Czuję i myślę – przygotowanie do opisu przeżyć wewnętrznych

1. Cele

Wiadomości

- poszerza znajomość słownictwa opisującego stany emocjonalne,

Umiejętności

Uczeń:

- doskonali warsztat nazywania i rozpoznawania uczuć,

- kształci umiejętność autoprezentacji z elementami gry aktorskiej,

- utrwala umiejętność sprawnego posługiwania się słownikami,

- ćwiczy właściwe stosowanie związków frazeologicznych,

- współpracuje w grupie,

2. Metoda i forma pracy

Metody pracy:

- pogadanka heurystyczna,

- praca z tekstem,

- praca ze słownikami,

- elementy dyskusji,

- elementy pantomimy,

Formy pracy:

- grupowa,

- indywidualna,

3. Środki dydaktyczne

Słownik frazeologiczny, Słownik języka polskiego, Słownik synonimów,

4. Przebieg lekcji

Faza przygotowawcza

1. Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć. Rozmawia z nimi o uczuciach i odczuciach. W trakcie rozmowy odwołuje się do przykładów bliskich uczniom, dotykających ich osobiście. Rozmowę powinien prowadzić w taki sposób, aby wnioskiem z niej było stwierdzenie, że istnieją różne rodzaje uczuć. Mogą to być uczucia pozytywne, negatywne bądź też mieszane.

2. Następnie nauczyciel wyjaśnia cele lekcji a uczniowie zapisują temat zajęć.

3. Uczniowie sprawdzają w słowniku definicję słowa uczucie.

Uczucie:

1. synteza wszystkich stanów emocjonalnych, stanowiąca główną motywację ludzkiego postępowania, zwykle przeciwstawiana logice i rozsądkowi,

2. stan psychiczny odzwierciedlający stosunek do zdarzeń, do innych ludzi, otaczającego świata i siebie samego,

3. miłość, sympatia, przyjaźń, namiętność do kogoś, *

* Definicja została zaczerpnięta ze Słownika języka polskiego znajdującego się pod adresem http://sjp.pwn.pl/

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel dzieli uczniów nam 3 grupy. Każda z nich za pomocą dowolnych środków wyrazu, z wykorzystaniem mimiki twarzy i mowy ciała ma zaprezentować uczucia, których nazwy dostają na kartkach przygotowanych wcześniej przez nauczyciela. Podczas tych krótkich scenek, pozosytali uczniowie próbują odgadnąć jak nazywa się uczucie, które koledzy próbują im przedstawić.

Grupa I. Radość, zadowolenie, szczęście, wesołość,

Grupa II. Smutek, żal, przygnębienie, rozczarowanie,

Grupa III. Obojętność, zdziwienie, zaniepokojenie, ulga,

Na zakończenie tych prezentacji uczniowie grupują te uczucia i zapisują notatkę o uczuciach pozytywnych, negatywnych i mieszanych.

2. Uczniowie mają za zadanie przyporządkowanie odczytywanych przez nauczyciela uczuć do następujących grup:

grupa 1 – uczucia pozytywne,

grupa 2 – uczucia negatywne,

grupa 3 – uczucia mieszane

Uczucia do przyporządkowania: miłość, nianawiść, strach, upokorzenie, rozpacz, zadowolenie, szczęście, skrępowanie, odrętwienie, zaniepokojenie, wesołość, żal.

3. Kolejnem zadaniem dla uczniów jest próba rozpoznania stanów psychicznych po opisie przejawów zewnętrzych. Nauczyciel ma przygotowanych tyle kartek, ilu jest uczniów w klasie. Każdy uczeń losuje jdną kartkę i dokonuje samodzielnego opisu. Następnie nauczyciel prosi kilku uczniów o odczytanie ich prac i dokonuje omówienia.

Przykładowe zadania: Bladość na twarzy, opuszczanie głowy, zacieranie rąk, spocone dłonie, zmarszczone czoło.

4. Następnie uczniowie podzieleni na trzy grupy przystępują do wykonania zadań zawartych w przygotowanych dla nich kartach pracy.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel dokonuje podsumowania pracy na lekcji. Wprowadza pojęcie opisu przeżyć wewnętrznych, jako formy wypowiedzi ustnej i pisemnej, która uwzględnia:

- przyczynę uczucia,

- właściwy opis uczucia,

- zewnętrzny przejaw emocji.

2. Zadanie pracy domowej.

5. Bibliografia

1. Nagajowa M., ABC metodyki języka polskiego, Warszawa 1995.

2. Nasiłkowski S., Metody nauczania, Toruń 1997.

3. Nagajowa M., Słowo do słowa, Warszawa 1981, WSiP.

4. Szymczak M., Słownik języka polskiego, t I‑III, Warszawa 1978, PWN,

5. Skorupka S., Słownik frazeologiczny języka polskiego, Warszawa 1999.

6. Załączniki

Karta pracy ucznia

7. Czas trwania lekcji

45 minut