Człowiek panem czy opiekunem przyrody?
Scenariusz lekcji – Człowiek panem czy opiekunem przyrody?
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń wie:
Jaka jest rola artysty w przekazie otaczającego świata,
Jakie jest miejsce człowieka w środowisku naturalnym,
Jaki wpływ na życie człowieka ma czyste środowisko,
Jakie są obowiązki ludzi wobec świata przyrody.
b) Umiejętności
Uczeń umie:
Poprawnie wypowiadać się ustnie i pisemnie,
Dostrzegać przyrodnicze walory otoczenia,
Rozróżniać ekspresję malarską, teatralną i literacką,
Doświadczać radości tworzenia i rozwijania swoich zdolności.
2. Metoda i forma pracy
Metody pracy: techniki poszukujące C. Freineta, drama.
Forma pracy: grupowa.
3. Środki dydaktyczne
Ilustracje wykonane przez uczniów, artykuły prasowe, wycinki z gazet, teksty własne uczniów oraz zawarte w podręczniku do języka polskiego dla klasy V To lubię!
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Zapoznanie uczniów z celami lekcji.
Rozdanie zapisanych na fiszkach zadań do wykonania w grupach.
Grupa I
Przedstawcie temat „Sympatyczny krajobraz” w formie pracy plastycznej – plakatu/ projektu. Może ona dotyczyć miejsca, które moglibyście nazwać sympatycznym. Miejsca, które istnieje w rzeczywistości lub zostało wymyślone przez was, ale spełnia określone warunki. Do plakatu (projektu) dołączcie opis miejsca lub instrukcję jego „użytkowania”.
Grupa II
Temat „Zostań opiekunem przyrody” przedstawcie w formie plastycznej plakatu, collage’u itp. W pracy umieśćcie ilustracje, wycinki z gazet, zdjęcia, które będą przedstawiały miejsca będące pod opieką człowieka, jak i te wymagające jego interwencji Dołączcie apel skierowany do wszystkich mieszkańców Ziemi, zachęcający do dbania o środowisko naturalne. Postarajcie się przekonać ludzi, że sprawowanie opieki nad przyrodą jest ich obowiązkiem.
Grupa III
„Świat, który nas otacza” – opracujcie temat w formie gazetki. Do jej powstania wykorzystajcie artykuły wycięte z gazet lub zawarte w podręczniku, teksty literackie tam umieszczone oraz inne napisane przez was komentarze. Niech wasza gazetka zaczyna się listem otwartym, w którym zaproponujecie sposoby naprawy świata. Pamiętajcie o odpowiednim tytule i szacie graficznej gazetki.
Grupa IV
Wykorzystując wiedzę zdobytą na lekcji, teksty zamieszczone w podręczniku lub artykuły wycięte z gazet i czasopism, napiszcie scenariusz własnego przedstawienia lub wykonajcie scenkę improwizowaną, która dotyczyć będzie tematu lekcji. Podzielcie się zadaniami, wejdźcie w wybrane przez siebie role.
b) Faza realizacyjna
Po wykonaniu prac według wybranych zadań uczniowie przygotowują się do prezentacji, w której ocenione zostaną:
zgodność treści i formy wykonanej pracy z treścią zadań podanych na fiszkach,
poprawność wykonania (dopuszcza się możliwość popełnienia 2 błędów),
czytelność i jasność prezentacji,
uważne wysłuchanie wszystkich grup.
Uczniowie wypowiadają się na temat prezentacji, zadają pytania twórcom. W ich refleksjach szczególnie podkreślone zostaje podejście autorów prac do powinności każdego człowieka wobec przyrody. Na zakończenie tej części lekcji uczniowie wspólnie tworzą i zapisują listę wartości materialnych i duchowych.
c) Faza podsumowująca
Uczniowie dokonują samooceny zrozumienia tematu. W sali umieszczono trzy pojemniki z napisem: szkło, plastik, papier. Każdy z uczniów wybiera kartkę, na której napisane jest (lub wybiera rysunek przedstawiający butelkę, naczynie plastikowe i papier): szkło, papier, plastik. W zależności od tego w jakim stopniu zrozumiał temat czy problem, wrzuca do odpowiedniego pojemnika: szkło – jeżeli swoją wiedzę ocenia wysoko, plastik – jeżeli nie wie jeszcze wszystkiego i papier – w wypadku, gdy jego wiedza jest jeszcze wciąż niedostateczna.
5. Bibliografia
Ogłoza E., Polański E., Szymik E., Drama na lekcjach języka polskiego w klasach IV‑VIII, Wydawnictwo Pedagogiczne, Kielce 1997;
Semenowicz H., Nowoczesna szkoła francuskich technik Freineta, Nasza Księgarnia, Warszawa 1966;
Dyduch B., Kłakówna A. Z., To lubię! Teksty i zadania. Podręcznik do języka polskiego. Książka dla ucznia. Klasa V, Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków 1999.
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia
brak
b) Zadanie domowe
brak
7. Czas trwania lekcji
2 jednostki lekcyjne
8. Uwagi do scenariusza
Zajęcia – adresowane do klas 5‑6 szkoły podstawowej – poprzedzone są cyklem lekcji pod hasłem „Cały świat na głowie”.
W zależności od tempa pracy uczniów czas trwania lekcji może ulec zmianie – wydłużeniu do 3 godzin lekcyjnych.