Cztery smyki

Autor/autorka

Artur Mykita

1. Etap edukacyjny i klasa

szkoła podstawowa - klasa IV

2. Przedmiot

muzyka

3. Temat zajęć

Cztery smyki

4. Czas trwania zajęć

45 minut

5. Uzasadnienie wyboru tematu

Lekcja zgodna z podstawą programową i rozkładem materiału. Zajęcia w formie podsumowującej wiedzę o instrumentach smyczkowych, prezentujące różne ich zastosowanie. Mają za zadanie rozwiać wątpliwości wokół stawianego często pytania „Co lepsze – klasyka czy elektronika?” Dobór prezentowanych materiałów pokaże, że te dwie płaszczyzny są w obecnym czasie mocno ze sobą związane, wzajemnie się przenikają oraz wspaniale funkcjonują razem i osobno.

6. Uzasadnienie zastosowania technologii

Zastosowane środki dydaktyczne i nowe technologie mają za zadanie przybliżyć uczniowi omawiany temat, rozszerzyć jego wiedzę, wzbogacić zasób posiadanych umiejętności, doskonalić umiejętność posługiwania się komputerem i narzędziami TIK. Mają zachęcić do poszukiwań i uatrakcyjnić proces uczenia.

7. Cel ogólny zajęć

Utrwalenie wiedzy o poznanych instrumentach smyczkowych. Porównanie instrumentów klasycznych i elektrycznych - „Cztery smyki do pięknej muzyki”. Zwrócenie uwagi na wykorzystanie instrumentów klasycznych w nowoczesnej muzyce elektronicznej

8. Cele szczegółowe zajęć

  1. Zna i rozróżnia instrumenty smyczkowe: skrzypce, altówkę, wiolonczelę, kontrabas

  2. Potrafi rozpoznać te instrumenty na ilustracji

  3. Wymienia cztery poznane instrumenty smyczkowe w kolejności od najniżej do najwyżej brzmiącego i odwrotnie

  4. Potrafi określić różnice między instrumentem smyczkowym klasycznym i elektrycznym

  5. Zna nazwę popularnego zespołu kameralnego: kwartet smyczkowy

  6. Zna skład kwartetu smyczkowego

  7. Wie gdzie są usytuowane instrumenty smyczkowe w orkiestrze symfonicznej

9. Metody i formy pracy

  • lekcja odwrócona

  • burza mózgów

  • percepcja muzyki

  • praca indywidualna i grupowa

  • pogadanka

  • pokaz

10. Środki dydaktyczne

  • plansza interaktywna Instrumenty strunowe smyczkowe,

  • filmy: skrzypce, altówka, wiolonczela, kontrabas, kwartet smyczkowy

  • słuchanie i oglądanie utworów muzycznych – lista w punkcie „Materiały pomocnicze”

  • e‑podręczniki - dwie prezentacje samodzielnie opracowane do scenariusza w oparciu o różne materiały źródłowe: „Orkiestra symfoniczna”, „Cztery smyki do pięknej muzyki”.

  • dwa quizy – Cztery smyki - przygotowane w aplikacjach Quizziz i Learning Apps

  • podręcznik do klasy IV – Klucz do muzyki – U. Smoczyńska, K. Jakubczak – Drążek, A. Sołtysik, WSiP

11. Wymagania w zakresie technologii

  • komputer z dostępem do Internetu

  • projektor lub tablica multimedialna

  • dostęp do aplikacji: e‑podręczniki, Quizizz i Learning Apps, Padlet

12. Przebieg zajęć

  • Aktywność 1

    • Temat: Cztery smyki – łączymy stoliki (Doświadczenie)

    • Czas trwania: 10 minut

    • Opis aktywności:

      Praca samodzielna w domu

      Przed rozpoczęciem zajęć uczniowie otrzymują zaproszenie do samodzielnego zapoznania się z materiałami zamieszczonymi na Padlecie

      – Cztery smyki: https://tiny.pl/79vx6

      Zamieszczone filmy prezentują skrzypce, altówkę, wiolonczelę, kontrabas oraz kwartet smyczkowy. Każdy film ma ukierunkowane pytania, które należy przemyśleć. Umiejętność odpowiedzi na nie będzie potrzebna do pracy na zajęciach w klasie.

      Pytania do filmów:

      Film - skrzypce

      1. Po obejrzeniu filmu odpowiedz na pytanie:

      • Jak zbudowane są skrzypce?

      • Czym jest dusza instrumentu?

      Film - altówka

      1. Przemyśl odpowiedzi na pytania:

      • Czym różni się altówka od skrzypiec? 

      • Jak można opisać jej barwę brzmienia?

      Film - wiolonczela

      1. Oglądając film zapamiętaj:

      • W jakiej pozycji gra na instrumencie muzyk?

      • Co jest naciągnięte na smyczek? - część odpowiedzi znajdziesz w filmie. Więcej informacji odszukaj w innych źródłach.

      Film - kontrabas

      1. Po obejrzeniu filmu odpowiedz na pytanie:

      • Co powoduje, że kontrabas ma najniższe brzmienie?

      Film – kwartet smyczkowy

      1. Po wysłuchaniu utworu odpowiedz na pytania:

      • Ilu muzyków tworzy kwartet smyczkowy?

      • Jakiego instrumentu smyczkowego nie ma w kwartecie smyczkowym?

      • Jaki instrument występuje podwójnie w kwartecie smyczkowym?

      Praca na zajęciach w klasie:

      1. Wprowadzenie do zajęć – krótka dyskusja na temat oglądanych w domu filmów

      2. Podział klasy na pięć grup – skrzypce, altówka, wiolonczela, kontrabas, kwartet smyczkowy

      3. Rozdanie każdej z grup pytań do przygotowania – te same co w instrukcjach do filmów

      4. Praca w grupach nad ustaleniem wspólnej odpowiedzi na pytania

      5. Wyłonienie lidera w każdej grupie do prezentacji wypracowanych wspólnie odpowiedzi

  • Aktywność 2

    • Temat: Cztery smyki – odkrywamy tajniki (Refleksja)

    • Czas trwania: 10 minut

    • Opis aktywności:

      1. Prezentacja wypracowanych przez poszczególne grupy ustalonych odpowiedzi

      2. Krótka dyskusja na temat – Czym się różnią od siebie poszczególne instrumenty smyczkowe?

      3. Wszystkie omawiane instrumenty mają swoje miejsce nie tylko w małym zespole, jakim jest kwartet smyczkowy, ale również w wielkim, jakim jest orkiestra symfoniczna.

      4. Prezentacja z e‑podręczniki – „Orkiestra symfoniczna” https://tiny.pl/79vtq

      5. Wspólne rozwiązanie przygotowanego w materiale ćwiczenia nr 1 i 2

  • Aktywność 3

    • Temat: Cztery smyki do pięknej muzyki (Teoria)

    • Czas trwania: 20 minut

    • Opis aktywności:

      Do tej pory omawialiśmy i porównywali instrumenty smyczkowe zbudowane i wykorzystywane do gry w sposób tradycyjny – klasyczny. Na dzisiejszej lekcji chcę was zabrać w krainę elektroniki, gdzie grają cztery smyki.

      (w zależności od czasu filmy prezentujemy w całości lub fragmentami).

      1. Prezentacja przez nauczyciela poszczególnych instrumentów smyczkowych w wersji klasycznej i elektrycznej z materiału przygotowanego na platformie e‑podręczniki pt. „Cztery smyki do pięknej muzyki” – https://tiny.pl/79v8v

      2. Burza mózgów po każdej prezentacji na temat – „Czym różni się prezentowany instrument elektryczny od klasycznego?

      3. Prezentacja filmu z nagraniem kwartetu smyczkowego grającego na instrumentach elektrycznych.

  • Aktywność 4

    • Temat: Cztery smyki – co wiemy z muzyki? (Praktyka)

    • Czas trwania: 5 minut

    • Opis aktywności:

      1. Podsumowanie wiedzy o instrumentach smyczkowych – dyskusja

      2. Odpowiedź na pytanie „Co lepsze - klasyka czy elektronika”

13. Sposób ewaluacji zajęć

  1. Rozwiązanie quizów - w zależności od czasu wspólne lub samodzielne w domu:

14. Licencja

CC BY‑NC‑SA 4.0 - Uznanie autorstwa‑Użycie niekomercyjne‑Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe. Przejdź do opisu licencji

15. Wskazówki dla innych nauczycieli korzystających z tego scenariusza

W sytuacji prowadzenia scenariusza w formie nauki zdalnej należy wcześniej podzielić klasę na grupy i wysyłając materiał do samodzielnej pracy, poprosić członków grup o przesłanie odpowiedzi do nauczyciela, który przedstawi je na Padlecie lub w aplikacji Jamboard. Nauczyciel podsumuje odpowiedzi z tablicy i opracuje wnioski. W kolejnej części przedstawi prezentacje zamieszczone na platformie e‑podręczniki „Cztery smyki do pięknej muzyki” opisując czym różnią się poszczególne instrumenty w wersji elektrycznej od klasycznej. Podsumowaniem pracy będzie rozwiązanie quizów z Learning Apps i Quizziz.

16. Materiały pomocnicze

RvYMHO7xlomXf

Plik PDF o rozmiarze 200.20 KB w języku polskim

17. Scenariusz dotyczy Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej

Nie

18. Forma prowadzenia zajęć