Czy znam części mowy? Powtórzmy je
Czy znam części mowy? ─ Powtórzmy je
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń zna:
teorię dotyczącą wszystkich części mowy,
odmianę poszczególnych części mowy (koniugację i deklinację).
b) Umiejętności
Uczeń potrafi:
rozpoznawać poszczególne części mowy (wskazać, nazwać, powiedzieć, na jakie pytania odpowiadają),
podawać przykłady poszczególnych części mowy,
odmieniać części mowy.
2. Metoda i forma pracy
ćwiczenia powtórzeniowe i utrwalające
3. Środki dydaktyczne
tablica, kolorowe flamastry, ksero z tabelą
4. Przebieg lekcji
Nauczyciel rysuje na tablicy tabelę (uczniowie dostają identyczną na kartkach). Prosi kolejnych uczniów, aby wypełniali pionowo wolne pola tabeli.
Ćwiczenie. Nauczyciel zapisuje na tablicy kilka przykładów. Prosi uczniów, aby w zeszytach nazwali wszystkie części mowy w każdym ze zdań.
1) Ech, nie zapomnę tego pięknego zachodu słońca!
2) Czy ktoś mi pomoże?
3) Jest czwarta nad ranem!
4) Na dworze jest jaśniej niż przed chwilą.
5) Niech ktoś otworzy okno!
5. Bibliografia
W. Gawdzik (Profesor Przecinek), Gramatyka na wesoło i na serio, Wydawnictwo Oświata, Warszawa 2002.
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia
Wyraz | kot | wesołe | pięć | ktoś | robię | dobrze | i |
Znaczenie wyrazu | nazwa zwierzęcia | ||||||
Czy odpowiada na pytanie? | tak | ||||||
Na jakie? | kto?, co? | ||||||
Rodzaj | męski | ||||||
Czy się odmienia? | tak | ||||||
Przez co? | liczby, przypadki | ||||||
Czy się stopniuje? | nie | ||||||
Wierszyk o tej części mowy | Nazwa rzeczy to rzeczownik: gwóźdź, komputer, stół, kątownik. | Przymio‑tnikiem przymiot określ: szkolny, miejska, kwaśne, mokre. | Cyfry liczebni‑kiem zastąp: pięć, sto, piątą, jedenastą… Więc konkluzja z tego prosta, że liczebnik z liczby powstał. | Zaimku, posłuż przez chwilę za „imię”: jakiś, ktoś, ileś. Jakiś - zły? dobry? zielony? Ktoś? – tata? dzidek? brat żony? Ileś? – pięć? dwieście? czy milion? Zaimek zastępcą jest imion! | Czynność się odbywa w czasie, stąd czasownik: pasłeś, pasiesz. | Przysłówka użyj przy słowie. Słowo: czuję się – jak? –zdrowiej. | Spójnik spaja słowa, zdania: Wiem, że przyjdą Stach i Ania. |
Jaka to część mowy? | RZECZOWNIK |
Ciąg dalszy tabeli:
Wyraz | na | halo! | no |
Znaczenie Wyrazu | |||
Czy odpowiada na pytanie? | |||
Na jakie? | |||
Rodzaj | |||
Czy się odmienia? | |||
Przez co? | |||
Czy się stopniuje? | |||
Wierszyk o tej części mowy | Przy imieniu – co? – przyimek! Rządzi nim: do Stacha, w zimie. | Hej! Bums! Hola! – słowem „dzikim” wykrzykuj‑jesz wykrzykniki! | Cząstka, co wśród słów się tuła: no, czy, niech – to partykuła. |
Jaka to część mowy? |
b) Zadanie domowe
Wybierz 5 zdań z twojej ulubionej książki. W każdym zdaniu nazwij wszystkie części mowy.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Lekcja dla klasy VI szkoły podstawowej.