oraz jak mogą wyglądać postaci, o których mowa, jak się zachowują.

4. Nauczyciel prosi o otworzenie podręczników tam, gdzie znajduje się wiersz A. Mickiewicza „Przyjaciele” w celu jego cichej lektury.

5. Nauczyciel wyłania chętnych do odegrania scenki do wiersza ( potrzebne role: narrator, Leszek, Mieszek, niedźwiedź)

6. Jeden lub dwa zespoły (w zależności od czasu) prezentują swoje wyobrażenia na temat zdarzenia z wiersza.

7. Nauczyciel prosi kogoś z reszty klasy o opowiedzenie własnymi słowami tego wydarzenia.

8. Nauczyciel pyta całą klasę o to, z jakim rodzajem przyjaźni mamy tu do czynienia. Czy autor dał dobry tytuł, czy uczniowie się z nim zgadzają.

9. Ponieważ najprawdopodobniej będą to odpowiedzi przeczące nauczyciel może wówczas zadać pierwszą część pracy domowej: Wymyślę inny, bardziej odpowiedni tytuł dla wiersza „ Przyjaciele”. Dyżurny zapisuje to na tablicy, a reszta uczniów przepisuje do zeszytów pod koniec lekcji wraz z 2 częścią pracy domowej.

10. Nauczyciel pyta uczniów, co sądzą na temat niedźwiedziego przysłowia” Prawdziwych przyjaciół poznajemy w biedzie”. Dlaczego niedźwiedź dał Mieszkowi taką właśnie odpowiedź. Jak nazwać taką wypowiedź? (morał – jeśli będą problemy z nazwaniem wówczas nauczyciel naprowadza uczniów, przypominając tę kategorię na przykładach, które poznały wcześniej)

11. Nauczyciel pyta o to, co według uczniów było dalej z Leszkiem i Mieszkiem, czy pozostali przyjaciółmi, co oni zrobili, by na miejscu bohaterów. – dyskusja.

12. Nauczyciel prosi wybranego ucznia o zapisanie na tablicy tematu lekcji: Być przyjacielem czy mieć przyjaciela – czyli czego trzeba nam do szczęścia?

13. Nauczyciel proponuje zastanowienie się nad tematem, nad tym, czy przyjaźń może być jednostronna. (Nawiązanie do tego, iż Leszek chciał mieć przyjaciela, ale - czy on sam nim był?) – dyskusja.

c) Faza podsumowująca

1. Nauczyciel prosi uczniów o narysowanie w zeszytach kręgu i wpisanie weń słów „Idealny przyjaciel” i wypuszczając z niego promienie wypisanie cech, jakimi powinna według nich odznaczać się taka osoba. Następnie kilka osób, które na przykład mają na sobie coś zielonego, czyta swoje wyobrażenia idealnego przyjaciela.

2. Nauczyciel prosi o przepisanie niedźwiedziego przysłowia pod rysunkiem oraz podaje 2 część pracy domowej.

3. Poszczególni uczniowie odpowiadają na pytanie zawarte w temacie lekcji.

5. Bibliografia

1. Bortnowski S., Jak uczyć poezji?, Stentor, Warszawa 1998.

2. Bronzino S. Być przyjacielem, strona internetowa: http://adonai.pl/perelki/przyjazn.

3. Nagajowa M., Słowo za słowem. Podręcznik do kształcenia literackiego i językowego dla klasy czwartej szkoły podstawowej, Wydaw. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2004.

4. Taraszkiewicz M., Jak uczyć lepiej, czyli refleksyjny praktyk w działaniu, Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, Warszawa 2000.

6. Załączniki

Zadanie domowe

1. Wymyślę inny, bardziej odpowiedni tytuł dla wiersza „Przyjaciele”.

2. Znajdę inny wiersz dowolnego autora, na temat przyjaźni.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak