R26bGfHc60xT81

Codzienność i historia w polskiej sztuce krytycznej po roku 2000

Źródło: online-skills.

Ważne daty

1957 r. – utworzenie terminu happening przez Alana Kaprowa

lata 50. XX w. – pojawienie się terminu akcjonizm

ok. 1965 – pojawienie się performance’u

ok. 1970 r. – pojawienie się instalacji artystycznej

lata 70. XX w. – pojawienie się body‑art

lata 90. XX w. – pojawienie się określenia media- art

lata 90. XX w. – pojawienie się określenia sztuka krytyczna

m888a117b018f27c0_0000000000028
1
1

Scenariusz lekcji dla nauczyciela

R19kH9CYLsE8C
Pobierz plik: scenariusz_lekcji.pdf
Plik PDF o rozmiarze 168.16 KB w języku polskim

I. Rozwijanie zdolności rozumienia przemian w dziejach sztuki w kontekście ich uwarunkowań kulturowych, środowiskowych, epok, kierunków, stylów i tendencji w sztuce. Uczeń:

10. formułuje samodzielne, logiczne wypowiedzi argumentacyjne na temat epok, kierunków, stylów i tendencji w sztuce oraz środowisk artystycznych.

1. wykazuje się znajomością chronologii dziejów sztuki, z uwzględnieniem:

h) sztuki 2 połowy XX wieku (socrealizm, informel, pop‑art, minimalart, hiperrealizm, land‑art, konceptualizm, neofiguracja, Nowy Realizm, opart, tendencja zerowa, modernizm i postmodernizm w architekturze, nurt organiczny i kinetyczny w rzeźbie oraz sztuka krytyczna i zaangażowana);

3. rozumie konteksty kulturowe i uwarunkowania przemian w dziejach sztuki (w tym historyczne, religijne, filozoficzne);

4. prawidłowo sytuuje w czasie i w przestrzeni geograficznej poszczególne epoki, style, kierunki i tendencje w sztuce;

7. łączy najistotniejsze dzieła ze środowiskiem artystycznym, w którym powstały;

8. porównuje style i kierunki oraz ich wzajemne oddziaływania; uwzględnia źródła inspiracji, wpływ wydarzeń historycznych i kulturalnych oraz estetyki na cechy tych stylów;

II. Zapoznawanie z najwybitniejszymi dziełami w zakresie architektury i sztuk plastycznych. Uczeń:

14. wskazuje środki stylistyczne i środki ekspresji, które identyfikują analizowane dzieło z odpowiednim stylem, środowiskiem artystycznym lub autorem;

18. formułuje samodzielne, logiczne wypowiedzi argumentacyjne na temat dzieł sztuki.

2. wskazuje twórców najbardziej reprezentatywnych dzieł;

9. identyfikuje najbardziej reprezentatywne i najsłynniejsze dzieła na podstawie charakterystycznych środków warsztatowych i formalnych oraz przyporządkowuje je właściwym autorom;

III. Zapoznawanie z dorobkiem najwybitniejszych twórców dzieł architektury i sztuk plastycznych. Uczeń:

2. zna najwybitniejsze dzieła z dorobku artystycznego wybitnych przedstawicieli poszczególnych epok, kierunków i tendencji w sztuce od starożytności po czasy współczesne, z uwzględnieniem artystów schyłku XX i początku XXI wieku;

3. sytuuje twórczość artystów powszechnie uznawanych za najwybitniejszych w czasie, w którym tworzyli (z dokładnością do jednego wieku, a w przypadku twórców sztuki nowoczesnej i współczesnej – z dokładnością do połowy wieku) oraz we właściwym środowisku artystycznym;

8. formułuje samodzielne, logiczne wypowiedzi argumentacyjne na temat twórczości wybitnych artystów.

IV. Kształcenie w zakresie rozumienia i stosowania terminów i pojęć związanych z dziełami sztuki, ich strukturą i formą, tematyką oraz techniką wykonania. Uczeń:

3. definiuje terminy i pojęcia związane z dziełami współczesnymi, które wymykają się klasyfikacjom i przyporządkowaniu do tradycyjnych dyscyplin artystycznych, jak: collage, instalacja, asamblaż, ambalaż, ready made, dekalkomania, fotomontaż, frotaż, happenning i performance.

Nauczysz się

wskazywać warunki rozwoju sztuki lat 90.;

opisywać najważniejsze działania artystyczne w Polsce;

rozpoznawać działania artystyczne;

określać znaczenie artystów krytycznych dla rozwoju sztuki polskiej.

m888a117b018f27c0_0000000000061

Geneza i warunki rozwoju sztuki krytycznej w Polsce

Określenie sztuka krytycznaSztuka krytycznasztuka krytyczna pojawiło się pod koniec lat 90. Termin po raz pierwszy został użyty prawdopodobnie przez Ryszarda W. Kluszczyńskiego i związany jest z działaniami części polskich artystów w latach 90 XX wieku. Określenie to  nie oddawało jednak charakteru twórczości artystów. Ich sztuka odnosiła się do krytycznego opisu rzeczywistości i tworzenia komentarzy na temat współczesności.  Jej funkcję krytyczną należy rozumieć jako ukazanie tego, co niejasne, nieoczywiste  i marginalne, nie sytuowała się poza układem, który krytykowała, ale wewnątrz niego. Sztuka ta była bliska zjawiskom: postmodernizmu, body artu, object artu. Poddała analizie m.in. mechanizmy ubezwłasnowolnienia ciała przez współczesną kulturę. Z jednej strony artyści stosowali mechanizmy dyscyplinowania ciała, tresowania i ucieleśniania ról oraz podporządkowania go  ideałom. Z drugiej strony ciało stało się obszarem artystycznej dyskusji na temat tożsamości człowieka.

Sztuka krytyczna stawiała też pytania o granice zniewolenia człowieka w systemie totalitarnym, w którym widziano bezpośrednie zagrożenie. W pracach artystów z nurtu krytycznego odnoszono się do: choroby, starości czy wykluczenia. Zwrócono uwagę na konsumpcyjność religii, uleganie prawom rynku i reklamie, przenikanie się sacrum i profanum.

Po roku 2000 w Polsce sztuka zyskiwała coraz częściej miano lekkiej, komercyjnej, tracąc na wartości, a kierując się w stronę  banalizacji. Artyści krytyczni zwracają się w stronę zbiorowości, zbiorowej pamięci, wyobraźni i zaczynają pojawiać się pytania o to, co wartościowe.

Sylwetki wybranych artystów działających w sztuce krytycznej

Joanna Rajkowska

Joanna Rajkowska (ur. 1968) jest artystką wszechstronną, posługującą się różnorodnymi mediami, dostosowująac język wypowiedzi artystycznej do potrzeb odbiorcy. Jej prace odznaczają się ironią i dystansem do podejmowanej tematyki. W roku 2002, po dwuletnich przygotowaniach, artystka zrealizowała projekt publiczny Pozdrowienia z Alej Jerozolimskich. W samym centrum Warszawy, na rondzie De Gaulle'a stanęła sztuczna palma daktylowa. Mająca być obiektem utrzymanym przez rok, decyzją władz miasta przełożono termin jej usunięcia.

RJUNiqQYH55kI1
Na ilustracji widoczny jest fragment "Alei Jerozolimskich w Warszawie z ustawioną na środku ogromną palmą. Na ilustracji znajduje się aktywny punkt zawierający dodatkowe informacje: Pomysł ustawienia w Warszawie sztucznej palmy, powstał po podróży artystki do Izraela i wyniknął z chęci przeniesienia tego co zachowało się w jej pamięci do warszawskich Alej Jerozolimskich, których nazwa odsyła do Izraela. Jeszcze w fazie realizacji projekt wywołał wiele kontrowersji, jednak po sfinalizowaniu stał się jedną z wizytówek Warszawy – symbolem wiary w to, że rzeczy niemożliwe stają się możliwe.
Joanna Rajkowska, „Pozdrowienia z Alej Jerozolimskich”, 2002 r., Warszawa, wikimedia.org, CC BY 3.0pl

Kolejnym projektem zrealizowanym przez Rajkowską w przestrzeni Warszawy, który   spotkał się z olbrzymią aprobatą mieszkańców był Dotleniacz z 2007 r. Ta tymczasowa instalacja została przyjęta bardziej entuzjastycznie niż palma na rondzie De Gaulle'a.

R17aBhpLyOmrL1
Na ilustracji widoczne jest okrągłe oczko wodne otoczone zielenią. Wokół oczka siedzą i stoją odpoczywające osoby. Na ilustracji znajduje się aktywny punkt zawierający dodatkowe informacje: Dotleniacz to sztuczny zbiornik w formie oczka wodnego o powierzchni 150 mkw. i głębokości 1 metra, zbudowany przy placu Grzybowskim niemal w centrum miasta. Wyposażony został w specjalne urządzenie produkujące bogatsze w tlen powietrze, które unosiło się nad powierzchnią wody w postaci mgiełki. Dookoła na porośniętych trawą niewielkich pagórkach ustawiono oryginalne siedziska projektu Michała Kwasieborskiego w formie kolorowych, płaskich kamieni. Zdaniem Rajkowskiej „projekt umożliwić ma spotkanie różnych społeczności, mieszkańców i gości Placu Grzybowskiego. Jest próbą stworzenia na okres 2 miesięcy latem niemal utopijnej enklawy czystego powietrza, której centrum wyznaczy staw umieszczony pośrodku trawnika na placu(...) nad Placem Grzybowskim unosi się typowa dla Warszawy nieprzepracowana trauma i nieumiejętność poradzenia sobie z tragedią Getta- tragedia społeczności żydowskiej i naszą polską tragedią”. Dotleniacz nie miał za zadanie wskazywać na strony konfliktu i doprowadzać do konfrontacji ale stworzyć miejsce uprzyjemniające przebywanie w tej przestrzeni.
Joanna Rajkowska, „Dotleniacz”, 2007 r. Warszawa, wikimedia.org, CC BY 3.0pl

Publiczne działania Rajkowskiej są projektami otwartymi, sprzyjają spontanicznym reakcjom odbiorców, wymianie myśli, skracaniu dystansu.

Zbigniew Libera

Jestem znanym niszczycielem, właściwie większość rzeczy zniszczyłem, ale też nie zrobiłem ich dla innych a raczej dla własnego doświadczenia. Tak Zbigniew Libera (ur. 1959) opowiadał w wywiadzie  udzielonym Arturowi Żmijewskiemu i Łukaszowi Gorczycy. Pod koniec lat 80. Libera mieszkał z Zofią Kulig i Przemysławem Kwiekiem, co miało wpływ na jego działalność artystyczną. Artystę uważano w latach 90. za prekursora i ojca sztuki krytycznej. Jego prace zyskiwały coraz większą popularność, stały się obiektem zainteresowania  galerii i muzeów. Najsłynniejszą pracą Libery, która wywołała ogromną falę krytyki, jest Lego. Obóz koncentracyjny (1994).

RwsaxGX4I5jLo1
Ilustracja prezentuje Pracę Lego. Obóz koncentracyjny. Przedstawia ona budynek, oraz plac zbudowany z szarych klocków lego. Na placu widoczni są więźniowie, oraz strażnicy. Wokół obozu umieszczono wieże strażnicze. Na ilustracji znajduje się aktywny punkt, po jego otwarciu widać kolorowe pudełko na klocki lego. jest to projekt opakowania.
Zbigniew Libera, „Lego. Obóz koncentracyjny”, 1996, raster.art.pl, CC BY 3.0

W latach 2000 Libera poświęcił się analizie przestrzeni mediów i problemowi obrazu w kulturze masowej. W cyklu Pozytywów 2002‑2003 r. wykorzystał znane fotografie z lat wojny jako „negatywy” dla tworzonych przez siebie, inscenizowanych wersji „pozytywnych”.

W pracach pojawiają się: żołnierze podpalający cygaro mężczyźnie zamiast zwłok Che Guevary (Che), kolarze zamiast  żołnierzy niszczących szlaban na przejściu granicznym (Cykliści), uśmiechnięte osoby w pasiakach zamiast więźniów obozów koncentracyjnych (Mieszkańcy).

R1QdW8P3Mxgh21
Zbigniew Libera, „Che” z cyklu „Pozytywy”, 2002-2003, matguru.blox.pl, CC BY 3.0
RBVdjGuENra6X1
Zbigniew Libera, „Mieszkańcy” z cyklu „Pozytywy”, fot. Galeria Raster, 2002-2003, culture.pl, CC BY 3.0
R3rtsJBmw8xEq1
Zbigniew Libera, „Cykliści”, z cyklu „Pozytywy”. Na zdjęciu widoczni są Cykliści łamiący szlaban to odniesienie do zdjęcia, na którym to niemieccy żołnierze łamią szlaban na niemiecko-polskim przejściu granicznym.
Zbigniew Libera, „Cykliści”, z cyklu „Pozytywy”, fot. Galeria Raster, 2002-2003, culture.pl, CC BY 3.0

W 2005 r. wspólnie z poetą i prozaikiem Dariuszem Foksem, Zbigniew Libera opublikował książkę, nawiązującą do historii Powstania Warszawskiego, zatytułowaną Co robi łączniczka. W późniejszych projektach artysta kontynuował doświadczenia fotografii jako sposobu manipulacji, zarówno wizualnej, jak i znaczeniowej. 

RmsSOiDzaVUkk1
Ilustracja interaktywna przedstawia otwartą książkę. Fotografia jest czarnobiała, dodatkowo, znajduje się na niej punkt interaktywny z informacjami: 63 rozdziały to 63 dni powstania. Każdemu rozdziałowi towarzyszą fotomontaże Libery na tle warszawskich ruin, pojawiają się słynne aktorki zachodniego kina. Punkt 1: 63 rozdziały to 63 dni powstania. Każdemu rozdziałowi towarzyszą fotomontaże Libery na tle warszawskich ruin, pojawiają się słynne aktorki zachodniego kina.
Zbigniew Libera, Dariusz Foks, „Co robi łączniczka”, 2005, raster.art.pl, CC BY 3.0
m888a117b018f27c0_0000000000013

Zadania

R1SkdSixSoQwf
Ćwiczenie 1
Podaj przykłady symboli wykorzystanych w dziełach polskiego krytycyzmu po 2000 roku.
R1AFqkHoNxJ3h
Ćwiczenie 2
Odpowiedz na pytanie. Do jakiego kraju odnosi się tytuł pracy Joanny Rajskiej „Pozdrowienia z Alej Jerozolimskich”?
R1073DF7GALy5
Ćwiczenie 3
Odpowiedz na pytanie. Jaki wydźwięk ma ilustracja, na której przedstawiono kadr z filmu 80064 Artura Żmijewskiego? Wybierz z podanych propozycji: 1. antywojenny, 2. opisujący codzienność, 3. opisujący problem nierówności społecznych.
R1TxBAIox6JIY1
Ćwiczenie 4
Odpowiedz na pytanie. Jaki przekaz niesie dzieło Julity Wójcik, „Obieranie ziemniaków”?
RMsWYlrbdUYbe
Ćwiczenie 5
Odpowiedz na pytanie. O czym mówi dzieło Rafała Jakubowicza, Pływalnia?
RCCYoulDVqZEW1
Ćwiczenie 6
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
R1EBENN1rU8bZ
Ćwiczenie 7
m888a117b018f27c0_0000000000195

Słownik

Akcjonizm
Akcjonizm

około 1950 r. strategia działań twórczych, inaczej zwana sztuką akcji. Stanowił odpowiedź twórców na abstrakcjonizm, któremu zarzucano posługiwanie się martwym językiem sztuki, całkowicie oderwanym od rzeczywistości. Nurt ten wywodzi się ze sztuk wizualnych ale przekroczył ramy tradycyjnie pojmowanej działalności artystycznej, ponieważ jego podstawą był sam akt tworzenia a nie powstający przedmiot. Działania twórców polegały na przeprowadzaniu w miejscach publicznych akcji, które miały szokować i prowokować widzów. Ich celem było zwrócenie uwagi na określoną ideę lub skomentowanie bieżących problemów społecznych, politycznych i obyczajowych. Przykłady akcjonizmu to zjawiska parateatralne, interdyscyplinarne oddziałujące na wzrok, słuch, smak oraz dotyk. (przedstawiciele: Joseph Beuys, Valie Export, akcjoniści wiedeńscy).

Environment
Environment

w końcu lat 50. XX wieku. Jest techniką aranżacji przestrzeni, która zmienia tradycyjna relację, odbiorca- obiekt artystyczny. Polega na stworzeniu obszaru odrębnego od otoczenia, zaprojektowanego w sposób zakładający obecność oglądającego tak, aby widz miał wrażenie wchodzenia do wnętrza dzieła. Podczas przebywania w tej przestrzeni, wpływają na niego ze wszystkich stron różnorodne elementy takie jak obrazy, przedmioty, obiekty rzeźbiarskie lub efekty świetlne (twórcy: Alan Kaprow, George Segal, Wojciech Fangor).

Happening
Happening

około 1960 r. , wydarzenie, zdarzenie to typ akcji artystycznej, której celem jest zniesienie podziału między sztuką a codziennością. Happenerzy tworzyli tzw. Teatr Życia, odrzucając jednak konwencję gry teatralnej, wymóg spójnej fabuły i reżyserii. Zrezygnowali również z prób i nie dopuszczali możliwości powtarzania zdarzenia. Wykorzystywali ponadto element zaskoczenia i przypadku a od widzów oczekiwali aktywności oraz spontanicznego współtworzenia wydarzeń. Aby skłonić osoby niezwiązane ze sztuką, do udziału w przedsięwzięciach artystycznych, twórcy wyszli na ulice. Happenerzy zlikwidowali tradycyjny podział na rolę artysty i widza. Zjawisko happeningu stanowiło sprzeciw wobec dyktatury rozumu, a także przymusu tworzenia dzieł ograniczających swobodę wyobraźni. Z czasem ta forma przekazu stała się narzędziem komunikacji społecznej i sposobem na zwrócenie uwagi na istotne problemy społeczne. ( twórcy: John Cage, Allan Kaprow, Wolf Wostel, Tadeusz Kantor).

Instalacja
Instalacja

technika artystyczna istniejąca od lat 60. XX wieku. To zbiór gotowych lub spreparowanych elementów przekazujących treść, którą widz odczytuje na podstawie znaczeń poszczególnych składników obiektu jak i własnych skojarzeń z nimi związanych. Instalacje są budowane np.: z konstrukcji technicznych, odpadków, materiałów naturalnych, przedmiotów codziennego użytku lub też fragmentów tych przedmiotów. Istotną rolę pełnią też efekty świetlne. Odmianą tej techniki jest wideoinstalacja będąca zaaranżowanym układem ekranów, komputerów, telewizorów lub rzutników. Odtwarzane są na nich filmy i wizualizacje wraz z towarzyszącymi dźwiękami. Instalacja stanowi uniwersalne narzędzie dla artystów eksperymentujących ze środkami przekazu. Twórcy: Dan Flavin, Damien Hirst, Grzegorz Klaman,.

Konceptualizm (łac. conceptus), myśl, pojęcie wyobrażenie
Konceptualizm (łac. conceptus), myśl, pojęcie wyobrażenie

Jest to zjawisko o największym znaczeniu dla sztuki najnowszej. Określa się je również jako sztukę pojęciową lub rzeźbę myśli. Terminy te wskazują na zasadnicze cechy prądu- rezygnację z materialnej postaci dzieł oraz skupienie się na sferze idei. Dzięki temu możliwe było zlikwidowanie rozdźwięku pomiędzy wizją dzieła w umyśle artysty a efektem pracy twórczej. Odpowiednia definicja dzieła wystarczy by określić obiekt. Zjawisko pojawia się ok. 1960 r. Twórcy: Joseph Kossuth, Sol LeWitt, Tadeusz Kantor, Ewa Partum.

Media- Art
Media- Art

jest zjawiskiem wywodzącym się z działalności twórców Fluxus'u i obszarów wideo- art'u. Pojawia się ok. 1990 r. Nazywane jest również sztuką komputerową lub wirtualną. Sztuka mediów wykorzystuje najnowsze technologie cyfrowe i informatyczne. Zaadaptowała też do swoich działań zaawansowane programy komputerowe m.in. graficzne i animacyjne. Twórcy sztuki mediów inspirują się konceptualizmem, działaniami performatywnymi i instalacją. Interesuje ich opowiadanie historii nie odwzorowanych na budowie książki, lecz na strukturze stron internetowych, które pełne są odnośników do kolejnych źródeł i zapraszających czytającego do współudziału. Główne obszary zainteresowań artystów tego nurtu to zagadnienia tożsamości nurtu współczesnego człowieka. Podejmowana jest także tematyka sztuki jako systemu, technologicznych możliwości tworzenia oraz aktywności obywatelskiej i społeczno- kulturalnej. Twórcy: Jenny Holzer i Cindy Sherman.

Performance (ang. Przedstawienie, wykonanie)
Performance (ang. Przedstawienie, wykonanie)

Ta metoda pracy twórczej pojawia się ok. roku 1965 i wyrosła z happening'u. Polega na działaniu artysty w bezpośrednim kontakcie z widzem, będącym jednak tylko obserwatorem a nie uczestnikiem wydarzenia. Twórca jest wykonawcą wcześniej zaplanowanych działań. Performance to zjawisko obejmujące działalność artystów uznających je za alternatywę dla materialnego przedmiotu sztuki. Działania performatywne mogą mieć zarówno formę wydarzenia parateatralnego jak i prezentacji filmu dokumentującego akcję artystyczną. Przedstawiciele: Fluxus, Marina Abramović, Joseph Beuys, Chris Burden, Zofia Kulig, Katarzyna Kozyra.

Sztuka ciała
Sztuka ciała

body‑art jest rodzajem performance'u, pojawia się ok. 1970 r. Polega na traktowaniu przez artystów swojego ciała jako tworzywa sztuki i znaku budującego specyficzny język. Artysta nie jest tu aktorem lecz obiektem działań artystycznych, który używa własnego ciała do wyrażania ważnych problemów, przekształcając się w żywą rzeźbę- manifest. Ciało twórcy poddawane jest różnorodnym działaniom, często bolesnym, wzbudzającym strach lub wywołującym obrzydzenie. Kontrowersyjne metody stosowane przez artystów mają na celu łamanie tabu i demaskowanie hipokryzji, oraz skłanianie odbiorcy do refleksji. Twórcy: Orlan, Vito Acconci, Marina Abramović, Zofia Kulig, Natalia Lachowicz.

Sztuka krytyczna
Sztuka krytyczna

określenie sztuka krytyczna pojawiło się pod koniec lat '90. Termin po raz pierwszy został użyty prawdopodobnie przez Ryszarda W. Kluszczyńskiego. Określenie nie do końca adekwatnie oddaje działania polskich artystów lat '90 ale jest najbliższe temu co twórcy zaliczani do tych obszarów działań tworzyli. Trzeba pamiętać by krytyczności nie rozumieć jako bezpośredniego wyrażania krytyki bo czegoś takiego w tej właśnie twórczości tak naprawdę nie było. Nie jest to sztuka jednoznaczna, nie sytuuje sie poza układem, który krytykuje ale wewnątrz niego. Sprowadza sie do krytycznego opisu rzeczywistości i tworzenia komentarzy na temat współczesności, Jej funkcję krytyczną należy rozumieć jako ukazanie tego co niejasne, nieoczywiste, podskórne i marginalne. Jest bliska zjawiska jak: postmodernizm oporu, sztuka ciała czy object art.

Sztuka poczty
Sztuka poczty

mail‑art jest nurtem, który pojawia się w latach 60. XX wieku. Zaliczanym do tzw. sztuki nowych mediów. Jego najważniejszą ideą nie było tworzenie konkretnych dzieł lecz udostępnianie ich innym za pośrednictwem poczty. Druki, utwory literackie, kolaże, fotografie i drobne przedmioty dostarczano jako list, telegram lub paczkę. Wysyłano często niedokończone dzieła, prosząc adresatów o uzupełnienie pracy. Artyści tego kierunku, podkreślali wagę możliwości tworzenia poza oficjalnymi instytucjami i realizowania międzynarodowych przedsięwzięć bez przekraczania granic i urzędowych procedur. Twórcy: On Kawara, Ray Johnson, Andrzej Partum, Jarosław Kozłowski.

Sztuki wizualne
Sztuki wizualne

termin obejmujący odbierane wzrokowo formy twórczości artystycznej, nie mieszczące się w kanonach i dziedzinach sztuk pięknych (interdyscyplinarne). Dwudziestowieczni twórcy zakwestionowali dotychczasowe założenia związane z pojmowaniem sztuki, jej właściwości i celów. Wyrazem tych przemian jest funkcjonowanie terminu, sztuki wizualne i obiekt sztuki.

Wideo‑art
Wideo‑art

sztuka Wideo, kierunek uaktywnia się ok 1970 r. a do jego powstania przyczynił się koreański artysta należący do grupy Fluxus Nam June Paik, który w 1963 r. stworzył instalację z telewizorów poukładanych poziomo i pionowo wyświetlających różne obrazy. Obecnie artyści mają do dyspozycji wszystkie dostępne nowoczesne technologie, które pomagają w tworzeniu animacji, filmów interaktywnych, wideoperformance'u, stosując montaż komputerowy mogą uzyskać efekt zatrzymania, przyśpieszenia, zwolnienia lub nakładania obrazów na siebie. Tradycyjnie pojmowaną narrację często zastępują deformowane obrazy z różnorodnymi wstawkami np. w postaci fragmentu dzieł muzycznych. Wideo- Art nie ma na celu pokazywania filmów na wzór kina lecz odzwierciedlenie szumu informacyjnego współczesnego świata. Twórców tego nurtu interesuje m.in. problematyka tożsamości i takie zjawiska społeczne jak np. ubóstwo czy wykluczenie. Twórcy: Nam June Paik, Bill Viola, Artur Żmijewski, Zbigniew Libera, Shirin Neshat, Paweł Kwiek.

Słownik pojęć opracowano na podstawie:

Słownik terminologiczny sztuk pięknych, opr. zbiorowe pod red. Krystyny Kubalskiej‑Sulkiewicz, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2003

Słownik terminów plastycznych opr. Zbiorowe pod red. Zasława Malickiego i Krystyny Zwolińskiej, Wiedza Powszechna, Warszawa 1999

Galeria dzieł sztuki