Układy hydrauliczne
MEC.03. Montaż i obsługa maszyn i urządzeń - Mechanik- Monter maszyn i urządzeń i Technik mechanik
Ciecze hydrauliczne
ATLAS INTERAKTYWNY
Zadaniem cieczy hydraulicznej jest przeniesienie energii z napędu hydraulicznego (najczęściej jest to pompa hydrauliczna) do odbiorników takich jak: cylindry i silniki hydrauliczne, które wykonują czynności wymagane przez użytkownika. Ciecz pełni następujące funkcje:
odprowadza ciepło,
przenosi energię i sygnały sterujące,
uszczelnia układ,
odprowadza zanieczyszczenia stałe z układu,
smaruje ruchome elementy,
zmniejsza zużycia części układu hydraulicznego,
chroni przed korozją.
Aby układ hydrauliczny działał prawidłowo, ciecz hydrauliczna powinna spełniać następujące warunki:
musi mieć odpowiednią lepkość, a tym samym posiadać jak najwyższy wskaźnik lepkości (najmniejsza zależność lepkości od temperatury),
nie powinna się pienić,
powinna posiadać dobre właściwości przeciwkorozyjne,
wysoka temperatura wrzenia i zapłonu (wyższa wtedy temp. pracy układu),
niska temperatura krzepnięcia (najniższy punkt temperatury, w którym olej jest jeszcze płynny),
powinna być odporna na utlenianie, degradację termiczną i ścinanie (wysoka odporność na starzenie)
powinna posiadać bardzo dobre właściwości przeciwzużyciowe.
Ciecz hydrauliczna w zależności od zastosowania musi mieć określone właściwości fizykochemiczne. Najważniejszą z nich jest lepkość będąca pewną miarą sił tarcia wewnątrz cieczy.
Lepkość jest charakteryzowana różnymi współczynnikami, np. lepkości dynamicznej
Im większa jest wartość współczynnika lepkości dynamicznej
Jednym ze środków pomiaru lepkości dynamicznej jest wiskozymetr, w którym pomiar polega na zmierzeniu czasu opadania kulki w rurce wypełnionej badaną cieczą. Czas opadania jest proporcjonalny do lepkości dynamicznej danej cieczy.
Pod względem lepkości kinematycznej ciecze hydrauliczne dzieli się na klasy:
Lepkość kinematyczna wzrasta wraz ze wzrostem ciśnienia oraz maleje ze wzrostem temperatury, co przedstawiają wykresy na poniższym rysunku.

Pierwszą cieczą hydrauliczną do użytkowania w układach hydraulicznych była woda. Niestety, nie spełniała swojej funkcji należycie. Powodowała korozję, łatwo odparowywała, osadzał się kamień tłokowy, była mało lepka i miała bardzo złe właściwości niskotemperaturowe. W czasach obecnych cieczą hydrauliczną są oleje. Skład chemiczny tych olejów dopracowany jest zgodnie do warunków pracy i elementów konstrukcyjnych układu hydraulicznego. Do cieczy hydraulicznych należą:
rafinowane oleje mineralne,
oleje syntetyczne,
trudnopalne ciecze hydrauliczne: emulsje wodno‑olejowe, wodne roztwory polimerów, emulsje olejowo‑wodne i wodne roztwory glikoli i poliglikoli.
Rafinowane nieinhibitowane oleje mineralne | Nie zawierają dodatków, podatne na starzenie |
---|---|
Rafinowane oleje mineralne z poprawionymi właściwościami przeciwkorozyjnymi i przeciwutleniającymi | Przeznaczone do pracy w wysokich temperaturach |
Oleje HL z poprawionymi właściwościami przeciwzużyciowymi | Przeznaczone do pracy w wysokich temperaturach |
Oleje HL z poprawionymi właściwościami lepkościowo‑temperaturowymi | |
Oleje HM z poprawionymi właściwościami lepkościowo‑temperaturowymi | Budownictwo i zastosowania morskie |
Oleje HM z poprawionymi właściwościami zapobiegającymi drganiom ciernym (stick/slip) | Systemy hydrauliczne prowadnic, do maszyn z wspólnym systemem smarowania hydrauliki i łożysk, przy występowaniu niewielkich drgań ciernych |
Ciecze syntetyczne, nie specyfikowane jako trudnopalne | Specjalne zastosowania |
---|---|
Trójglicerydy (oleje roślinne) | Tam gdzie są potrzebne ciecze przyjazne dla środowiska. Do układów hydraulicznych przewoźnych. Minimalna zawartość cieczy bazowej nie powinna być mniejsza niż |
Poliglikole | |
Syntetyczne estry | |
PAO (poli‑alfa‑olefiny) i inne produkty węglowodorowe |
Emulsje oleju w wodzie, zawierające ponad | Zastosowania wymagające cieczy niepalnych, w górnictwie, gazownictwie |
---|---|
Roztwór związków chemicznych w wodzie, ponad | |
Emulsje typu woda w oleju (ok. | |
Roztwór polimeru w wodzie, zawierający ponad | |
Ciecze syntetyczne, nie zawierające wody, estry fosforanowe | |
Ciecze syntetyczne o innym składzie, nie zawierające wody |
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści