Części zdania pojedynczego

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

• zna nazwy wszystkich części zdania pojedynczego,

• zna zasady tworzenia związków wyrazowych w zdaniu pojedynczym.

b) Umiejętności

Uczeń:

• potrafi wyjaśnić, na czym polega różnica między głównymi i pobocznymi częściami mowy,

• potrafi wskazać i nazwać części zdania pojedynczego,

• umie wyodrębnić związki wyrazowe i poprawnie je nazwać,

• potrafi samodzielnie ułożyć zdanie pojedyncze rozwinięte według określonego planu,

• doskonali umiejętność pracy w zespole.

2. Metoda i forma pracy

• Praca w grupie,

• praktyczne ćwiczenia językowe.

3. Środki dydaktyczne

• Gramatyka języka polskiego,

• karty pracy.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Na początku zajęć nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie wiadomości na temat części zdania pojedynczego.

Aby zostały utrwalone dokładnie, zostają zapisane w zeszytach. W notatce powinny znaleźć się informacje o podmiocie, orzeczeniu i określeniach.

b) Faza realizacyjna

1. Następnie nauczyciel rozdaje uczniom karty pracy (załącznik 1) i prosi o zapoznanie się z ich treścią.

2. Prowadzący zajęcia omawia ćwiczenie 1. Zadaniem uczniów jest rozpoznanie poszczególnych części zdania pojedynczego. Należy je oznaczyć zgodnie z instrukcją znajdującą się na wstępie.

3. Potem nauczyciel omawia ćwiczenie 2, w którym uczniowie powinni określić funkcję kolejnych części mowy. Następnie nauczyciel wprowadzi nowe nazwy pobocznych części mowy.

c) Faza podsumowująca

Na zakończenie lekcji nauczyciel prosi uczniów o powtórzenie wszystkich poznanych części zdania pojedynczego.

Następnie omawia pracę domową.

5. Bibliografia

E. i F. Przyłubscy, Język polski na co dzień, Wiedza Powszechna, Warszawa 1990.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

załącznik 1.

Ćwiczenie 1

Przed Tobą krótki tekst składający się z kilku zdań pojedynczych. Przeczytaj go uważnie, a następnie zaznacz części zdania pojedynczego zgodnie z następującym planem:

orzeczenia – kolorem zielonym,

podmioty – kolorem czerwonym,

określenia podmiotu – kolorem niebieskim,

określenia orzeczenia wyrażone rzeczownikami – kolorem czarnym,

określenia orzeczenia wyrażone przysłówkami lub wyrażeniami przyimkowymi – kolorem brązowym.

Smutna dziewczynka spaceruje powoli. Na alejki parku spadają różnobarwne liście.

Dziecko z tęsknotą patrzy w niebo. Dziewczynka chciałaby powrotu ciepłego lata.

Marzy o słonecznych, beztroskich dniach upalnych wakacji. Dziewczynka kocha wolny czas i piękną pogodę. Wesołe słońce spogląda przyjaźnie na radosne dziecko.

Ćwiczenie 2

Uzupełnij podaną tabelkę na podstawie materiału z ćwiczenia 1.

b) Zadanie domowe

Proszę ułożyć 3 zdania pojedyncze rozwinięte, w których podmioty i orzeczenia będą miały przynajmniej jedno określenie.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Scenariusz przeznaczony jest do realizacji w klasie 5.