Ćwiczenia w odejmowaniu ułamków dziesiętnych
Ćwiczenia w odejmowaniu ułamków dziesiętnych
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń utrwala pojęcia odjemnej, odjemnika i sumy.
Uczeń utrwala algorytm odejmowania pisemnego ułamków dziesiętnych.
Uczeń utrwala pojęcie porównywania różnicowego.
b) Umiejętności
Uczeń potrafi odejmować ułamki dziesiętne pamięciowo i pisemnie ze sprawdzeniem.
Uczeń pomniejsza ułamki dziesiętne.
Uczeń rozwiązuje zadania tekstowe z zastosowaniem odejmowania ułamków dziesiętnych i porównywania różnicowego.
Uczeń oblicza wartość prostych wyrażeń arytmetycznych z uwzględnieniem nawiasów i kolejności wykonywania działań.
c) Podstawy
Uczeń współpracuje w grupie.
2. Metoda i forma pracy
Metody:
Metoda czynnościowa
Formy:
Praca z całą klasą
Praca w grupach
Praca indywidualna
3. Środki dydaktyczne
Karteczki z ułamkami dziesiętnymi po jednej dla każdego ucznia
Kartki z czterema prostokątami podzielonymi na dziesięć i na sto równych części zgodnie z załącznikiem 1, po jednej dla każdego ucznia
Kartki z zadaniami tekstowymi zgodnie z załącznikiem 2, po jednej dla każdego ucznia
Kartki z wyrażeniami wielodziałaniowymi zgodnie z załącznikiem 3
Karteczki z plusami
Plansza z napisem „Ułamki dziesiętne”, z numerami uczniów z dziennika i kolumnami kratek odpowiadających kolejnym lekcjom o ułamkach dziesiętnych
4. Przebieg lekcji
Uczniowie piszą 10‑minutową kartkówkę sprawdzającą umiejętność odejmowania ułamków dziesiętnych.
a) Faza przygotowawcza
N – nauczyciel, U – uczniowie
N – Wręcza uczniom karteczki z ułamkami dziesiętnymi, prosi o porównanie ułamków parami w ławkach i obliczenie, o ile jeden jest większy od drugiego.
U – Rozszerzają ułamki do jednakowych części ułamkowych, porównują je, wykonują odejmowanie, głośno podają wyniki.
N – Wyjaśnia, że na lekcji będą doskonalić umiejętność odejmowania ułamków dziesiętnych, podaje temat lekcji.
U – Zapisują: „Ćwiczenia w odejmowaniu ułamków dziesiętnych”.
b) Faza realizacyjna
N – Rozdaje kartki (załącznik 1) z czterema prostokątami, z których dwa podzielono na dziesięć równych części, a dwa na sto równych części, w każdym pokolorowano pewną liczbę części. Prosi o dopasowanie do każdego rysunku równania z niewiadomym odjemnikiem i obliczenie go.
U – Dopasowują równania do prostokątów, obliczają odjemnik, sprawdzają poprawność obliczeń, wklejają kartki do zeszytu.
N –Wręcza kartki (załącznik 2) z zadaniami tekstowymi, po jednej kartce na każdą ławkę. Prosi o przypomnienie pytań stawianych w porównywaniu różnicowym i rozwiązanie zadań.
U – Rozwiązują zadania, głośno odczytują rozwiązania.
N – Daje każdemu uczniowi kartkę z wyrażeniami wielodziałaniowymi (załącznik 3). Prosi o przypomnienie kolejności wykonywania działań, poleca ustalić kolejność działań, wykonać obliczenia.
U – Ustalają i sprawdzają kolejność wykonywania działań, wykonują obliczenia, konsultują wyniki.
c) Faza podsumowująca
N – Daje na każdą ławkę etykietkę z opakowania, prosi o przypomnienie pojęć masy brutto, netto, tara. Poleca odczytać masy netto i brutto, policzyć masę opakowania.
U – Odczytują masę netto i brutto, obliczają tarę.
N – Ocenia pracę uczniów na lekcji. Zadaje pracę domową. Prosi, aby uczniowie, którzy potrafią rozwiązywać zadania z zastosowaniem odejmowania ułamków dziesiętnych i będą umieć samodzielnie odrobić pracę domową, wpisali swoje inicjały na planszy z napisem „Ułamki dziesiętne”, w kolumnie „Ćwiczenia w odejmowaniu ułamków dziesiętnych”, w wierszu ze swoim numerem z dziennika lekcyjnego.
5. Bibliografia
H. Lewicka, E. Rosłon, Matematyka wokół nas. Podręcznik dla klasy czwartej, WSiP, Warszawa 2000.
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia
załącznik 1
Dopasuj do rysunków równania, wiedząc, że niewiadoma liczba x odpowiada zamalowanym na rysunkach częściom. Oblicz niewiadomy odjemnik.
1 – x = 0,6
1 – x = 0,70
1 – x = 0,8
1 – x = 0,90
załącznik 2
1. Największa dynia na straganie miała masę 5 kg 65 dag, a najmniejsza 3,83 kg. Postaw pytania, w których porównasz obie dynie, wykonaj obliczenie i odpowiedz na te pytania.
2. Paulina postanowiła w tym samym czasie, co babcia, zrobić szalik na drutach. Po trzech dniach szalik babci miał długość 2,75 m, a szalik Pauliny zaledwie 89 cm. O ile dłuższy szalik zrobiła babcia od Pauliny?
3. Albert znalazł w pokoju dziadka stare czasopisma z 2002 roku. Przeczytał, że „Świat Nauki” kosztował 8 zł 80 gr, a „Wiedza i Życie” 5,90 zł. O ile droższy był „Świat Nauki” od „Wiedzy i Życia”?
załącznik 3
Oblicz, pamiętając o kolejności wykonywania działań:
23,65 – 4,65 + 12,99 = 16,75 + 0,25 – 1,24 =
36,61 – 5,51 – 1,1 = 19,34 – (2,69 + 7,31) =
42,98 – (7,34 – 2,12) = 54,02 – (10,03 – 2,5) – 15 =
b) Zadanie domowe
Zadania 9, 11/266 oraz 12, 13, 16, 17/267 (zamieszczone w poz.[1] bibliografii).
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Scenariusz lekcji matematyki „Ćwiczenia w odejmowaniu ułamków dziesiętnych” z działu „Ułamki dziesiętne” jest przeznaczony do realizacji w klasie czwartej szkoły podstawowej, pracującej z podręcznikiem H. Lewickiej i E. Rosłon Matematyka wokół nas.
Nauczyciel w trakcie lekcji stosuje ocenianie cząstkowe, wręczając uczniom karteczki z „plusem”. Dziesięć karteczek uczeń może wymienić na ocenę bardzo dobrą.